Slide bài giảng công nghệ thiết kế 10 cánh diều bài 19: Vai trò, ý nghĩa và các nguyên tắc của hoạt động thiết kế kĩ thuật

Tóm lược nội dung

BÀI 19: VAI TRÒ, Ý NGHĨA VÀ CÁC NGUYÊN TẮC CỦA HOẠT ĐỘNG THIẾT KẾ KĨ THUẬT

KHỞI ĐỘNG

GV đặt câu hỏi: Khi thiết kế kĩ thuật cần chú ý những yêu cầu gì để có sản phẩm sử dụng đẹp và thuận tiện?

NỘI DUNG BÀI HỌC GỒM

• Tìm hiểu vai trò, ý nghĩa của hoạt động thiết kế kĩ thuật
• Các nguyên tắc của thiết kế kĩ thuật
• CÁC NGUYÊN TẮC TỐI ƯU
• CÁC NGUYÊN TẮC PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Tìm hiểu vai trò, ý nghĩa của hoạt động thiết kế kĩ thuật

- Nêu khái niệm thiết kế kỹ thuật?

- Thiết kế kĩ thuật có vai trò, ý nghĩa gì đối với sản xuất?

- Theo em, người công nhân có thể sản xuất chi tiết đó được không nếu không có bản vẽ chi tiết như hình 19.1? Vì sao?

Nội dung ghi nhớ:

- Thiết kế kĩ thuật là hoạt động xác định chức năng, hình dạng, kết cấu, vật liệu, tính toán lựa chọn các thông số thiết kế theo nhu cầu sử dụng. Kết quả của thiết kế kĩ thuật là bản vẽ kĩ thuật kèm theo bản thuyết minh liên quan.

- Để sản xuất  được sản phẩm cần có bản vẽ kĩ thuật. Nhờ bản vẽ kĩ thuật mà các cơ sở sản xuất ở nhiều khu vực khác nhau có thể liên kết để cùng nhau sản xuất và phát triển sản phẩm.

- Nếu không có bản vẽ chi tiết như hình 19.1, người công nhân không thể sản xuất chi tiết đó được vìkhông biết được hình dạng, kích thước chính xác, vật liệu để sản xuất chi tiết đó.

=> Kết luận: Hoạt động thiết kế kĩ thuật có vai trò ý nghĩa lớn trong sản xuất và phát triển sản phẩm. Để tạo ra những sản phẩm đáp ứng yêu cầu, hoạt động thiết kế kĩ thuật cần tuân theo một số nguyên tắc nhất định.

2. Các nguyên tắc của thiết kế kĩ thuật

- Để thiết kế kĩ thuật có các nguyên tắc nào?

Nội dung ghi nhớ:

1. CÁC NGUYÊN TẮC TỐI ƯU

- Nguyên tắc tối ưu của thiết kế kĩ thuật là tìm một giải pháp thiết kế tốt nhất thỏa mãn các ràng buộc đã cho.

- Các nguyên tắc tối ưu gồm:

+ Nguyên tắc đơn giản hóa

• Đưa ra giải pháp thiết kế sản phẩm với cùng một tính năng sử dụng có kết cấu càng đơn giản càng tốt để giảm chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm.
• Ví dụ: Máy xay thịt dùng để xay nhuyễn các loại thịt lợn, thịt gà, tôm, cua, cá,...

+ Nguyên tắc giải pháp tối ưu

• Đưa ra giải pháp đáp ứng được nhiều tiêu chí thiết kế nhất.
• Ví dụ: Thiết kế bút chì và tẩy trên cùng một cái bút rất thuận tiện khi sử dụng.

+ Nguyên tắc tối thiểu tài chính

• Đưa ra giải pháp tạo ra sản phẩm có cùng tính năng nhưng có chi phí sản xuất, vận hành càng thấp càng tốt.
• Ví dụ: ổ lăn, bulông,...

2. CÁC NGUYÊN TẮC PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

- Nguyên tắc phát triển bền vững của thiết kế kĩ thuật là sự thoả mãn được nhu cầu hiện tại mà không làm tổn hại đến thế hệ tương lai.

- Các loại nguyên tắc phát triển bền vững gồm:

+ Nguyên tắc tiết kiệm tài nguyên

• Thiết kế sản phẩm sao cho sử dụng ít vật liệu và tốn ít năng lượng.
• VD: Dùng đèn LED tiết kiệm điện hơn so với đèn sợi đốt.

+ Nguyên tắc bảo vệ môi trường

• Thiết kế sản phẩm sao cho thân thiện với môi trường.
• VD: Túi giấy, túi cói…được tạo ra từ vật liệu thân thiện môi trường, dễ tái chế hoặc tiêu hủy.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

- Hoàn thành bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Có mấy nguyên tắc tối ưu trong thiết kế kĩ thuật?

A. 2

B. 3

C. 4

D. 5

Câu 2: Nguồn tài nguyên nào sau đây được xem như tài nguyên vô tận?

A. Năng lượng mặt trời

B. Năng lượng gió

C. A và B đều đúng

D. A và B đều sai

Câu 3: Ý nào dưới đây là nguyên tắc tối ưu trong thiết kế kĩ thuật?

A. Nguyên tắc giải pháp tối ưu

B. Nguyên tắc lặp đi lặp lại

C. A và B đều đúng

D. A và B đều sai

Câu 4: Nguyên tắc tối ưu thứ 4 trong thiết kế kĩ thuật là gì?

A. Nguyên tắc giải pháp tối ưu

B. Nguyên tắc tối thiểu tài chính

C. Nguyên tắc đơn giản hóa

D. Nguyên tắc lặp đi lặp lại

Câu 5:  Ý nào dưới đây là nguyên tắt tối ưu trong thiết kế kĩ thuật?

A. Nguyên tắc đơn giản hóa

B. Nguyên tắc tối thiểu tài chính

C. A và B đều đúng

D. A và B đều sai  

Gợi ý đáp án:

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1:Em hãy nêu nguyên tắc tối thiểu tài chính trong thiết kế kĩ thuật?

Câu 2: Nguyên tắc tối ưu đầu tiên trong thiết kế kĩ thuật là gì?