Slide bài giảng Khoa học 5 chân trời bài 26: Phòng tránh bị xâm hại

Tóm lược nội dung

BÀI 26. PHÒNG TRÁNH BỊ XÂM HẠI

Khởi động: Em đã bao giờ có cảm giác lo sợ, không an toàn chưa?

Trả lời rút gọn:

Em đã từng có cảm giác lo sợ, không an toàn

1. CẢM GIÁC AN TOÀN CỦA TRẺ EM

Hoạt động khám phá

Quan sát các hình từ 1 đến 6 và cho biết các bạn trong những tình huống nào có cảm giác an toàn hoặc không an toàn. Vì sao?

Chia sẻ với bạn một số cảm giác an toàn hoặc không an toàn khác mà em đã trải qua.

Trả lời rút gọn:

- Tình huống hình 1, hình 3, hình 4 có cảm giác an toàn. Tình huống hình 2, hình 5, hình 6 không có cảm giác an toàn. 

- Cảm giác an toàn:

+ Khi bạn đang ở trong một môi trường quen thuộc và có sự hỗ trợ.

+ Khi bạn đang làm việc mà bạn đã được đào tạo và có kinh nghiệm.

+ Khi bạn đang ở trong một khu vực được coi là an toàn.

+ Khi bạn cảm thấy thoải mái, tự tin và biết mình đang làm điều đúng đắn.

- Cảm giác không an toàn:

+ Khi bạn đang ở trong một tình huống mới mẻ và không quen thuộc, không biết làm thế nào để xử lý.

+ Khi bạn thấy mình đang ở trong một môi trường không an toàn, có nguy cơ bị tai nạn hoặc tấn công.

+ Khi bạn cảm thấy bị đe dọa, hoặc có một nguy cơ tiềm ẩn đang đe dọa đến sự an toàn của bạn.

+ Khi bạn cảm thấy lo lắng, hoặc không có sự hỗ trợ từ người khác trong tình huống khẩn cấp.

2. QUYỀN ĐƯỢC AN TOÀN CỦA TRẺ EM

Hoạt động khám phá

Đọc thông tin dưới đây và cho biết trẻ em có những quyền nào để được an toàn, bảo vệ sự toàn vẹn cá nhân và phản đối mọi sự xâm hại. 

Trả lời rút gọn:

- Trẻ em có quyền được bảo vệ tính mạng, bảo đảm các điều kiện sống,...

- Trẻ em có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân,... được pháp luật bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín,...

- Trẻ em có quyền được bảo vệ dưới mọi hình thức để không bị bạo lực, bỏ rơi, bỏ mặc,...

- Trẻ em có quyền được bảo vệ để không bị bóc lột sức lao động; không bị xâm hại tình dục; không bị mua bán, bắt cóc, chiếm đoạt....

Luyện tập, thực hành

- Viết hoặc vẽ về một tình huống em cảm thấy an toàn hoặc có quyền được an toàn, bảo vệ sự toàn vẹn của cá nhân, phản đối mọi sự xâm hại trẻ em.

- Giới thiệu sản phẩm của em và chia sẻ với bạn.

Trả lời rút gọn:

Vận dụng

Em cần làm gì trong mỗi tình huống dưới đây? Vì sao

Trả lời rút gọn:

Tình huống 1: Cần ngay lập tức báo cáo về tình huống này cho người lớn trưởng thành hoặc cơ quan chức năng như cảnh sát để bảo vệ bạn bè và ngăn chặn hành vi bạo lực và lạm dụng. Em cũng ở bên an ủi bạn.

Tình huống 2: Cần ngay lập tức ngừng giao tiếp và chặn tài khoản của họ. Đồng thời, em cần thông báo cho người lớn trưởng thành trong gia đình hoặc giáo viên trên trường về tình huống này để họ có thể hỗ trợ và bảo vệ em. 

3. MỘT SỐ NGUY CƠ BỊ XÂM HẠI TÌNH DỤC Ở TRẺ EM, CAVHS PHÒNG TRÁNH VÀ ỨNG PHÓ 

Hoạt động khám phá

- Quan sát các hình dưới đây và cho biết bạn nhỏ trong tình huống nào có nguy cơ bị xâm hại tình dục. Vì sao? 

- Kể những tình huống khác có nguy cơ bị xâm hại tình dục.

- Từ những tình huống trên, theo em cần làm gì để phòng tránh và ứng phó khi có nguy cơ bị xâm hại tình dục?

- Lập danh sách những người đáng tin cậy để được giúp đỡ khi có nguy cơ bị xâm hại tình dục.

Trả lời rút gọn:

- Bạn nhỏ trong tình huống 8, 9, 10, 11, 12, 13 có nguy cơ bị xâm hại tình dục vì trong các tình huống này đều người lạ có những hành vi như dụ dỗ các bạn nhỏ.

- Kể những tình huống khác có nguy cơ bị xâm hại tình dục:

+ Gặp gỡ người lạ trên mạng xã hội

+ Tham gia vào các buổi tiệc hoặc sự kiện không an toàn

+ Việc nhận tin nhắn, hình ảnh, hoặc cuộc gọi không mong muốn và không phù hợp từ người khác qua điện thoại di động cũng là một dạng xâm hại tình dục.

+ Khi gặp gỡ người lạ ngoài đời thực, đặc biệt là ở những nơi hoang dã hoặc ít người qua lại, có nguy cơ bị xâm hại tình dục

- Ta cần: giữ khoảng cách với người lạ, không đi một mình trong khu vực vắng vẻ, không nhận quà của người lạ, không cho phép người lạ chạm vào vùng riêng tư, hét to để cầu cứu, gọi điện thoại đến số 111 hoặc chia sẻ với người thân,...

-  Phụ huynh hoặc người giám hộ, cảnh sát, anh chị em, ông bà, hoặc những người thân trong gia đình, bạn bè đáng tin cậy, giáo viên hoặc người hướng dẫn, nhân viên y tế,…là những người em có thể tin tưởng.

Luyện tập, thực hành

- Em cần làm gì trong mỗi tình huống dưới đây?

- Chọn một trong các tình huống từ hình 8 đến 13 trang 92 để đóng vai thể hiện cách ứng phó khi có nguy cơ bị xâm hại tình dục.

Trả lời rút gọn:

Trong tình huống thứ nhất, em nên tạo ra một môi trường thoải mái và an toàn cho họ để họ có thể mở lòng. Em có thể bắt đầu bằng cách lắng nghe và thể hiện sự quan tâm, không đánh giá và không ép buộc họ phải chia sẻ nếu họ không muốn. 

Trong tình huống thứ hai, cần giữ bí mật và tôn trọng sự tin tưởng của họ. Em cũng cần lắng nghe và cung cấp sự hỗ trợ và đồng cảm khi cần thiết, mà không đánh giá hay phê phán. 

Vận dụng

Tìm hiểu về vấn đề xâm hại tình dục ở trẻ em qua sách, báo, in-tơ-nét và chia sẻ với bạn theo gợi ý:

■ Những nguy cơ dẫn đến bị xâm hại tình dục.

■ Một số biện pháp phòng tránh, ứng phó khi có nguy cơ bị xâm hại tình dục.

Trả lời rút gọn:

- Một số tình huống trẻ em có nguy cơ bị xâm hại tình dục cần tránh:

• Không đi một mình ở nơi tối tăm, vắng vẻ.
• Không ở trong phòng một mình với người lạ.
• Không nhận được tiền, quà có giá trị hoặc sự chăm sóc đặc biệt của người khác mà không rõ lý do.
• Không đi nhờ xe người lạ.
• Không đến gần hoặc để cho người lạ đến gần mình.
• Không để người lạ vào nhà, nhất là trong nhà chỉ có một mình.
• Không nói chuyện với người lạ là mình đang ở nhà một mình.

Dưới đây là một số biện pháp phòng tránh và ứng phó khi có nguy cơ bị xâm hại tình dục:

• Giữ bí mật thông tin cá nhân
• Học cách nhận biết và phản ứng đúng đắn trong các tình huống có nguy cơ xâm hại tình dục. Cung cấp cho bản thân kiến thức về đặc điểm và dấu hiệu của sự xâm hại.
• Giữ khoảng cách với người lạ
• Sử dụng internet an toàn 
• Xác định những người tin cậy và sẵn lòng chia sẻ với họ về các vấn đề liên quan đến an toàn và xâm hại tình dục.