Câu hỏi tự luận mức độ vận dụng cao địa lí 9 CD bài 15: Vùng Tây Nguyên

Câu 1:

Người Ê-đê là cư dân có mặt lâu đời ở miền trung-Tây Nguyên. Dấu vết về nguồn gốc hải đảo của dân tộc Ê-đê đã được phản ánh từ các sử thi và nghệ thuật kiến trúc, tạo hình dân gian. Cho đến nay, cộng đồng Ê-đê vẫn tồn tại những truyền thống đậm nét mẫu hệ ở nước ta.

- Dân số: Theo số liệu Điều tra 53 dân tộc thiểu số 1/4/2019: Tổng dân số: 398.671 người. Trong đó, nam: 195.351 người; nữ: 203.320 người. Tỷ lệ dân số sống ở khu vực nông thôn: 88,9%.

- Ngôn ngữ: Tiếng nói của người Ê-đê thuộc nhóm ngôn ngữ Malayô-Pôlinêxia (ngữ hệ Nam Ðảo).

- Phân bố: Địa bàn cư trú chủ yếu hiện nay là tỉnh Ðắk Lắk, phía nam tỉnh Gia Lai và miền tây Phú Yên, Khánh Hòa.

- Ẩm thực: Người Ê-đê ăn cơm tẻ bằng cách nấu trong nồi đất nung hay nồi đồng cỡ lớn. Thức ăn có muối ớt, măng, rau, củ do hái lượm, cá, thịt, chim thú do săn bắn. Thức uống có rượu cần ủ trong các vò sành. Xôi nếp chỉ dùng trong dịp cúng thần. Nam nữ đều có tục ăn trầu cau.

- Trang phục: Phụ nữ quấn váy tấm dài đến gót, mùa hè ở trần hay mặc áo ngắn chui đầu. Nam giới đóng khố, mặc áo cánh ngắn chui đầu. Mùa lạnh, nam nữ thường choàng thêm một tấm mền. Ðồ trang sức có chuỗi hạt, vòng đồng, vòng kiềng đeo ở cổ và tay, chân. Nam nữ đều có tục cà răng-căng tai và nhuộm đen răng. Ðội đầu có khăn, nón.

- Lễ, Tết: Người Ê-đê ăn Tết vào tháng Chạp (tháng 12 lịch âm) khi mùa màng đã thu hoạch xong (không vào một ngày nhất định, tuỳ theo từng buôn). Sau Tết ăn mừng cơm mới (hmạ ngắt) rồi mới đến Tết (mnăm thun) ăn mừng vụ mùa bội thu. Ðó là Tết lớn nhất, nhà giàu có khi mổ trâu, bò để cúng thần lúa; nhà khác thì mổ lợn gà. Vị thần lớn nhất là Đấng sáng tạo Aê Ðiê và Aê Ðu rồi đến thần đất (yang lăn), thần lúa (yang mđiê) và các thần linh khác. Phổ biến quan niệm vạn vật hữu linh. Các vị thần nông được coi là phúc thần. Sấm, sét, giông bão, lũ lụt và ma quái được coi là ác thần. Nghi lễ theo đuổi cả đời người và lễ cầu phúc, lễ mừng sức khỏe cho từng cá nhân. Ai tổ chức được nhiều nghi lễ này và nhất là những nghi lễ lớn hiến sinh bằng nhiều trâu, bò, chè quý (vò ủ rượu cần) thì người đó càng được dân làng kính nể

Câu 2:

Phát triển du lịch tại Tây Nguyên gắn với bảo tồn văn hóa dân tộc và bảo vệ môi trường có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển bền vững của vùng:

- Du lịch văn hóa giúp giữ gìn các giá trị truyền thống của các dân tộc thiểu số, đồng thời quảng bá và phát triển bản sắc văn hóa độc đáo của Tây Nguyên ra thế giới.

- Du lịch sinh thái khuyến khích việc bảo vệ các khu rừng, hệ sinh thái và đa dạng sinh học, góp phần giảm thiểu tác động tiêu cực từ khai thác tài nguyên thiên nhiên.

- Phát triển du lịch mang lại thu nhập cho người dân địa phương thông qua việc cung cấp dịch vụ du lịch, đồng thời giúp kinh tế vùng tăng trưởng mà không gây hại đến môi trường.

- Du lịch gắn với bảo vệ văn hóa và môi trường giúp Tây Nguyên phát triển kinh tế mà vẫn duy trì tài nguyên thiên nhiên, tạo điều kiện cho phát triển bền vững dài hạn.