Soạn giáo án điện tử sinh học 11 KNTT Bài 14: Khái quát về cảm ứng ở sinh vật

Nội dung giáo án

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI!

KHỞI ĐỘNG

Nếu sinh vật không phản ứng kịp thời đối với kích thích đến từ môi trường thì sẽ dẫn đến hậu quả như thế nào?

Trời nóng, chó thè lưỡi

Cây trong nhà vươn ra ánh sáng

BÀI 14.

KHÁI QUÁT CẢM ỨNG VỀ SINH VẬT

NỘI DUNG BÀI HỌC

Khái niệm và vai trò của cảm ứng

Cơ chế cảm ứng sinh vật

1. KHÁI NIỆM VAI TRÒ CẢM ỨNG

THẢO LUẬN NHÓM ĐÔI

Cảm ứng là gì? Cho ví dụ

So sánh cảm ứng của thực vật và cảm ứng ở động vật

Khái niệm

Cảm ứng là sự tiếp nhận và phản ứng của sinh vật đối với những thay đổi của môi trường, đảm bảo cho sinh vật thích ứng với môi trường sống.

Ví dụ

Ví dụ: lá cây trinh nữ cụp lại khi bị chạm phải, mèo xù lông khi trời rét…

So sánh

Câu 1: Dựa vào phương trình tổng quát, cho biết bản chất của quá trình quang hợp ở thực vật

• Ngọn cây mọc về phía nguồn sáng giúp cây nhận đủ ánh sáng, đảm bảo cho quá trình quang hợp.
• Tay rụt nhanh lại khi lỡ chạm vào bàn là còn nóng giúp tay tránh bị tổn thương do nhiệt độ cao.

→ Vai trò của cảm ứng: Sinh vật thích nghi với những thay đổi của môi trường, đảm bảo cho sinh vật tồn tại và phát triển.

KẾT LUẬN

Cảm ứng là sự tiếp nhận và phản ứng của sinh vật đối với những thay đổi của môi trường, đảm bảo cho sinh vật thích ứng với môi trường sống.

II CƠ CHẾ CẢM ỨNG SINH VẬT

THẢO LUẬN

Cơ chế cảm ứng ở sinh vật là gì?

Cơ chế cảm ứng ở sinh vật được thực hiện thông qua các bộ phận: tiếp nhận kích thích, dẫn truyền thông tin kích thích, xử lí thông tin và đáp ứng.

Mô tả bằng sơ đồ về cơ chế cảm ứng ở sinh vật.

Câu 2: Cơ chế cảm ứng ở thực vật giống với động vật như thế nào?

Cơ chế cảm ứng ở thực vật giống với động vật, bắt đầu bằng thu nhận kích thích, dẫn truyền thông tin kích thích về bộ phận xử lí thông tin, từ đây thông tin đến bộ phận đáp ứng gây ra đáp ứng.

KẾT LUẬN

Ở thực vật bộ phận tiếp nhận thu nhận kích thích. Thông tin kích thích thích được truyền qua tế bào chất đến bộ phận xử lí thông tin và đưa ra đáp ứng.

Cảm ứng ở động vật có hệ thành kinh dựa trên phản xạ, trong đó thụ thể cảm giác tiếp nhận kích thích từ môi trường và tạo ra xung thần kinh truyền về thần kinh trung ương, từ đây xung thần kinh đi đến cơ quan đáp ứng tạo ra đáp ứng phù hợp.

Câu hỏi 1: Chọn đáp án thích hợp điền vào chỗ chấm: “Cảm ứng ở thực vật…”?

• Diễn ra nhanh, khó nhận ra
• Diễn ra lâu, dễ nhận ra
• Diễn ra nhanh, dễ nhận ra
• Diễn ra lâu, khó nhận ra

Câu hỏi 2: “Cảm ứng là đặc điểm thích nghi với những thay đổi môi trường, đảm bảo cho sinh vật tồn tại và phát triển”. Điều này đúng hay sai?

• Không thể kết luận vì chưa đủ dữ kiện
• Sai, vì cảm ứng mang tính cá nhân của sinh vật, nên chúng chỉ thích nghi với thay đổi của bản thân chúng
• Sai, vì môi trường thay đổi là sinh vật sẽ chết, nên không có chuyện thích nghi được
• Đúng

Câu hỏi 3: Đâu là một ví dụ về cảm ứng ở thực vật?

• Cây xương rồng biến lá thành gai để giảm thoát hơi nước
• Chạm tay vào cây trinh nữ (cây xấu hổ), lá sẽ cụp xuống
• Cây hoa mộc bị gió thổi bay hoa
• Cây phong lan có thể sống trên thân cây cau

Câu hỏi 4: Các tác nhân của môi trường tác động đến cơ thể sinh vật được gọi là?

• Các hoạt động cảm ứng
• Các kích thích
• Các điều kiện thích nghi
• Các phản ứng chuỗi

Câu hỏi 5: Cây nắp ấm bắt mồi giống với hiện tượng nào sau đây?