BÀI 22 - HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC

PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

MỞ ĐẦU

Câu 1: Em hãy quan sát Hình 22.1 và cho biết mô men chủ động từ động cơ có thể được truyền đến những bánh xe nào? 

I. CẤU TẠO HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC

Câu 1: Hãy quan sát Hình 22.2 và cho biết mômen chủ động từ động cơ được truyền đến các bánh xe sau thông qua những bộ phận nào. Tác động vào bộ phận nào để có thể ngắt mô men chủ động truyền đến bánh xe đó?

Câu 2: Hãy đọc mục 1, quan sát Hình 22.3 và cho biết:

+ Nhiệm vụ và các bộ phận chính của li hợp ô tô.

+ Nguyên lí nào được sử dụng để nối và ngắt động cơ với hộp số?

+ Hình dạng và vai trò của lò xo ép.

Câu 3: Hãy kể tên các chi tiết chính của li hợp. Chi tiết nào trực tiếp chịu lực ma sát?

Câu 4: Hãy cho biết:

+ Nhiệm vụ, cấu tạo và nguyên lí hoạt động của hộp số thường.

+ Hộp số tự động có đặc điểm gì giống và khác hộp số điều khiển cưỡng bức.

Câu 5: Hãy quan sát Hình 22.4 và so sánh tỉ số truyền của hộp số ở hai vị trí: khi bánh răng (7) ở bên trái và khi bánh răng (7) ở giữa được nối với trục thứ cấp.

Câu 6: Hãy đọc mục 3 và cho biết chức năng của truyền lực chính và bộ vi sai. Hãy quan sát Hình 22.6 và cho biết các chi tiết chính của truyền lực chính và bộ vi sai.

Câu 7: Quan sát Hình 22.6 và cho biết chi tiết nào quyết định tỉ số truyền của truyền lực chính.

II. SỬ DỤNG VÀ BẢO DƯỠNG

Câu 1: Nêu ý nghĩa của việc vận hành hệ thống truyền lực đúng hướng dẫn và kiểm tra bảo dưỡng đúng định kì.

Câu 2: Hãy cho biết vì sao phải đưa cần chuyển số của hộp số thường về vị trí trung gian trước khi khởi động động cơ.

Câu 3: Khi ở tay số thấp (có tỉ số truyền lớn), khả năng hoạt động của ô tô như thế nào (khả năng khắc phục lực cản, khả năng phát huy tốc độ)?

Câu 4: Hãy tìm hiểu và cho biết xe máy có hộp số, truyền lực chính và bộ vi sai hay không. Hộp số trên xe máy có số lùi hay không?

PHẦN II: 5 PHÚT GIẢI BÀI.

MỞ ĐẦU

Câu 1: Mô men chủ động từ động cơ có thể được truyền đến những bánh xe:

+ Hộp số

+ Trục các đăng

+ Cầu chủ động.

I. CẤU TẠO HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC

Câu 1: Mômen chủ động từ động cơ được truyền đến các bánh xe sau thông qua những bộ phận:

Trong quá trình đốt cháy nhiên liệu, động cơ chỉ có thể tạo ra công xuất và mô men xoắn ở một phạm vi hẹp nhất định. Do đó, cần phải sử dung bộ truyền động để thay đỏi tỷ số truyền giữa động cơ và bánh xe trong trường hợp tốc độ xe thay đổi nhằm đảm bảo động cơ có thể vận hành trong dải tua máy tối ưu.

+ Tác động vào bộ phận để có thể ngắt mô men chủ động truyền đến bánh xe đó.

Câu 2: 

*Nhiệm vụ và các bộ phận chính của lý hợp ô tô:

+ Nhiệm vụ: Bộ ly hợp ô tô là bộ phận cần thiết cho việc khởi động nhẹ nhàng, chuyển số hay cho phép xe ngừng mà không cần trả hộp số về số không hoặc tắt máy xe ô tô hoàn toàn.

+ Các bộ phận chính: trục khuỷu, bánh đà, đĩa li hợp, vỏ li hợp, bạc đạn nhả, càng nhả li hợp

*Nguyên lý được sử dụng để nối và ngắt động cơ với hộp số:

+ Ly hợp ngắt ra khi người lái điều khiển bàn đạp ly hợp. Bộ ly hợp ngắt để khởi động, thay đổi bánh răng, dừng và chạy không tải.

+ Khi ly hợp hoạt động, động cơ sẽ kết nối với hộp số, và công suất truyền từ động cơ đến bánh sau thông qua một hệ thống truyền động Khi ly hợp ngắt bằng cách nhấn bàn đạp ly hợp, động cơ sẽ ngắt khỏi hộp số. Do đó, công suất không truyền đến bánh sau khi động cơ vẫn đang chạy.

+ Hình dạng và vai trò của lò xo ép: lò xo ép có dạng xoắn thẳng, dùng để ép đĩa ma sát vào với bánh đà.

Câu 3: 

• Các chi tiết chính của li hợp:

+ Đĩa ma sát

+ Đĩa ép

+ Lò xo ép

+ Trục li hợp

• Chi tiết trực tiếp chịu lực ma sát: đĩa ma sát

Câu 4: Nhiệm vụ, cấu tạo và nguyên lí hoạt động của hộp số thường:

*Nhiệm vụ:

+ Nối hoặc ngắt dòng truyền mô men chủ động từ động cơ đến các bánh xe chủ động để xe có thể chuyển động hoặc dừng lâu dài.

+ Thay đổi tỉ số truyền của hệ thống truyền lực để thay đổi mô men chủ động cũng như vận tốc của bánh xe chủ động cho phù hợp với các điều kiện hoạt động khác nhau của xe và giúp động cơ làm việc hiệu quả.

+ Đổi chiều mô men chủ động đến bánh xe để ô tô có thể chuyển động lùi.

*Cấu tạo:

+ Trục sơ cấp

+ Bánh răng trên trục sơ cấp

+ Trục trung gian

+ Bánh răng trên trục trung gian

+ Bánh răng trung gian số lùi

+ Trục thứ cấp

+ Bánh răng trên trục thứ cấp

+ Bánh răng số lùi

+ Cần số

*Nguyên lí:

+ Khi động cơ đang hoạt động, lái xe điều khiển mở li hợp, sau đó dịch chuyển cần số để nối trục thứ cấp với một bánh răng đang quay trên trục đó, mô men chủ động từ trục sơ cấp được truyền đến trục thứ cấp.

+ Khi dịch chuyển cần số đến vị trí lùi, bánh răng trung gian số lùi ăn khớp với bánh răng và bánh răng số lùi, trục thứ cấp quay ngược chiều với chiều quay của trục sơ cấp.

*Hộp số tự động so với hộp số thường:

+ Giống nhau: có cần số

+ Khác nhau: việc chuyển số do bộ điều khiển điện tử quyết định, người lái xe dịch chuyển cần số để xác định các chế độ hoạt động của hộp số.

Câu 5: Tỉ số truyền ở hai vị trí bánh răng 7 ở bên trái và ở giữa là khác nhau.

Câu 6: 

*Chức năng của truyền lực chính và bộ vi sai:

+ Truyền lực chính: tiếp nhận và biến đổi độ lớn, đổi phương quay mô men chủ động từ hộp số và truyền đến bộ vi sai.

+ Bộ vi sai: phân chia mô men chủ động đến các bánh xe chủ động, đồng thời cho phép các bánh xe chủ động có thể quay được với các vận tốc khác nhau.

*Các chi tiết chính của truyền lực chính và bộ vi sai:

+ Bánh răng chủ động truyền lực chính

+ Bánh răng bị động truyền lực chính

+ Bánh răng bán trục

+ Bánh răng hành tinh

+ Bán trục

Câu 7: 

Chi tiết quyết định tỉ số truyền của truyền lực chính là bánh răng chủ động và bánh răng bị động.

II. SỬ DỤNG VÀ BẢO DƯỠNG

Câu 1: Vận hành hệ thống truyền lực đúng hướng dẫn và kiểm tra bảo dưỡng đúng định kì để ô tô luôn hoạt động tốt, đảm bảo an toàn, kéo dài tuổi thọ, hạn chế phát thải ô nhiễm và giảm chi phí sửa chữa.

Câu 2: Phải đưa cần chuyển số của hộp số thường về vị trí trung gian trước khi khởi động động cơ để đảm bảo an toàn và tuổi thọ cho xe.

Câu 3: Khi ở tay số thấp (có tỉ số truyền lớn), khả năng hoạt động của ô tô thấp hơn.

Câu 4: 

• Xe máy có hộp số, truyền lực chính và bộ vi sai.

• Hộp số trên xe máy không có số lùi.