Slide bài giảng lịch sử 7 kết nối bài 10: Đại Cổ Việt thời Đinh và Tiên Lê

Tóm lược nội dung

BÀI 10. ĐẠI CỒ VIỆT THỜI ĐINH VÀ TIỀN LÊ (968- 1009)

1. Công cuộc xây dựng chính quyền và bảo vệ đất nước

Câu 1: Dựa vào thông tin trong mục, em hãy vẽ sơ đồ tổ chức chính quyền thời Đinh và rút ra nhận xét.

Giải rút gọn:

Nhà Đinh đã bước đầu xây dựng được bộ máy nhà nước quân chủ sơ khai, kiện toàn hơn so với thời kì trước đó.

Câu 2: Hãy trình bày những nét chính về cuộc kháng chién chống Tống năm 981 trên lược đồ.

Giải rút gọn:

• Quân Tống tiến đánh theo hai đường thuỷ, bộ.

• Trận chiến ác liệt: Lục Đầu Giang, Bạch Đằng, Tây Kết,...

• Quân giặc bị tổn thất nặng nề => Quân Tống đại bại, buộc phải rút về nước.

Câu 3: Nêu những nét chính về tổ chức chính quyền thời Tiền Lê.

Giải rút gọn:

• Trung ương:

  • Vua đứng đầu, nắm mọi quyền hành.

  • Dưới vua có thái sư, đại sư và quan lại: quan văn, quan võ.

• Ở địa phương:

  • Cả nước chia thành 10 lộ.

  • Dưới lộ là phủ, châu, giáp, đơn vị cấp cơ sở là xã.

• Quân đội gồm 2 bộ phận: cấm quân và quân đóng tại các địa phương.

2. Đời sống xã hội và văn hoá thời Đinh - Tiền Lê

Câu 1: Trình bày những nét chính về tình hình xã hội thời Đinh - Tiền Lê.

Giải rút gọn:

• Chia thành hai bộ phận: thống trị và bị trị.

• Bộ phận thống trị gồm vua, quan.

• Bộ phận bị trị chủ yếu là người lao động 

  • Nông dân có số lượng đông đảo nhất, cày cấy ruộng đất công làng xã.

  • Nô tỉ có địa vị thấp kém nhất, số lượng không nhiều.

Câu 2: Đời sống văn hoá thời Đinh - Tiền Lê có điểm gì nổi bật?

Giải rút gọn:

- Giáo dục chưa phát triển.

- Tư tưởng, tôn giáo: Nho giáo chưa có ảnh hưởng sâu rộng. Phật giáo được truyền bá rộng rãi

- Các loại hình văn hóa dân gian có sự phục hồi và phát triển.

LUYỆN TẬP - VẬN DỤNG

Câu 1. So sánh tổ chức chính quyền thời Đinh và Tiền Lê với thời Ngô.

Giải rút gọn:

a/ Giống nhau:

+ Bộ máy nhà nước theo chế độ quân chủ chuyên chế. Đứng đầu nhà nước là vua. 

+ Dưới vua là bộ máy quan.

+ Ở địa phương, vua cử những người thân cận trấn giữ những nơi hiểm yếu.

+ Chưa có luật pháp thành văn.

b/ Khác nhau:

- Tổ chức chính quyền nhà Ngô

+ Kinh đô ở Cổ Loa

+ Ở triều đình trung ương, dưới vua là các quan văn, quan võ.

+ Ở địa phương: đất nước được chia thành các châu.

+ Quân đội chưa được tổ chức quy củ.

=> bộ máy nhà nước thời Ngô còn đơn giản, sơ khai.

- Tổ chức chính quyền nhà Đinh – Tiền Lê:

+ Kinh đô ở Hoa Lư

+ Ở triều đình trung ương, dưới vua là các quan văn, quan võ và các cao tăng.

+ Ở địa phương: đất nước được chia thành các cấp: đạo/ lộ/ phủ/ châu, giáp, xã.

+ Quân đội được tổ chức thành: cấm quân và quân đóng ở các địa phương.

+ Định ra luật lệnh 

=> Bộ máy nhà nước hoàn thiện hơn so với thời Ngô, nhưng vẫn còn đơn giản.

Câu 2: Em có nhận xét gì về vai trò của Lê Hoàn trong cuộc kháng chiến chống Tống năm 981?

Giải rút gọn:

• Là người trực tiếp tổ chức và lãnh đạo cuộc kháng chiến

• Ông được lòng người quy phục, quan lại đồng tình, góp phần phát huy sức mạnh đoàn kết chiến đấu chống giặc ngoại xâm của quân dân

Câu 3: Giả sử em là Đinh Tiên Hoàng, em có chọn đặt kinh đô ở Hoa Lư không? Vì sao?

Giải rút gọn:

Giả sử em là Đinh Tiên Hoàng, em sẽ chọn đặt kinh đô ở Hoa Lư vì đây là nơi núi non trùng điệp, địa hình hiểm trở. Vì: Thuận lợi cho việc xây dựng căn cứ chiến đấu: sau lưng là rừng, trước là đồng bằng, xa nữa là biển…