Phân tích nguyên nhân, hậu quả của sạt lở đất và lũ quét

Câu hỏi: Dựa vào thông tin bài học, hãy:

- Phân tích nguyên nhân, hậu quả của sạt lở đất và lũ quét.

- Trình bày các biện pháp chủ yếu để phòng chống, giảm nhẹ thiệt hại do sạt lở đất và lũ quét ở nước ta.

	Sạt lở đất	Lũ quét
Nguyên nhân	Các nguyên nhân chủ yếu gây ra sạt lở đất là: đất đã trên các sườn dốc bị thấm nước do mưa lớn hoặc nước lũ, mực nước sông, hồ thay đổi đột ngột do tích nước trong hồ chứa; các hoạt động của con người (chặt phá rừng, xẻ sườn núi làm đường giao thông, xây dựng nhà ở, khai thác khoáng sản, vật liệu xây dựng, lấn chiếm dòng chảy....).	Lũ quét thường xảy ra do mưa lớn trên các khu vực địa hình dốc, chia cắt mạnh và lớp phủ thực vật bị phá huỷ. Ngoài ra, lũ quét có thể xuất hiện do vỡ đập hoặc xả lũ khẩn cấp với lưu lượng lớn. Do xuất hiện đột ngột nên lũ quét là loại thiên tai rất khó dự báo.
Hậu quả	Sạt lở đất có thể gây thiệt hại lớn: gây thương vong về người, phá huỷ nhà ở, tài sản của người dân, các công trình giao thông, thông tin liên lạc, gián đoạn hoạt động giao thông vận tải, du lịch, mất rừng và đất canh tác,...	Lũ quét có thể gây thiệt hại về người (bị thương, chết); phá huỷ nhà cửa, các công trình công cộng; xói lở đất hoặc bồi lấp đất, đá vào đồng ruộng,....
Các biện pháp phòng, chống	- Khi chưa có sạt lở đất: Cần tìm hiểu các điều kiện tự nhiên của địa phương, đặc biệt là về khả năng xuất hiện sạt lở đất cũng như các trận sạt lở đất đã từng xảy ra, bảo vệ kết hợp với mở rộng diện tích rừng ở địa phương, trao đổi với gia đình, người thân lập kế hoạch và biện pháp phòng tránh khi sạt lở đất xảy ra, theo dõi thông tin cảnh báo trên các phương tiện thông tin, của địa phương về nguy cơ xảy ra sạt lở đất ở địa phương. - Khi có nguy cơ xảy ra sạt lở đất (mưa lớn kéo dài ở những khu vực địa hình dốc....): Thực hiện việc sơ tán khỏi khu vực nguy hiểm khi có yêu cầu của địa phương và các cơ quan chức năng, theo dõi và nhận biết các dấu hiệu bất thường, báo hiệu hiện tượng sạt lở đất (cây gãy đổ, vết nứt trên tường nhà, sự thay đổi đột ngột của nước sông suối từ nước trong thành nước đục, âm thanh di chuyển của đất đá,...); sẵn sàng di chuyển nhanh đến nơi an toàn khi quan sát thấy các dấu hiệu của sạt lở đất. - Sau khi có sạt lở đất: Không lại gần các khu vực bị sạt lở – là những nơi chưa ổn định và có thể tiếp tục bị sạt lở, hỗ trợ người thân, bạn bè và cộng đồng khắc phục hậu quả của sạt lở đất....	– Trồng rừng và bảo vệ rừng để hạn chế mức độ tập trung nước trên bề mặt; áp dụng các biện pháp canh tác hợp lí trên đất dốc. – Xây dựng các hệ thống cảnh báo sớm và kế hoạch ứng phó khẩn cấp khi có lũ quét. – Thực hiện sơ tán theo kế hoạch và sự hướng dẫn của địa phương; chủ động sơ tán khẩn cấp khi thấy các dấu hiệu có thể xảy ra lũ quét (mưa lớn kéo dài ở thượng nguồn, âm thanh dịch chuyển của đất đá, cây cối với tốc độ lớn,...). – Giáo dục, tuyên truyền nâng cao nhận thức và nâng cao kĩ năng phòng chống lũ quét cho cộng đồng....