BÀI 6. TỰ NHẬN THỨC BẢN THÂN 

PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Em hãy viết ra giấy các thông tin sau và chia sẻ với người cạnh bên.

 Ba điều mà em thích 

Ba điều mà em không thích 

Ba điểm mạnh của em

Ba điểm cần cố gắng của em

Ước mơ của em

KHÁM PHÁ

Câu 1: Em hãy đọc thông tin sau và trả lời câu hỏi

Mình là Linh, năm nay mười một tuổi và đang là học sinh lớp 6 của trường Trung học cơ sở Nguyễn Huệ. Mình thấp và mũm mĩm nên mọi người gọi mình là Doraemon. Mình không thấy buồn mà ngược lại rất thích biệt danh đó, vì Doraemon là nhân vật truyện tranh mà mình vô cùng yêu thích. Mình có nước da ngăm đen giống bố. Lúc đầu, mình cảm thấy hơi tự ti, nhưng mẹ mình nói rằng da ngăm đen trông rất khoẻ mạnh. Là con út trong gia đình nên mình được bố mẹ và chị yêu quý nhưng không vì thế mà mình ỷ lại, lười biếng. Ngoài thời gian học, mình và chị thường chăm sóc cây xanh và nấu ăn cùng mẹ.

Ở lớp, mình là một học sinh có lực học khá. Mình luôn cởi mở, hoà đồng nên được các bạn yêu quý. Tuy nhiên, mình cũng có điểm chưa tốt là rất dễ nổi nóng. Mình tự nhủ sẽ cố gắng khắc phục hạn chế này để hoàn thiện bản thân hơn.

1. Bạn Linh đã tự nhân ra các đặc điểm nào của bản thân?

2. Từ câu chuyện của bạn Linh, em hiểu thế nào là tự nhận thức bản thân?

Câu 2: Em hãy đọc thông tin dưới đây, em hãy cho biết các bạn Long, Vân, Ân, Hiếu đã tự nhận thức bản thân bằng cách nào?

1. Long nhận ra mình khá thông minh bởi trong những lần cùng giải bài tập với các bạn, Long luôn là người tìm ra cách giải nhanh và đáp án chính xác.

2. Vân có thói quen ghi chép lại suy nghĩ, cảm xúc, việc làm hằng ngày của mình vào nhật ký. Khi đọc lại, Vân nhận ra mình khá nhút nhát bởi nhiều lần biết đáp án nhưng không dám xung phong để trả lời câu hỏi của thầy cô.

3. Khi tham gia hội thi “Nét đẹp Đội viên” do trường tổ chức, Ân đã trình diễn bộ trang phục của mình với phong thái rất tự tin dù đó là lần đầu tiên thể hiện. Ân rất thích thú khi khám phá ra khả năng này của bản thân.

4. Nhiều bạn trong lớp nhận xét Hiếu rất dễ nổi giận nếu ý kiến của Hiếu không được các bạn khác đồng tình. Điều này khiến các bạn e ngại khi thảo luận nhóm với Hiếu. Vì vậy, Hiếu tự nhủ sẽ phải thay đổi để bình tĩnh hơn.

Câu 3: Theo em việc tự nhận thức bản thân có ý nghĩa như thế nào?

Dựa vào các thông tin dưới đây, em hãy cho biết các bạn đã tự nhận thức bản thân bằng cách nào?

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em hãy tự nhận xét bản thân bằng các gợi ý sau đây?

GỢI Ý

Nội dung nhận xét về: - Ngoại hình.

- Tính cách.

– Sức khoẻ.

– Kĩ năng học tập.

- Năng khiếu...

– Mối quan hệ với người thân (ông, bà, bố, mẹ, anh, chị, em..).

– Mối quan hệ với thầy cô, bạn bè...

– Điểm mạnh.

– Hạn chế.

Câu 2: Em hãy tìm hiểu và ghi lại nhận xét của người khác (thầy/cô, bố/mẹ, bạn bè...,) về em và đối chiếu với những gì đánh giá bản thân?

Câu 3: Em hãy giải quyết các tình huống sau:

Tình huống 1: Mai là học sinh lớp 6 Trường Trung học cơ sở A. Mai có khả năng ca hát nhưng lại khá nhút nhát. Vào dịp chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, trường của Mai tổ chức cuộc thi văn nghệ. Hùng, bạn thân của Mai, đã động viên Mai đăng kí tham gia. Tuy nhiên, Mai vẫn băn khoăn và nói: “Ở các lớp khác nhiều bạn hát hay lắm, mình không tham gia đâu”

Nếu là Hùng, em sẽ nói gì với Mai?

Tình huống 2: Tùng là một trong những học sinh giỏi của lớp 6A. Bạn học tốt nhiều môn và thường chuẩn bị rất kĩ mỗi khi được giao các nhiệm vụ học tập trong nhóm. Tuy nhiên, Tùng lại ngại nói trước đám đông. Vì mỗi lần thuyết trình, Tùng dễ nói lắp bắp, tay chân run rẩy dù chuẩn bị bài cẩn thận.

Nếu là Tùng, em sẽ khắc phục hạn chế này bằng cách nào?

VẬN DỤNG

Câu 1: Hãy tham gia các hoạt động tập thể (ở lớp, trường, nơi em ở ...) và ghi lại những trải nghiệm, đặc điểm, khả năng mới khả năng mới mà em khám phá được bản thân.

Câu 2: Chọn và thực hiện một trong các gợi ý sau:

1. Mỗi ngày tìm một điểm thú vị kèm theo một điểm chưa hài lòng về bản thân em. Sau đó, ghi vào một tờ giấy và gấp lại, bỏ vào chiếc hộp.

Sau vài tuần, em mở ra, xem lại và tự hỏi: Mình còn tồn tại điểm chưa hài lòng ấy nữa không?

2. Tưởng tượng em có giọng kể chuyện hay và được cả lớp đề nghị tham gia cuộc thi kể chuyện cấp trường. Em quyết định tham gia để thể hiện bản thân. Sau đó, suy nghĩ về cách thể hiện hết những điểm mạnh của em trong lần thi này.

Nêu ra 5 ưu điểm cần khai thác để thể hiện phần thi của mình.

PHẦN II: 5 PHÚT SOẠN BÀI

KHỞI ĐỘNG

Ba điều mà em thích: đọc sách, nghe nhạc, đá bóng...

Ba điều mà em không thích: Câu cá, xem phim, bơi lội

Ba điểm mạnh của em: nghe tiếng anh, giải toán, hát

Ba điểm cần cố gắng của em: Tập trung, mạnh dạn, kiên nhẫn

Ước mơ của em: kỹ sư

KHÁM PHÁ

Câu 1: 

1. Bạn Linh tự nhận ra các đặc điểm của bản thân: dễ nổi nóng

2. Từ câu chuyện của bạn Linh em hiểu tự nhận thức bản thân là: khả năng hiểu rõ chính xác bản thân, biết mình cần gì, muốn gì, đâu là điểm mạnh, điểm yếu của mình.

Câu 2: 

Long nhận thức ra trong những lần giả toán cùng các bạn.

Vân nhận thức ra từ những lần ghi lại thói quen suy nghĩ, cảm xúc của mình .

Ân nhận thức ra khi tham gia hội thi của trường.

Hiếu nhận thức ra từ các lời nhận xét của các bạn trong lớp.

Câu 3:

Tham gia các hoạt động sinh hoạt, học tập hằng ngày.

Lắng nghe ý kiến người khác.

Tham gia các hoạt động thử thách bản thân.

LUYỆN TẬP

Câu 1: 

- Ngoại hình: cao, gầy.

- Tính cách: hòa đồng, dễ gần, nói nhiều.

- Sức khỏe: ổn định.

- Kĩ năng học tập: chăm chỉ, sáng tạo.

- Năng khiếu: hát, vẽ tranh,…

- Mối quan hệ với người thân: ngoan ngoãn, lễ phép.

- Mối quan hệ với thầy cô, bạn bè: gần gũi, hòa đồng.

- Điểm mạnh: tự tin.

- Hạn chế: nói lắp.

Câu 2: Tự liên hệ bản thân

Thầy cô nhận xét Em là một học sinh hơi ít nói, nhận thức tốt, nhiệt tình; ngoại hình tốt, sức khỏe bình thường; học lực Giỏi...

Bạn bè nhận xét: Em là người hòa đồng, dễ chơi, luôn giúp đỡ bạn bè

Bố mẹ nhận xét: Em vẫn chưa chăm chỉ làm việc nhà, giúp đỡ bố mẹ. Học tập luôn tự giác.

Câu 3: - Tình huống 1: Nếu là Hùng em sẽ nói với Mai: hãy mạnh dạn thể hiện tài năng của mình, có như vậy mới phát triển được bản thân.

- Tình huống 2: Nếu là Tùng, em sẽ khắc phục hạn chế này bằng cách: thường xuyên tham gia các hoạt động của trường để tiếp xúc với đám đông nhiều hơn và sẽ mạnh dạn phát biểu trong các buổi tham gia hoạt động.

VẬN DỤNG

Câu 1: 

- Em tham gia chương trình “Kết nối tri thức” tại trường học

- Trải nghiệm của bản thân: Được tham gia lên ý tưởng và thuyết trình trước toàn trường về ý tưởng học tập sáng tạo của bản thân.

- Đặc điểm: các bạn được giao lưu, trao đổi với nhau các kế hoạch, kinh nghiệm học tập hiệu quả.

- Khả năng mới khả năng mới mà em khám phá được bản thân: tự tin trước đám đông

Câu 2: Học sinh tự trả lời