Câu hỏi tự luận mức độ vận dụng Ngữ văn 12 kntt bài 3: Mấy ý nghĩ về thơ (Trích – Nguyễn Đình Thi)

Câu 1: 

"Hồi nhỏ sống với đồng

Với sông rồi với bể

Hồi chiến tranh ở rừng

Vầng trăng thành tri kỷ."

Ngôn ngữ trong bài thơ giản dị, mộc mạc, sử dụng những từ ngữ quen thuộc như "đồng", "sông", "rừng", "vầng trăng". Tuy nhiên, qua cách diễn đạt ấy, Nguyễn Duy gợi lên những ký ức gần gũi về quá khứ, về những năm tháng chiến tranh khốc liệt mà vẫn tràn đầy sự gắn bó, tri kỷ với thiên nhiên. Đặc biệt, bài thơ còn chứa đựng những triết lý sâu sắc về sự thay đổi trong nhận thức con người khi đối diện với hiện tại:

Câu 2:

Quan niệm của Nguyễn Đình Thi về thơ vẫn hoàn toàn phù hợp với thơ hiện đại ngày nay, bởi các giá trị cốt lõi mà ông đề cập – sự chân thành, cảm xúc sâu sắc, và tính gắn bó với cuộc sống – luôn là yếu tố quan trọng của thơ ca, dù trong bất kỳ thời kỳ nào. Trong thơ hiện đại, việc sử dụng ngôn ngữ đời thường, tạo hình ảnh mới mẻ, đột ngột nhưng vẫn chứa đựng cảm xúc và suy tư sâu sắc là xu hướng nổi bật. Những bài thơ hiện đại, dù phá cách về hình thức hay ngôn ngữ, vẫn cần đến chiều sâu nội dung và khả năng lay động tâm hồn người đọc – điều mà Nguyễn Đình Thi đã nhấn mạnh.

Câu 3: 

Để tìm thấy những hình ảnh "mới mẻ, đột ngột lạ lùng" trong cuộc sống hàng ngày, nhà thơ cần rèn luyện sự nhạy cảm trong quan sát và khả năng liên tưởng sáng tạo. Trước hết, nhà thơ phải quan sát tinh tế, nhìn sâu vào những điều tưởng chừng bình thường để phát hiện vẻ đẹp ẩn giấu, như ánh sáng trên mái nhà hay dòng người trên phố. Bên cạnh đó, việc khai thác cảm xúc cá nhân cũng rất quan trọng, bởi những trải nghiệm riêng tư có thể giúp tạo nên những hình ảnh gợi cảm xúc mạnh mẽ. Nhà thơ cũng có thể kết hợp giữa thực tế và tưởng tượng, biến những chi tiết quen thuộc thành hình ảnh độc đáo, chẳng hạn ánh trăng được hình dung như "dòng sữa chảy trên bầu trời đêm". Học hỏi từ các lĩnh vực nghệ thuật khác như hội họa, âm nhạc hay nhiếp ảnh cũng là cách hiệu quả để nhà thơ khám phá cách kết nối hình ảnh mới lạ với đời sống. Quan trọng hơn, nhà thơ cần viết ngay khi cảm xúc xuất hiện, bởi cảm hứng thường đến bất ngờ và dễ trôi qua. Nhờ những phương pháp này, nhà thơ có thể tạo ra những hình ảnh thơ độc đáo, vừa gần gũi với cuộc sống vừa chứa đựng giá trị nghệ thuật sâu sắc.

Câu 4: 

Câu nói của Nguyễn Đình Thi: "Thơ là tiếng nói đầu tiên, tiếng nói thứ nhất của tâm hồn khi đụng chạm với cuộc sống" nhấn mạnh bản chất chân thật và nguyên sơ của thơ ca. "Tiếng nói đầu tiên" ở đây chính là cảm xúc chân thật, nguyên bản của con người khi đối diện với những trải nghiệm, sự kiện hoặc vẻ đẹp của cuộc sống. Thơ không phải là sự phân tích hay lý giải lý trí mà là sự phản ứng tự nhiên, mạnh mẽ và đầy cảm xúc từ tâm hồn, giống như tiếng vọng đầu tiên khi tâm hồn rung động.

Câu nói cũng cho thấy rằng thơ không bị ràng buộc bởi khuôn mẫu hay chuẩn mực cứng nhắc. Nó thể hiện những rung động, cảm xúc và suy nghĩ mãnh liệt, chân thành nhất của con người trước thực tại. Đây chính là lý do khiến thơ có sức mạnh lay động sâu sắc và khả năng truyền tải những điều khó diễn tả bằng ngôn ngữ thông thường. Thơ là sự kết nối trực tiếp giữa tâm hồn con người và cuộc sống, giúp chúng ta nhận ra vẻ đẹp ẩn giấu, những cảm xúc tinh tế mà có thể bị lãng quên trong dòng chảy đời thường. Vì vậy, thơ ca luôn giữ vị trí đặc biệt trong nghệ thuật, bởi nó là tiếng nói sâu xa nhất của tâm hồn trước thế giới.