Câu hỏi tự luận mức độ vận dụng cao Sinh học 12 kntt bài 9: Mở rộng học thuyết Mendel

Câu 1: 

Bệnh bạch tạng là một bệnh di truyền do gen lặn trên NST thường quy định. Người bệnh bạch tạng có kiểu gen đồng hợp lặn (aa), trong khi đó, người bình thường có thể có kiểu gen đồng hợp trội (AA) hoặc dị hợp (Aa). Gen lặn này quy định sự thiếu hụt một enzyme quan trọng trong quá trình tổng hợp melanin - sắc tố quyết định màu da, tóc và mắt. Khi enzyme này thiếu hụt, cơ thể không thể sản sinh melanin, dẫn đến các biểu hiện như da trắng, tóc bạc, mắt hồng.

Câu 2: 

- Tương tác gen: Là hiện tượng nhiều gen không allele cùng tác động lên sự hình thành một tính trạng. Các gen này có thể cùng nằm trên một hoặc các NST khác nhau. Tương tác gen làm xuất hiện những kiểu hình mới, không giống với kiểu hình của bố mẹ.

- Liên kết gen: Là hiện tượng các gen nằm trên cùng một NST thường di truyền cùng nhau. Các gen liên kết tạo thành một nhóm gen liên kết và di truyền cùng nhau trừ khi xảy ra hoán vị gen.

Câu 3: 

Hoán vị gene là hiện tượng các allele tương ứng của một gene trao đổi vị trí cho nhau trên cặp NST kép tương đồng, làm xuất hiện các tổ hợp gene mới. Điều này làm tăng sự đa dạng di truyền của quần thể, cung cấp nguồn nguyên liệu cho quá trình chọn lọc tự nhiên. Nhờ đó, các loài sinh vật có thể thích nghi tốt hơn với môi trường sống thay đổi và tiến hóa.

Câu 4: 

- Để phân biệt hai trường hợp trên, ta tiến hành lai hai dòng thuần chủng khác nhau về một cặp tính trạng tương phản. Nếu F1 đồng tính và F2 phân li theo tỉ lệ 3:1 thì đó là trường hợp trội hoàn toàn. Ngược lại, nếu F1 có kiểu hình trung gian và F2 phân li theo tỉ lệ 1:2:1 thì đó là trường hợp trội không hoàn toàn.

- Ví dụ: Ta muốn phân biệt tính trạng màu hoa đỏ và hoa trắng ở một loài thực vật.

+ Cách tiến hành: Lai cây hoa đỏ thuần chủng với cây hoa trắng thuần chủng.

+ Quan sát kết quả:

• Nếu F1 toàn hoa đỏ và F2 phân li theo tỉ lệ 3 đỏ : 1 trắng thì màu đỏ trội hoàn toàn so với màu trắng.
• Nếu F1 có hoa màu hồng (trung gian) và F2 phân li theo tỉ lệ 1 đỏ : 2 hồng : 1 trắng thì màu đỏ trội không hoàn toàn so với màu trắng.