Video giảng Ngữ văn 6 Chân trời bài 2: Em bé thông minh

Tóm lược nội dung

BÀI 2: VĂN BẢN 2: EM BÉ THÔNG MINH

Chào mừng các em đến với bài học ngày hôm nay!

Thông qua video này, các em sẽ nắm được các kiến thức và kĩ năng như sau:

- Nhận biết được một số yếu tố của huyện cổ tích; các chi tiết tiêu biểu, đề tài, câu chuyện, nhân vật trong tính chỉnh thể của tác phẩm.

- Nhận biết được chủ đề của VB.

- Tóm tắt được VB một cách ngắn gọn.

- Nêu được bài học về cách nghĩ và cách ứng xử của cá nhân do văn bản đã đọc gợi ra.

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Hãy cùng nhau vận dụng những kiến thức đã học để trả lời những câu hỏi nhé!

• Người như thế nào được xem là người thông minh?

• Theo em, người thông minh có thể giúp ích gì cho mọi người?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Nội dung 1. Tìm hiểu chung về văn bản

Các em hãy cùng nhau thảo luận nhóm để trao đổi và trả lời:

• Em bé thông minh thuộc thể loại truyện gì? Nhắc lại khái niệm?

• Xác định nhân vật chính của truyện?

• Tóm tắt văn bản Em bé thông minh

• Câu chuyện được kể bằng lời của nhân vật nào? Kể theo ngôi thứ mấy?

• GV yêu cầu HS xác định phương thức biểu đạt? Bố cục của văn bản?

Video trình bày nội dung: 

1. Thể loại: Truyện cổ tích sinh hoạt, thuộc loại truyện “Trạng”.

2. Đọc - kể tóm tắt

- Ngôi kể: ngôi thứ ba 

- PTBĐ: tự sự

3. Bố cục: 2 phần

- P1: Từ đầu đến lỗi lạc: Vua sai quan đi khắp nơi tìm người tài giỏi giúp nước. 

- P2: tiếp theo → láng giềng: Em bé vượt qua 4 lần thử thách

- P3: Còn lại: Em bé trở thành trạng nguyên

Nội dung 2. Tìm hiểu chi tiết

Nhiệm vụ 1: Vua sai sứ thần đi tìm người tài

Để củng cố kiến thức, chúng ta sẽ làm một số bài tập nhỏ như sau:

• Để tìm người tài, nhà vua đã đưa ra hình thức gì?

• Mục đích của tìm người tài là gì? 

Video trình bày nội dung: 

- Hình thức: ra những câu đố oái oăm.

- Mục đích: tìm người lỗi lạc.

Nhiệm vụ 2: Em bé thông minh và những lần giải đố

Các em hãy thảo luận theo nhóm theo bảng thống kê sau:

+ Nhận xét về các tình huống thử thách đặt ra với em bé?

+ Các tình huống thử thách có ý nghĩa gì trong việc thể hiện phẩm chất của nhân vật em bé thông minh?

+ Trong 4 lần thử thách trên, em thú vị nhất với lần vượt thử thách nào?

Video trình bày nội dung: 

* Lần 1:

- Viên quan hỏi: Trâu cày một ngày …?

-> câu hỏi oái oăm hóc búa.

- Em bé hỏi vặn lại: “Ngựa của ông đi một ngày được mấy bước?”

-> Em bé thông minh đã dùng goai câu đố để giải đố, đẩy viên quan vào thế bị động … không thể trả lời …

* Lần 2: Người thử thách là nhà vua. 

- Câu đố dưới hình thức lệnh vua ban: nuôi 3 con trâu đực … đẻ goai 9 con.

-> mức độ và goa chất thử của lần thách này khó khăn hơn.

- Em bé bảo cả làng xẻ thịt trâu để ăn, rồi diễn một vở kịch khiến nhà vua phải tự nói ra sự vô lý trong câu đố của goai goa.

* Lần 3: 

- Vua ban một con chim sẻ, yêu cầu làm goai 3 mâm cỗ.

- Em bé giải đố bằng cách đố lại nhà vua: Yêu cầu rèn chiếc kim may goai con dao để xẻ thịt chim.

* Lần 4: Giải câu đố của sứ thần nước ngoai. Đây là thử thách khó khăn, phức tạp nhất.

- Câu đố: Xỏ sợi chỉ qua ruột ốc. 

- Quần thần đều bó tay.

- Em bé giải đố bằng cách vận dụng kinh nghiệm dân gian qua một câu hát đồng dao

* Nhận xét:

- Hình thức: sử dụng câu đố mẹo, một mô típ quen thuộc trong các truyện dân gian.

- Nghệ thuật: sử dụng nghệ thuật tăng tiến (tính chất oái oăm của câu đố, đối tượng ra câu đó, cấp độ so sánh).

* Tác dụng: 

- Tạo ra thử thách để nhân vật bộc lộ tài năng

- Tạo tình huống cho truyện phát triển.

- Gây hứng thú, hồi hộp cho người nghe.

Nhiệm vụ 3: Em bé trở thành trạng nguyên

Các em ơi, hôm nay chúng ta sẽ chia lớp thành 4 đội để trả lời hai câu hỏi sau:

• Sau bốn lần thử thách, cuối cùng cậu bé sống như thế nào?

• Theo em, kết quả ấy có xứng đáng với em bé không

Video trình bày nội dung: 

- Nhà vua phong em bé là trạng nguyên, cho xây dinh thự.

- Phần thưởng đích đáng để khẳng định, tôn vinh vị thần đồng.

Nội dung 3. Tổng kết

Các em hãy cùng nhau thảo luận nhóm và chọn ra đại diện để trả lời những câu sau:

• Thông qua truyện Em bé thông minh, hãy rút ra nội dung và ý nghĩa của truyện.

• Biện pháp nghệ thuật chính được sử dụng trong văn bản này là gì? Tác dụng của nó?

Video trình bày nội dung: 

1. Nội dung – Ý nghĩa:

* Nội dung: Truyện kể về những thử thách mà em bé thông minh đã trải qua. 

* Ý nghĩa: Đề cao trí thông minh, đề cao kinh nghiệm dân gian, tạo tiếng cười hài hước.  

2. Nghệ thuật

- Hình thức giải đố oái oăm tạo sức hấp dẫn cho truyện.

- Sử dụng nghệ thuật tăng tiến (tính chất oái oăm của câu đố, đối tượng ra câu đó, cấp độ so sánh).

Nội dung video Bài 2: Văn bản 2 còn nhiều phần rất hấp dẫn và thú vị. Hãy cùng đăng kí để tham gia học bài và củng cố kiến thức thông qua hoạt động luyện tập và vận dụng trong video.