Soạn giáo án buổi 2 Ngữ văn 11 CTST Bài 7: Thực hành tiếng Việt trang 45

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Nhiệm vụ 1: Nhắc lại kiến thức về biện pháp tu từ đối

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận cặp đôi, thực hiện yêu cầu: Trình bày đặc điểm và tác dụng của biện pháp tu từ đối.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận, vận dụng kiến thức đã học để thực hiện nhiệm vụ.

- GV quan sát, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày kết quả.

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, đặt câu hỏi (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

- GV chuyển sang nội dung mới.

I. Nhắc lại kiến thức về biện pháp tu từ đối

1. Khái niệm

- Đối là biện pháp tu từ đặt những từ ngữ có âm thanh và ý nghĩa tương phản hoặc tương hỗ vào vị trí cân xứng để tạo nên sự hài hòa về nghĩa, đồng thơi làm nên nhạc điệu cho câu thơ, câu văn.

2. Tác dụng

- Tạo nên sự cân xứng về ý nghĩa và nhạc điệu.

- Tạo nên cái đẹp hài hòa theo quan niệm truyền thống của người Việt Nam.

- Giúp miêu tả sự việc, cảnh vật một cách cô đúc, khái quát.

Trường THCS:………………………

Lớp:…………………………………..

Họ và tên:……………………………..

PHIẾU BÀI TẬP

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

Khoanh tròn vào đáp án đặt trước câu trả lời đúng:

Câu 1: Phép đối là gì?

A. Biện pháp tư từ đặt những từ ngữ có âm thanh và ý nghĩa tương phản.

B. Biện pháp tư từ đặt những từ ngữ có âm thanh và ý nghĩa tương phản hoặc tương hỗ vào vị trí đối lập nhau.

C. Biện pháp tư từ đặt những từ ngữ có âm thanh và ý nghĩa tương phản hoặc tương hỗ vào vị trí cân xứng.

D. Biện pháp tư từ đặt những từ ngữ có âm thanh và ý nghĩa vào vị trí cân xứng

Câu 2: Tác dụng của biện pháp tu từ đối là gì?

A. Tạo nên sự hài hòa về nghĩa.

B. Giúp miêu tả sự việc, cảnh vật một cách cô đúc, khái quát. 

C. Tạo nên cái đẹp hài hòa

D. Tạo nên sự cân xứng về ý nghĩa và nhạc điệu, giúp miêu tả sự việc, cảnh vật một cách cô đúc, khái quát và giúp miêu tả sự việc, cảnh vật một cách cô đúc, khái quát.

Câu 3: Câu thơ nào dưới đây có sử dụng biện pháp tu từ đối?

A. Long lanh đáy nước in trời

Thành xây khói biếc, non phơi bóng vàng.

B. Sương nương theo trăng ngừng lưng trời

Tương tư nâng lòng lên chơi vơi

C. Trong đầm đẹp gì bằng sen

Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng

D.  Tôi muốn tắt nắng đi,

Cho màu đừng nhạt mất.

Tôi muốn buộc gió lại,

Cho hương đừng bay đi.

Câu 4: Câu thơ nào dưới đây có sử dụng biện pháp tu từ đối?

A.  Khi sao phong gấm rủ là,

Giờ sao tan tác như hoa giữa đường.

B.  Có bầu, có bạn, can chi tủi,

Cùng gió, cùng mây, thế mới vui.

C.  Hồn tôi là một vườn hoa lá

Rất đậm hương và rộn tiếng chim...

D.  Chiều nay con chạy về thăm Bác

Ướt lạnh vườn cau, mấy gốc dừa!

Câu 5: Đặc điểm nào không cần thiết phải có trong phép đối?

A. Số tiếng: giống nhau

B. Thanh điệu: đối B – T

C. Từ loại: cùng từ loại

D. Nghĩa: trái nghĩa, đồng nghĩa hoặc cùng trường nghĩa.

Câu 6: Câu thơ nào sau đây không sử dụng phép đối?

A. Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ

Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ

B.  Thuốc đắng dã tật, sự thật mất lòng.

C. Có bầu, có bạn, can chi tủi,

Cùng gió, cùng mây, thế mới vui.

D.  Mặt sao dày gió dạn sương,

Thân sao bướm chán ong chường bấy thân!

Câu 7: Tìm và phân tích ý nghĩa của phép đối trong câu sau:

Gươm mài đá, đá núi phải mòn 

Voi uống nước, nước sông phải cạn

A. Phép đối giữa hình ảnh thơ ở 2 vế, cho thấy ý chí quyết tâm lớn của nghĩa quân Lam Sơn.

B. Phép đối “gươm mài đá” với “đá núi phải mòn”, “voi uống nước” với “nước sông phải cạn”.

C. Phép đối cho thấy ý chí quyết tâm lớn của nghĩa quân Lam Sơn.

D. Phép đối giữa hình ảnh thơ ở 2 vế thể hiện những khó khăn trong chiến đấu của nghĩa quân Lam Sơn.