Câu hỏi tự luận mức độ vận dụng cao Địa lí 12 cd bài 3: Sự phân hóa đa dạng của thiên nhiên

Câu 1: 

- Ở nước ta có sự khác nhau rất rõ về phân hóa sinh vật theo bắc – nam. Nguyên nhân chủ yếu do chịu tác động của sự phân hóa khí hậu theo bắc – nam; ngoài ra còn do vị trí địa lí đón nhận các luồng di cư và di lưu của thực vật, động vật từ các lãnh thổ bên ngoài vào.

- Phần lãnh thổ phía Bắc từ dãy Bạch Mã trở ra)

+ Thảm thực vật tiêu biểu là rừng nhiệt đới gió mùa. Trong rừng, thành phần loài thực vật, động vật nhiệt đới chiếm ưu thế; ngoài ra còn có các loài cây cận nhiệt đới như : dẻ, re; các loài cây ôn đới như sa mu, pơ mu, các loài thú có lông dày như gấu, chồn,...

+ Nguyên nhân : Do khí hậu nhiệt đới với lượng nhiệt độ trung bình năm trên 20⁰C. Do ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc nên trong năm có một mùa đông lạnh 2 – 3 tháng nhiệt độ trung bình dưới 18⁰C, thể hiện rõ ở Trung du ,miền núi Bắc Bộ và Đồng bằng Bắc Bộ. Biên độ nhiệt độ năm lớn; trong năm có một mùa đông lạnh, ít mưa và một mùa hạ nóng ẩm, mưa nhiều. Ngoài ra, do vị trí địa lí nên miền này có sinh vật cận nhiệt từ Hoa Nam xuống và sinh vật ôn đới từ Hy-ma-lay-a xuống.

- Phần lãnh thổ phía Nam (từ dãy Bạch Mã trở vào):

+ Thảm thực vật tiêu biểu là rừng cận xích đạo gió mùa. Trong rừng xuất hiện nhiều cây chịu hạn, rụng lá vào mùa khô như các loài cây họ dầu. Có nơi hình thành loại rừng thưa nhiệt đới khô, nhiều nhất ở Tây Nguyên. Động vật tiêu biểu là các loài thú lớn vùng nhiệt đới và xích đạo như: voi, hổ, báo, bò rừng,...Vùng đầm lầy có trăn, rắn, cá sấu,...

+ Nguyên nhân: Do khí hậu có tính chất cận xích đạo, quanh năm nóng, nhiệt độ trung bình năm trên 25⁰C và không có tháng dưới 20⁰C, biên độ nhiệt độ năm nhỏ, trong năm có một mùa mưa và một mùa khô, đặc biệt rõ từ vĩ độ 14⁰B trở vào. Ngoài ra, do vị trí địa lí nên miền này có sinh vật từ In-đô-nê-xi-a – Ma-lai-xi-a lên có tính chất cận xích đạo.

Câu 2: 

- Ở nước ta có sự khác nhau rất rõ về phân hóa sinh vật theo độ cao.Nguyên nhân chủ yếu do chịu tác động của sự phân hóa khí hậu theo độ cao.

- Đai nhiệt đới gió mùa :

+ Ở miền Bắc, đai này có độ cao trung bình dưới 600 – 700 m, ở miền Nam lên đến độ cao 900 – 1 000 m.

+ Khí hậu nhiệt đới, nhiệt độ trung bình năm cao, mùa hạ nóng với nhiệt độ trung bình tháng trên 25⁰C, độ ẩm lớn.

+ Sinh vật : Gồm hệ sinh thái nhiệt đới: rừng nhiệt đới ẩm lá rộng thường xanh, có cấu trúc hiều tầng, với 3 tầng cây gỗ, có đến 30 – 40 m, phần lớn là các loài cây nhiệt đới xanh quanh năm, động vật rừng rất phong phú; các hệ sinh thái rừng nhiệt đới gió mùa: rừng thường xanh, rừng nửa rụng lá, rừng thưa nhiệt đới khô, rừng trên các loại thổ nhưỡng đặc biệt (rừng thường xanh trên đa vôi, rừng ngập mặn trên đất mặn, rừng tràm trên đất phèn, cây bụi gai nhiệt đới khô trên đất cát,đất xám vùng khô hạn).

- Đai cận nhiệt đới gió mùa trên núi:

+ Ở miền Bắc, đai này có độ cao từ 600 – 700 m, ở miền Nam từ 900 – 1 000 m đến 2 600 m.

+ Khí hậu mát mẻ, không có tháng nào nhiệt độ trên 25⁰C, mưa nhiều hơn, độ ẩm tăng.

+ Ở độ cao từ 600 – 700 m đến 1 600 – 1 700 m: Khí hậu mát mẻ, độ ẩm tăng cao đã tạo điều kiện hình thành các hệ sinh thái rừng cận nhiệt đới lá rộng và lá kim; trong rừng xuất hiện nhiều loài chim, thú cận nhiệt đới phương Bắc.

+ Ở độ cao trên 1 600 – 1 700 m: Nhiệt độ thấp, rừng sinh trưởng kém, thực vật thấp nhỏ, đơn giản về thành phần loài; có nhiều rêu và địa y; trong rừng có nhiều loài chim di cư thuộc khu hệ Hy-ma-lay-a.

- Đai ôn đới gió mùa trên núi:

+ Có độ cao từ 2 600 m trở lên (chỉ có ở Hoàng Liên Sơn)

+ Khí hậu có nét giống ôn đới,quanh năm nhiệt độ dưới 15⁰C, mùa đông xuống dưới 5⁰C; các loài thực vật chủ yếu là đỗ quyên, lãnh sam, thiết sam.

Câu 3: 

- Miền Nam Trung Bộ và Nam Bộ có chế độ nhiệt ít biến động và không có mùa đông lạnh do không chịu tác động của gió mùa Đông Bắc. Hầu hết các đợt gió mùa Đông Bắc đều bị suy yếu khi dịch chuyển về phía nam và bị chặn lại ở dãy Bạch Mã. Chỉ có những đợt gió Đông Bắc mạnh mới vượt qua được dãy Bạch Mã, nhưng bị biến tính không còn có nhiệt độ thấp nữa. Do vậy, miền Nam Trung Bộ và Nam Bộ không có mùa đông lạnh như ở hai miền địa lí tự nhiên phía Bắc (miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ, miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ).

- Về mùa đông, miền Nam Trung Bộ và Nam Bộ chịu thống trị của khối khí Tín phong Bắc bán cầu. Đặc tính của khối khí này là khô, nóng và ổn định nên làm chế độ nhiệt ở miền Nam Trung Bộ và Nam Bộ ít biến động.