Bài tập file word mức độ thông hiểu Sinh học 11 Cánh diều Ôn tập chủ đề 2

Câu 1.

* Hệ thần kinh dạng chuỗi hạch và hệ thần kinh dạng ống là hai hệ thống thần kinh khác nhau, tuy nhiên, chúng có một số điểm giống nhau:

- Cả hai hệ thống thần kinh đều cung cấp thông tin giúp các sinh vật phản ứng với môi trường xung quanh

- Hệ thần kinh dạng chuỗi hạch ở các loài chân khớp và hệ thần kinh dạng ống ở người đều được tổ chức thành các đoạn thần kinh, các nút thần kinh và các tế bào thần kinh.

- Cả hai hệ thống thần kinh đều sử dụng các tín hiệu điện để truyền thông tin giữa các tế bào thần kinh và tạo ra các phản ứng thích hợp.

- Hệ thần kinh dạng chuỗi hạch và hệ thần kinh dạng ống đều có một số tính chất chung, như khả năng học tập và tạo ra các phản ứng tùy thuộc vào môi trường xung quanh.

- Cả hai hệ thống thần kinh cũng đều được điều khiển bởi não bộ (ở các loài có não bộ) để đáp ứng với các tình huống phức tạp.

Câu 2.

* Cảm ứng hướng động và cảm ứng ứng động là hai quá trình cảm ứng khác nhau ở thực vật. Cả hai quá trình này đều phản ứng với các tác nhân xung quanh để thích nghi với môi trường sống, tuy nhiên, cơ chế và tính chất của chúng có nhiều khác biệt.

- Cảm ứng hướng động:

+ Là quá trình phản ứng của thực vật với các yếu tố môi trường như ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm và hướng gió.

+ Cơ chế cảm ứng hướng động phụ thuộc vào các protein nhận diện tín hiệu và các phản ứng hóa học của tế bào thực vật.

- Cảm ứng ứng động:

+ Là quá trình phản ứng của thực vật với các tác nhân bên ngoài như côn trùng, động vật ăn thịt hay kẻ thù sinh vật.

+ Cơ chế cảm ứng ứng động phụ thuộc vào sản xuất các hormone và protein bảo vệ và các phản ứng hóa học của tế bào thực vật.

- Sự khác nhau giữa cảm ứng hướng động và cảm ứng ứng động ở thực vật chủ yếu là trong cơ chế phản ứng:

+ Cảm ứng hướng động phụ thuộc vào protein nhận diện tín hiệu và các phản ứng hóa học của tế bào thực vật.

+ Cảm ứng ứng động phụ thuộc vào sản xuất các hormone và protein bảo vệ và các phản ứng hóa học của tế bào thực vật.

Câu 3. 

- Tính ứng dụng của cảm ứng ở động vật rất đa dạng và ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực trong cuộc sống.

+ Một trong những ứng dụng của cảm ứng ở động vật là trong lĩnh vực y học. Các nghiên cứu về cảm ứng giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về các khả năng chẩn đoán và điều trị của các bệnh lý liên quan đến hệ thần kinh.

+ Các phản ứng cảm ứng như phản ứng với kích thích hoặc phản ứng với cảm giác đau có thể cung cấp thông tin quan trọng để chẩn đoán các bệnh lý thần kinh như đột quỵ, bệnh Parkinson và bệnh Alzheimer.

+ Các nghiên cứu trên động vật cũng cung cấp thông tin quan trọng để phát triển các loại thuốc mới và điều trị cho các bệnh lý liên quan đến hệ thần kinh.

+ Các phản ứng cảm ứng có thể giúp các loài động vật tìm kiếm thức ăn và tránh các kẻ săn mồi. Các phản ứng này cũng có thể giúp các sinh vật thích nghi với môi trường mới và thay đổi để tồn tại trong môi trường khắc nghiệt.

Câu 4.

Cung phản xạ trong cảm ứng ở động vật liên quan đến sự ứng phó tự động và nhan chóng của cơ thể đối với các tác nhân kích thích từ môi trường. Nó gồm 5 thành phần cơ bản:

1. Cơ quan thụ cảm (thụ thể): Các cấu trúc đột biến chuyên biệt dùng để nhận biết các kích thích từ môi trường, ví dụ như cảm biến ánh sáng, áp suất hoặc nhiệt độ.
2. Đường dẫn thần kinh (dây thần kinh truyền tín hiệu): Sau khi kích thích được cảm nhận, tín hiệu được truyền theo các dây thần kinh từ thụ thể đến trung ương thần kinh.
3. Trung ương xử lý (trung ương thần kinh): Tại đây, tín hiệu từ các thụ thể được xử lý, thông thường là tại não hoặc tủy sống, để tạo ra một phản ứng phù hợp.
4. Các neuron vận động (dây thần kinh đưa tín hiệu ra ngoài): Tín hiệu được gửi từ trung ương thần kinh đến các cơ quan thực hiện phản ứng, thường là cơ và các cơ quan điều hòa.
5. Cơ quan đáp ứng (cơ, tuyến, …): Tại đây, cơ thể sản sinh ra hành động hay đáp ứng thích hợp, ví dụ như cơ co bóp, tăng tiết dịch, hoặc tiết hóa chất.

Cung phản xạ cảm ứng chủ yếu giúp động vật ứng phó nhanh chóng với những thay đổi trong môi trường, giúp tồn tại và thích nghi với điều kiện sống.

 Câu 5. 

Tập tính đơn giản nhất và có mức độ thấp nhất mà một con vật cần có là khả năng phản ứng với các tác động từ môi trường xung quanh để tồn tại và tiếp tục sống. Điều này có thể bao gồm các phản ứng cơ bản như di chuyển, phản ứng với ánh sáng hoặc âm thanh, cảm giác đói và khát, và khả năng phản ứng với các kích thích từ môi trường để tìm kiếm thức ăn và tránh các mối nguy hiểm. Tập tính này được gọi là tập tính sinh tồn và được coi là bước đầu tiên và cơ bản nhất trong việc phát triển hệ thống thần kinh của động vật.

Câu 6.

- Quá trình cảm ứng ở động vật và thực vật có nhiều điểm khác nhau. Tuy nhiên, cả hai quá trình đều liên quan đến việc nhận biết và phản ứng với các tác nhân từ môi trường bên ngoài.

- Ở động vật, các tế bào thần kinh đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tín hiệu cảm ứng từ các cơ quan giác quan đến não bộ. Khi một tác nhân kích thích được phát hiện, các tế bào thần kinh sẽ truyền tín hiệu đến não bộ và kích hoạt các phản ứng thích hợp như trả lời lại tác nhân đó, tìm kiếm thức ăn hoặc tránh xa nguy hiểm.

- Ở thực vật, quá trình cảm ứng xảy ra chủ yếu thông qua các tế bào dẫn truyền tín hiệu được gọi là tế bào thực vật. Khi một tác nhân kích thích được phát hiện, tế bào thực vật sẽ truyền tín hiệu đến các phần khác của cây để kích hoạt các phản ứng thích hợp như mở rộng lá để tăng cường quang hợp hoặc sản xuất các hợp chất để chống lại sâu bệnh hại.

- Một điểm khác biệt quan trọng giữa quá trình cảm ứng ở động vật và thực vật là thời gian phản ứng.

+ Ở động vật, phản ứng thường xảy ra rất nhanh, chỉ trong vài giây sau khi tác nhân kích thích được phát hiện.

+ Ở thực vật, phản ứng thường chậm hơn và có thể kéo dài trong nhiều giờ hoặc thậm chí là nhiều ngày.