Video giảng Ngữ văn 10 chân trời bài 2: Gặp ka-ríp và xi-la

Tóm lược nội dung

VĂN BẢN 2. GẶP KA-RÍP VÀ XI-LA

Xin chào các em, chúng ta lại có hẹn với nhau trong bài học ngày hôm nay rồi!

Thông qua video này, các em sẽ nắm được các kiến thức và kĩ năng như sau:

- Nhận biết và phân tích được một số yếu tố của sử thi như: không gian, thười gian, cốt truyện, nhân vật, lời người kể chuyện và lời nhân vạt.

- Phân tích được các chi tiết tiêu biểu, đề tài,… và mối quan hệ của chúng trong tính chỉnh thể của tác phẩm; phân tích, đánh giá được tình cảm, cảm xúc, cảm hứng chủ đạo và giá trị đạo đức, văn hóa từ văn bản.

- Nhận biết và phân tích được bối cảnh lịch sử - văn hóa được thể hiện trong văn bản sử thi.

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV đặt câu hỏi yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

• Theo em, người giữ vai trò đứng đầu, lãnh đạo một tập thể cần phải có những điểm ưu trội nào về phẩm chất và năng lực?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Nội dung 1. Tìm hiểu chung

Để hệ thống lại kiến thức một cách khoa học và rõ ràng nhất, bây giờ chúng ta cùng trả lời những câu hỏi sau:

• Tác giả của VB Gặp Ka-ríp và Xi-la.
• VB Gặp Ka-ríp và Xi-la thuộc tác phẩm nào? Nêu thể loại của tác phẩm đó. Xác định vị trí của VB trích trong tác phẩm.
• Lược thuật các phần tác phẩm trước và sau VB trích.

Video trình bày nội dung:

1. Tác giả

- Hô-me-rơ (khoảng thế kỉ VIII – VII trước Công nguyên) là nhà thơ Hy Lạp.

- Là tác giả của hai tác phẩm sử thi: I-li-át (Iliad) và Ô-đi-xê (Odyssêy).

2. Tác phẩm

- VB Gặp Ka-ríp và Xi-la thuộc khúc ca XII của sử thi Ô-đi-xê nói về những thử thách đối với Ô-đi-xê và các bạn đồng hành khi gặp các quái vật biển.

- Tóm tắt nội dung tác phẩm (SGK).

3. Đọc, kể, tóm tắt

- Tóm tắt các sự kiện chính:

+ Ô-đi-xê và các thuỷ thủ lên đường vượt biển về quê và được báo trước là phải chuẩn bị tinh thần đối mặt với mọi nguy hiểm.

+ Các thuỷ thủ phải nhét sáp ong vào hai tai để tránh nghe tiếng hát ma mị của các nàng Xi-ren; riêng Ô-đi-xê được nghe hát nhưng phải trói mình vào cột buồm để tránh nguy hiểm.

+ Tiếp đến, các thuỷ thủ tránh được Ka-ríp – quái vật giăng cạm bẫy khủng khiếp chực nhấn chìm thuỷ thủ xuống đáy biển, nhưng lại rơi vào cạm bẫy của quái vật Xi-la: sáu thuỷ thủ – những tay chèo khoẻ nhất của Ô-đi-xê – bị ăn thịt.

+ Ô-đi-xê tận mắt chứng kiến đồng đội gặp nạn, nhưng không có cách nào cứu giúp họ, chàng vô cùng thương xót.

- Ngôi kể: ngôi kể thứ nhất. Tác dụng:

+ Người kể chuyện – nhân vật chính có cơ hội tự bộc lộ tính cách, tâm trạng, cách giao thiệp của mình.

+ Gia tăng độ tin cậy bởi người kể là người trong cuộc, tự kể trải nghiệm của mình.

+ Với Ô-đi-xê, kể câu chuyện về hành trình, thử thách và tai họa của mình là cách duy nhất để thuyết phục và chờ đợi sự cứu giúp của nhà vua, hoàng hậu, công chúa của quốc đảo Phê-ki-a. Câu chuyện, cách kể của chàng đã làm họ xúc động và kính yêu, sau đó, chàng nhận được sự giúp đỡ rất nhiệt tình, hậu hĩnh.

Nội dung 2. Tìm hiểu chi tiết văn bản

Em hãy nêu những yếu tố bất ngờ nào xảy đến trong văn bản? 

Video trình bày nội dung:

1. Những yếu tố bất ngờ

- Ô-đi-xê đòi thủy thủ cởi trói để nghe tiếng hát mê hoặc: lòng nao nức muốn nghe họ quá, tôi nhích lông mày ra hiệu để các bạn đồng hành cởi trói cho tôi.

- Tránh cạm bẫy của Ka-ríp:

+ Vừa đi khỏi đảo, tôi bỗng thấy bụi nước bắn lên như một màn sương từ những ngọn sóng lớn và nghe tiếng sóng đập ầm ầm.

+ Các bạn tôi sợ quá, đánh tuột cả mái chèo, khiến chúng rơi tõm xuống biển và trôi là là mặt nước.

- Ô-đi-xê quên lời dặn của Xi-ếc-xê: Thế là tôi quên khuấy mất lời dặn dò ác nghiệt của Xi-ếc-xê. Nàng cấm tôi không được cầm khí giới, nhưng tôi đã mặc bộ áo giáp quang vinh của tôi và nắm trong tay hai ngọn lao dài, ra đứng ở mũi thuyền, tưởng rằng đứng đấy tôi có thể nhận được ngay Xi-la khi nó ở núi đá hiện lên, xông vào các bạn tôi để hãm hại.

- Sa vào cạm bẫy của Xi-la: Trong lúc sợ chết, chúng tôi chỉ chú ý đến Ka-ríp, nhưng lúc đó, Xi-la bỗng bắt mất trong thuyền sáu tay chèo khỏe nhất của tôi.

=> Luôn luôn có những sự cố bất ngờ xảy ra trên hành trình vượt biển trở về quê hương của Ô-đi-xê. Tất cả đều là thử thách cho thấy bản lĩnh, tính cách của người anh hùng Hy Lạp, sau chiến tranh thành Tơ-roa.

………..

Nội dung video bài 2: Gặp Ka – ríp và Xi – la còn nhiều phần rất hấp dẫn và thú vị. Hãy cùng đăng kí để tham gia học bài và củng cố kiến thức thông qua hoạt động luyện tập và vận dụng trong video.