Slide bài giảng Công nghệ 9 Định hướng nghề nghiệp Cánh diều bài 4: Lí thuyết cơ bản về lựa chọn nghề nghiệp

Tóm lược nội dung

BÀI 4. LÍ THUYẾT CƠ BẢN VỀ LỰA CHỌN NGHỀ NGHIỆP

Khởi động        

Theo em, khi lựa chọn nghề nên dựa vào những căn cứ nào dưới đây?

Lời giải rút gọn:

Khi lựa chọn nghề nên dựa vào những căn cứ:

- Sở thích

- Giá trị nghề nghiệp

- Cá tính

- Khả năng

- Cơ hội việc làm

I. LÍ THUYẾT CÂY NGHỀ NGHIỆP

Câu hỏi: Em hiểu như thế nào về lí thuyết cây nghề nghiệp? Nêu ví dụ về chọn nghề theo “quả” và chọn nghề theo "rễ".

Lời giải rút gọn:

Lý thuyết cây nghề nghiệp mô tả sự phát triển nghề nghiệp như một cây với:

Rễ: Giá trị, kỹ năng, sở thích, kinh nghiệm cá nhân.

Quả: Mục tiêu, thành tựu nghề nghiệp.

Ví dụ:

"Quả": Một người muốn trở thành bác sĩ để giúp đỡ người khác và có thu nhập cao.

"Rễ": Một người có khả năng giao tiếp tốt và đam mê làm việc với trẻ em có thể chọn nghề giáo viên.

II. LÍ THUYẾT MẬT MÃ HOLLAND

Câu hỏi:  Kể tên các nhóm tính cách theo lí thuyết mật mã Holland.

Lời giải rút gọn:

- Thực tế

- Điều tra

- Nghệ sĩ

- Xã hội

- Doanh nhân

- Nguyên tắc

Câu hỏi: Từ lí thuyết Holland, em rút ra được điều gì khi lựa chọn nghề nghiệp cho bản thân?

Lời giải rút gọn:

Khả năng và tính cách là hai yếu tố chính tạo nên sự hài lòng trong công việc. 

Luyện tập

Câu 1: Hãy tóm tắt nội dung cơ bản của lí thuyết cây nghề nghiệp và lí thuyết mật mã Holland.

Lời giải rút gọn:

- Lý thuyết cây nghề nghiệp:

Phần rễ: Khả năng, sở thích, cá tính, giá trị nghề nghiệp.

Phần quả: Công việc ổn định, lương cao, môi trường làm việc tốt, cơ hội việc làm, được tôn trọng.

- Lí thuyết mật mã Holland chia tính cách con người ra 6 nhóm. Vị trí các kiểu người được sắp xếp theo quy ước: kiểu người ở cạnh càng xa thì tính cách càng khác nhiều hơn. Trong thực tế, tính cách của nhiều người không nằm gọn trong nhóm tính cách của một kiểu người mà thường là sự kết hợp của 2 nhóm hoặc nhiều hơn. 

Câu 2: Cho hai tình huống dưới đây:

Tình huống 1: Trong những năm học phổ thông, H học tốt môn Toán và các môn về khoa học tự nhiên. H thích làm việc với máy móc và theo học ngành kĩ thuật điện. Sau khi tốt nghiệp đại học, H được nhận vào làm việc tại một công ty sản xuất thiết bị điện. H yêu thích và luôn hoàn thành tốt công việc của mình nên được công ty giao nhiều nhiệm vụ quan trọng.

Tình huống 2: T có khả năng về hội hoạ, thích sự tự do, sáng tạo và có ý định theo học ngành mĩ thuật. Nhưng gia đình T có nhiều người làm kế toán lại muốn T theo học ngành kế toán vì dễ xin việc, công việc ổn định và lương cao. Sau khi tốt nghiệp ngành kế toán, T xin làm kế toán tại một công ty. Tuy nhiên một thời gian sau, T cảm thấy mệt mỏi vì công việc khá đơn điệu, nhàm chán, toàn con số khô khan. T muốn đổi sang một nghề khác.

a. Hai người H và T thuộc nhóm tính cách nào”?

b. Tình huống nào là chọn nghề theo “quả”, tình huống nào là chọn nghề theo "rễ"?

Lời giải rút gọn:

a. H thuộc nhóm tính cách “Nguyên tắc”, T thuộc nhóm tính cách “Nghệ sĩ”.

b. H chọn nghề theo "rễ", T chọn nghề theo "quả".

Vận dụng

Dựa vào lí thuyết mật mã Holland, em hãy tự xác định nhóm tính cách của bản thân và kể tên một số công việc phù hợp với nhóm tính cách đó. Báo cáo kết quả với thầy cô.

Lời giải rút gọn:

Dưới đây là một số câu hỏi bạn có thể sử dụng để tự xác định tính cách của mình dựa trên lý thuyết mật mã của Holland:

- Bạn thích làm gì trong thời gian rảnh rỗi của mình?

- Trong các hoạt động nhóm, bạn thường đảm nhận vai trò gì?

- Bạn thích sáng tạo qua việc vẽ, hát, viết lách hoặc các hoạt động nghệ thuật khác không?

- Khi bạn đối mặt với một tình huống khó khăn, bạn thường làm gì đầu tiên?

- Bạn cảm thấy thoải mái khi làm việc một mình, hay bạn thích làm việc trong môi trường tập thể?

- Bạn có thích thử thách và làm việc theo nhóm trong môi trường cạnh tranh không?

- Bạn có thích làm việc với công cụ, máy móc hoặc vật liệu thô không?

…