BÀI 4: THỰC PHẨM VÀ DINH DƯỠNG

PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

MỞ ĐẦU

CH1: Vì sao hằng ngày chúng ta phải sử dụng nhiều loại thực phẩm khác nhau?

HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. GIÁ TRỊ DINH DƯỠNG CỦA CÁC NHÓM THỰC PHẨM

CH1: 

- Em hãy cho biết tên các nhóm thực phẩm có trong Hình 4.1.

- Dựa vào các hình ảnh ở cột bên phải, em hãy cho biết vai trò của mỗi nhóm thực phẩm đối với cơ thể con người.

2. NHU CẦU DINH DƯỠNG CỦA CƠ THỂ

CH1: Theo em, thể trạng của mỗi bạn trong Hình 4.2 thể hiện tình trạng dinh dưỡng của cơ thể như thế nào?

3. CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG KHOA HỌC

3.1. Xây dựng bữa ăn dinh dưỡng hợp lí

CH1: Em hãy nhận xét về loại món ăn và thành phần các nhóm thực phẩm chính được sử dụng trong bữa ăn ở Hình 4.3.

3.2. Phân chia số bữa ăn hợp lí

CH1: Em hãy quan sát sự phân chia các bữa ăn của gia đình trong Hình 4.4 và trả lời các câu hỏi dưới đây:

- Thời gian phân chia các bữa ăn của gia đình trên như thế nào?

- Nếu trung bình thức ăn được tiêu hóa hết sau 4 giờ thì việc phân chia các bữa ăn của gia đình này có hợp lí không? Vì sao?

4. XÂY DỰNG BỮA ĂN DINH DƯỠNG HỢP LÍ

LUYỆN TẬP 

CH1: Em hãy phân loại những thực phẩm dưới đây theo các nhóm thực phẩm chính

Thịt lợn (thịt heo), cà rốt, cua, đậu cô ve, bí đao, rau muống, khoai lang, bánh mì, bông cải, cải thìa, sườn lợn, bắp cải thảo, dứa, mỡ lợn, tôm khô, cá viên, su su, thịt gà, dầu ăn, gạo, cá ba sa.

CH2: Quan sát những món ăn dưới đây, em hãy cho biết mỗi món ăn cung cấp chất dinh dưỡng nào là chủ yếu.

CH3: Cho các nhóm người sau:

(1) Người cao tuổi; (2) Trẻ em đang lớn; (3) Trẻ sơ sinh; (4) Người lao động nặng.

Em hãy ghép các yêu cầu dinh dưỡng dưới đây với từng nhóm người cho phù hợp.

a. Đang trong giai đoạn phát triển nên cần được cung cấp nhiều chất đạm hơn so với người lớn.

b. Còn quá nhỏ, hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện nên chưa thể tiêu hóa được những thức ăn cứng. Vì vậy cần sử dụng sữa cho toàn bộ các bữa ăn trong ngày.

c. Các cơ quan trong cơ thể hoạt động suy yếu dần nên nhu cầu dinh dưỡng giảm so với lúc còn trẻ. Vì vậy cần giảm bớt lượng thức ăn để tránh tăng gánh nặng cho các cơ quan tiêu hóa.

d. Phải làm việc nhiều và nặng nhọc nên cần nhiều năng lượng hơn người lao động nhẹ.

CH4: Nếu chỉ sử dụng thường xuyên một loại thực phẩm thì sẽ xảy ra điều gì đối với cơ thể?

CH5: Trong các bữa ăn dưới đây, em hãy cho biết bữa ăn nào có thành phần các nhóm thực phẩm hợp lí. Vì sao?

CH6: Quan sát thời gian phân chia các bữa ăn của 3 bạn dưới đây. Theo em, bạn nào có thời gian phân chia các bữa ăn hợp lí nhất? Các bạn khác nên điều chỉnh thời gian phân chia bữa ăn như thế nào cho hợp lí?

VẬN DỤNG 

CH1: Gia đình em thường dùng những món ăn nào? Mỗi món ăn cung cấp chất dinh dưỡng nào là chủ yếu?

CH2: Em có nhận xét gì về cách ăn uống của mình? Nếu chưa hợp lí, em cần phải điều chỉnh lại như thế nào?

CH3: Dựa vào quy trình xây dựng bữa ăn dinh dưỡng hợp lí, em hãy tham khảo thêm Hình 4.5 và Bảng 4.2 để xây dựng các bữa ăn dinh dưỡng hợp lí trong 1 ngày cho gia đình mình.

CH4: Trên cơ sở tính toán chi phí cho mỗi món ăn, hãy tính toán chi phí cho các bữa ăn mà em vừa xây dựng ở câu 3.

PHẦN II. 5 PHÚT GIẢI BÀI

MỞ ĐẦU

CH1: Vì: Cơ thể cần nhiều loại chất dinh dưỡng khác nhau để cung cấp nguyên liệu, năng lượng và tham gia các phản ứng hóa học trong tế bào, cơ thể.

HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. GIÁ TRỊ DINH DƯỠNG CỦA CÁC NHÓM THỰC PHẨM

CH1: chất đạm, chất béo, bột, khoáng chất và vitamin.

- Vai trò:

+ Nhóm giàu chất đạm (protein): xây dựng, tạo ra các tế bào mới để thay thế những tế bào già chết đi, giúp cơ thể sinh trưởng và phát triển.

+ Nhóm giàu chất đường, bột: cung cấp năng lượng cho hoạt động của cơ thể.

2. NHU CẦU DINH DƯỠNG CỦA CƠ THỂ

CH1: Hình a: thiếu dinh dưỡng                     Hình b: béo phì

          Hình c: dáng người cân đối

3. CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG KHOA HỌC

3.1. Xây dựng bữa ăn dinh dưỡng hợp lí

CH1:

- Nhận xét về các loại món ăn: đảm bảo một bữa ăn đầy đủ chất dinh dưỡng. 

- Nhận xét về thành phần: chất đạm, đường, bột, khoáng, vitamin trong món ăn.

3.2. Phân chia số bữa ăn hợp lí

CH1: - Thời gian phân chia bữa ăn: bữa sáng, trưa, chiều tối. 

- Có hợp lí. Vì việc phân chia như vậy sẽ giúp cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho cả một ngày.

4. XÂY DỰNG BỮA ĂN DINH DƯỠNG HỢP LÍ

LUYỆN TẬP 

CH1:

CH2: 

CH3: 1 – c; 2 – a; 3 – b; 4 – d 

CH4: xảy ra tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng do lặp thực phẩm

CH5:

   + Có đầy đủ 3 loại món ăn chính: món canh, món mặn, món xào

   + Các món ăn có đủ thực phẩm trong 4 nhóm chính.

CH6: bạn thứ ba có thời gian phân chia thức ăn hợp lí nhất. Các bạn khác nên chia bữa ăn chính là 3 bữa 1 ngày.

VẬN DỤNG 

CH1: cơm trắng, thịt, rau, cá. Mỗi món ăn cung cấp chất dinh dưỡng đạm và vitamin, bột đường là chủ yếu.

CH2:  cách ăn uống của mình còn muộn hơn với thời gian quy định. Em cần điều chỉnh cho hợp lí hơn bằng cách ăn uống đúng giờ hơn.

CH3: + Bữa sáng 6h: bánh mì và sữa

   + Bữa trưa 11h: ăn trưa với thịt kho, rau muống luộc, trứng chiên và cơm trắng.

   + Bữa tối 6h: ăn tối với thịt gà, rau muống xào và cơm trắng.

CH4: * Bữa ăn sáng:

* Bữa ăn trưa:

* Bữa ăn tối