Dựa vào thông tin trong bài, hãy trình bày các biểu hiện của thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa thông qua các thành phần tự nhiên:

a. Địa hình và đất 

* Địa hình 

- Phong hoá: 

+ Khu vực đồi núi nước ta có quá trình phong hoá diễn ra mạnh mẽ. 

+ Đối với vùng núi đá vôi, các quá trình ăn mòn, xâm thực và phong hoá đã tạo nên những dạng địa hình các-xtơ (karst) như hang dộng, thung khô,...; ở các vùng đá mắcma, biến chất, quả trình phong hoá diễn ra yếu và chậm hơn.

- Xâm thực và bồi tụ: 

+ Ở khu vực đồi núi, quá trình xâm thực diễn ra mạnh, bề mặt địa hình bị cắt xẻ, nhất là trên các sườn dốc không còn lớp phủ thực vật; đất bị xói mòn, rửa trôi, nhiều nơi trơ sỏi đá. 

+ Một số nơi còn xảy ra các hiện tượng thiên nhiên bất lợi như đất trượt, đá lở; khi gặp mưa lớn thường xảy ra lũ bùn, lũ quét. 

+ Ở khu vực đồng bằng, quá trình bồi tụ diễn ra nhanh ở vùng trũng thấp và hạ lưu sông.

* Đất

- Trong môi trường nhiệt ẩm cao, quá trình phong hoá đá mẹ diễn ra mạnh, tốc độ phân giải vật chất hữu cơ nhanh, tạo nên lớp đất dày. 

- Mưa nhiều và tập trung theo mùa đã làm rửa trôi các chất bazơ dễ tan, tích tụ oxit sắt và oxit nhôm làm đất chua, đồng thời tạo ra màu đỏ vàng đặc trưng của đất. 

- Quá trình feralit diễn ra mạnh ở vùng đồi núi thấp trên các loại đá mẹ khác nhau, nên dất feralit là loại dất chủ yếu ở vùng đồi núi nước ta.

b. Sông ngòi và sinh vật

* Sông ngòi

- Nhờ có lượng mưa lớn kết hợp với địa hình bị cắt xẻ nên nước ta có mạng lưới sông

ngòi dày đặc với 2 360 con sông có chiều dài từ 10 km trở lên. 

- Sông ngòi có lượng nước lớn với tổng lượng nước trên 830 tỉ m³/năm; khả năng xâm thực mạnh, mang theo một lượng phù sa lớn.

- Chế độ dòng chảy của sông ngòi theo hai mùa rõ rệt: mùa lũ tương ứng với mùa mưa và mùa cạn tương ứng với mùa khô. 

- Thời gian mùa lũ trung bình từ 4 – 5 tháng, lượng nước chiếm khoảng 70 – 80% tổng lượng nước cả năm.

- Mùa cạn kéo dài hơn, trung bình từ 7 – 8 tháng, chỉ chiếm 20 – 30% tổng lượng nước cả năm.

* Sinh vật

- Sinh vật Việt Nam tiêu biểu cho vùng nhiệt đới ẩm gió mùa với phần lớn loài động và thực vật tự nhiên có nguồn gốc nhiệt đới. 

- Tính nhiệt đới ẩm gió mùa còn thể hiện ở sự đa dạng loài; khả năng sinh trưởng và năng suất sinh học cao của các quần xã động, thực vật.

- Tính chất gió mùa thể hiện rõ nhất ở thảm thực vật: sự phân hoá theo mùa của khí hậu là tác nhân chính tạo nên tính chất phân mùa của thảm thực vật, hình thành kiểu rừng tiêu biểu cho thiên nhiên nước ta, đó là hệ sinh thái rừng nhiệt đới ẩm gió mùa.

- Sông ngòi và sinh vật.