BÀI 1: NHỮNG GƯƠNG MẶT THÂN YÊU (THƠ SÁU CHỮ, BẢY CHỮ)

Câu hỏi tự luận mức độ thông hiểu Ngữ văn 8 chân trời bài 3: Thiên nhiên và hồn con người lúc sang thu

II. THÔNG HIỂU (05 câu)

Câu 1: Ở khổ thơ đầu tiên của bài thơ Sang thu, nhà thơ Hữu Thỉnh đã sử dụng những giác quan nào để cảm nhận những dấu hiệu của mùa thu? Điều đó được thể hiện ở hình ảnh nào?

Câu 2: Cho biết câu chủ đề của đoạn văn sau là câu nào?

Trong khổ thơ này, mùa thu được cảm nhận bằng đoán nhận, bằng kinh nghiệm, bằng sự suy ngẫm chứ không phải bằng cảm nhận trực tiếp như hai khổ thơ trước. Mùa thu không được quan sát từ gần ra xa, từ thấp lên cao mà mùa thu đang từ từ thu vào trong tâm tưởng, đang lắng lại trong suy tư:

Vẫn còn bao nhiêu nắng

Đã vơi dần cơn mưa

Sấm cũng bớt bất ngờ

Trên hàng cây đứng tuổi.

Câu 3: Em hiểu thế nào về đoạn văn sau?

Hai khổ thơ trên rất đẹp về mặt tạo hình, rất tinh trong cảm nhận, như hai cành biếc của một cây thơ lạ. Nhưng khổ thơ thứ ba là cái gốc của cây thơ đó, là nơi cho hai nhánh thơ trên tựa vào để khoe sắc, tỏa hương. Khổ thơ thứ ba đem đến cho bài thơ một vẻ đẹp mới, làm trọn vẹn thêm cái ý “sang thu” của hồn người chưa thật rõ ở hai khổ thơ trên.

Câu 4: Xác định phép liên kết trong đoạn văn sau.

(1) Mùa thu đến với anh khá đột ngột và bất ngờ, không hẹn trước. (2) Bắt đầu không phải là những nét đặc trưng của trời mây hay sắc vàng hoa cúc như trong thơ cổ điển. (3) Bắt đầu là hương ổi thơm náo nức. (4) Một chữ “phả” kia đủ gợi hương thơm như sánh lại. (5) Nó sánh bởi vì hương đậm một phần, sánh còn bởi tại gió se. (6) Hương thơm luồn vào trong gió được tinh lọc, được cô đặc thêm. (7) Gió mùa thu hào phóng đem chia hương mùa thu - bấy giờ là hương ổi chín - tới khắp nơi trong vũ trụ. (8) Tại một vùng quê nhỏ, trong một giây phút nào đó, người viết chợt bắt gặp hương thu và bỗng sừng sờ.

Câu 5: Em có đồng ý với nhận định “Nhan đề Sang thu vừa bao trùm lại vừa thấm vào từng từ ngữ, cảnh vật” không? Vì sao?

Câu 1:

Nhà thơ Hữu Thỉnh đã sử dụng nhiều giác quan để cảm nhận những dấu hiệu của mùa thu:

- Khứu giác: hương ổi “phả” vào trong gió se, lan tỏa khắp không gian.

- Thị giác: “sương chùng chình qua ngõ”

- Xúc giác: hơi gió se đặc trưng của mùa thu.

Câu 2:

Câu chủ đề: Trong khổ thơ này, mùa thu được cảm nhận bằng đoán nhận, bằng kinh nghiệm, bằng sự suy ngẫm chứ không phải bằng cảm nhận trực tiếp như hai khổ thơ trước.

Câu 3:

Theo cảm nhận của tác giả, khổ thơ thứ ba là cái hồn, cái gốc rễ của bài thơ để làm nổi bật vẻ đẹp thiên nhiên lúc sang thu. Và khổ thơ thứ ba là khổ thơ hoàn chỉnh ý nghĩa của bài thơ, thể hiện cái hồn người lúc sang thu.

Câu 4:

- Phép lặp:

+ Từ “sánh” ở câu 4, 5.

+ Từ “hương thơm” ở câu 3, 4, 6.

- Phép thế:

+ “Nó” ở câu 5 thay thế cho “hương thơm” ở câu 4

+ “Hương mùa thu”, “hương ổi chín” ở câu 7 thay thế cho “hương thơm” ở câu 6

+ “Hương thu” ở câu 8 thay thế cho “hương mùa thu” ở câu 7.

Câu 5:

Đồng ý, vì:

- Nhan đề “Sang thu” bao quát chủ đề, nội dung của bài thơ là vẻ đẹp thiên nhiên, con người vào thời điểm giao mùa từ hạ sang thu.

- Nhan đề “Sang thu” được làm rõ ở từng câu thơ, khổ thơ, từ những hình ảnh đặc trưng của mùa thu cho đến những suy ngẫm, chiêm nghiệm về cuộc đời của con người.

Xem toàn bộ: Câu hỏi tự luận Ngữ văn 8 chân trời bài 3: Thiên nhiên và hồn con người lúc sang thu