Câu hỏi tự luận mức độ vận dụng cao Ngữ văn 9 CTST bài 5: Nhân vật lí tưởng trong kết thúc của truyện cổ tích thần kì (Bùi Mạnh Nhị, Nguyễn Tấn Phát)

Câu 1:

Nhân vật trong truyện cổ tích thần kì có điểm khác biệt rõ rệt so với nhân vật trong truyện cổ tích sinh hoạt và truyện cười. Trong truyện cổ tích thần kì, nhân vật thường được miêu tả theo hình mẫu lý tưởng, với những phẩm chất tốt đẹp như lòng dũng cảm, trung thực, và kiên trì. Mặc dù đôi khi có sự chênh lệch giữa hình dáng bên ngoài và bản chất bên trong (như những người xấu nhưng có tâm hồn tốt), nhưng cuối cùng, cái thiện luôn chiến thắng cái ác và nhân vật lý tưởng thường sẽ đạt được kết quả tốt đẹp.

Ngược lại, trong truyện cổ tích sinh hoạt, nhân vật thường phản ánh những hình ảnh gần gũi, bình dị của đời sống hàng ngày, không có yếu tố kỳ ảo hay thần thoại. Còn trong truyện cười, nhân vật có thể được phóng đại tính cách để tạo ra sự hài hước, đôi khi có sự xung đột giữa bản chất và hình dáng, nhưng mục đích chủ yếu là mang lại tiếng cười, chứ không phải là khắc họa lý tưởng đạo đức.

Tuy nhiên, có thể khôi phục lại sự tương ứng hài hòa giữa hình dáng bên ngoài và bản chất trong các câu chuyện này bằng cách tạo ra một nhân vật không chỉ đẹp về ngoại hình mà còn phản ánh một bản chất nhân văn, tốt đẹp. Hình dáng và phẩm hạnh của nhân vật có thể hòa hợp với nhau, tạo nên một thông điệp mạnh mẽ về sự toàn vẹn và công lý.

Câu 2:

Trong các câu chuyện thần kỳ, sự tương ứng giữa hình dáng bên ngoài và bản chất bên trong của nhân vật lý tưởng thường là một yếu tố rất quan trọng để tạo nên cái kết có hậu. Hình dáng bên ngoài, dù có thể thay đổi qua quá trình biến hóa, nhưng bản chất tốt đẹp của nhân vật như lòng dũng cảm, sự hiền lành, trung thực hay lòng nhân ái thường là yếu tố quyết định cho sự thành công và cái kết tốt đẹp của câu chuyện.

Tuy nhiên, sự thay đổi hình dáng bên ngoài trong các câu chuyện thần kỳ không phải lúc nào cũng là yếu tố duy nhất quyết định cái kết có hậu. Bản chất tốt đẹp và phẩm hạnh của nhân vật mới là yếu tố cốt lõi. Thí dụ, trong các truyện cổ tích, dù có khi nhân vật bị biến hóa thành hình dáng xấu xí hay bị thử thách khắc nghiệt, nhưng nhờ sự kiên nhẫn, lòng tốt và sự ngay thẳng, họ sẽ vượt qua khó khăn và nhận được phần thưởng xứng đáng. Điều này thể hiện một thông điệp quan trọng về đạo đức và giá trị tinh thần: hình thức không quyết định giá trị của con người, mà là bản chất và hành động của họ.

Vì vậy, sự thay đổi hình dáng bên ngoài có thể là một yếu tố phụ trợ, nhưng chính bản chất tốt đẹp mới là yếu tố quyết định cho cái kết có hậu trong các câu chuyện thần kỳ.