Câu hỏi tự luận mức độ thông hiểu Ngữ văn 12 cd bài 5: Toàn cầu hóa và bản sắc văn hóa dân tộc (Phan Hồng Giang)

Câu 1: 

* Giá trị nội dung

- Văn bản đề cập đến quá trình toàn cầu hóa và sự tác động của nó đến lĩnh vực văn hóa, cụ thể là bản sắc văn hóa dân tộc. Tác giả chỉ ra những mặt tích cực và tiêu cực cũng như những thời cơ và thách thức của quá trình toàn cầu hóa, từ đó đưa ra biện pháp thích hợp và thể hiện niềm tin dân tộc.

* Giá trị nghệ thuật

- Lí lẽ, dẫn chứng lập luận thuyết phục, logic.

Câu 2: 

Văn bản Toàn cầu hóa và bản sắc dân tộc đề cập đến quá trình toàn cầu hóa và sự tác động của nó đến lĩnh vực văn hóa, cụ thể là bản sắc văn hóa dân tộc. Tác giả chỉ ra những mặt tích cực và tiêu cực cũng như những thời cơ và thách thức của quá trình toàn cầu hóa, từ đó đưa ra biện pháp thích hợp và thể hiện niềm tin dân tộc.

Câu 3: 

- Toàn cầu hoá đã có từ mấy ngàn năm trước.

+ Biểu hiện qua sự xuất hiện của “con đường tơ lụa”, các tuyến hàng hải giữa các nước, các châu lục.

+ Ở Việt Nam, từ mấy thế kỉ trước, Hội An và Phố Hiến là những “thành phố mở cửa đầu tiên của nước ta”.

- Tác giả lý giải về khái niệm toàn cầu hoá:

+ Thông qua câu nói của nhà báo Sa-mu-ơn-sân. Tác giả chứng minh toàn cầu hoá là tên gọi của một quá trình cũ, thêm nhiều dẫn chứng từ xa xưa, trên thế giới đã có quá trình giao lưu quốc tế.

+ Tác giả chỉ ra điểm khác biệt giữa giao lưu quốc tế và toàn cầu hoá, thông qua một loạt những biểu hiện mang tính “bùng nổ” của toàn cầu hoá : sự xuất hiện đại trà các xa lộ thông tin trên khắp thế giới, tự do hoá thương mại, sự nhất thế hoá về kinh tế,….

Câu 4:

+ Tác động tích cực : Toàn cầu hoá có sự ảnh hưởng đến quá trình hình thành nền văn hoá dân tộc thông qua việc hấp thu tinh hoa văn hoá nhân loại. Toàn cầu hoá còn có ảnh hưởng đến số phận lịch sử của dân tộc, giúp đất nước ta tìm ra con đường giải phóng, dẫn chứng là sự gặp gỡ chủ nghĩa Mác-Lê nin. Toàn cầu hoá đưa đến thời cơ tốt, tác giả đưa ra một loạt dẫn chứng như: tăng tính hiện đại, tiếp cận công nghệ,…

+ Tác động tiêu cực : những giá trị văn hoá truyền thống bị xói mòn, tệ nạn phát triển, thói đua đòi, sính ngoại, khủng hoảng lòng tin,….Tác giả đã đưa ra dẫn chứng cụ thể như : lớp trẻ không biết hát dân ca, cảnh xin lễ đền Bà Chúa Kho,…

- Quan điểm của tác giả về toàn cầu hoá và niềm tin dân tộc. Tác giả kết luận rằng toàn cầu hoá là một quá trình tất yếu, khách quan. Toàn cầu hoá chứa đựng nhiều thời cơ và những thách thức to lớn.

- Tính khẳng định, phủ định : “Toàn cầu hoá chứa đựng thời cơ, thách thức lớn”; “không một dân tộc nào có thể bị cám dỗ”; “chưa có thời kì nào trong lịch sử”;

- Cách lập luận : Văn bản có cách lập luận chặt chẽ, được biểu hiện qua các luận điểm rõ ràng như câu văn “như mọi hiện tượng đều có hai mặt phải trái,…thanh gươm hai lưỡi”; lí lẽ, dẫn chứng thuyết phục. Đằng sau mỗi luận điểm, tác giả đều đưa ra dẫn chứng thiết thực, hợp lý. Kết hợp với việc dùng các từ, các câu khẳng định, phủ định. Dựa vào các từ ngữ đó đã thể hiện rõ ràng lập luận của tác giả.

- Ngôn ngữ biểu cảm : Giàu màu sắc biểu cảm. Thể hiện qua việc tác giả kết hợp nhiều từ ngữ, như kết từ và tình thái từ : Như đã nói, có thể là, tuy nhiên, mặt khác,…

Câu 5: 

- Sự phổ biến của thương hiệu quốc tế: Các thương hiệu toàn cầu như McDonald's, Starbucks, và Coca-Cola đã xuất hiện và trở nên phổ biến tại Việt Nam. Điều này cho thấy sự giao thoa văn hóa và kinh tế giữa các quốc gia. Nhiều bạn trẻ Việt Nam thường xuyên đến các cửa hàng cà phê như Starbucks để thưởng thức đồ uống, điều này không chỉ phản ánh sở thích mà còn là xu hướng tiêu dùng toàn cầu.

- Thay đổi trong thói quen tiêu dùng: Người tiêu dùng Việt Nam ngày càng bị ảnh hưởng bởi các xu hướng tiêu dùng từ nước ngoài, dẫn đến việc lựa chọn sản phẩm và dịch vụ theo tiêu chuẩn quốc tế. Sự gia tăng sử dụng các sản phẩm hữu cơ, thực phẩm sạch và các thương hiệu thời trang quốc tế cho thấy người tiêu dùng đang dần thay đổi thói quen mua sắm.

- Sự phát triển của công nghệ thông tin và truyền thông:Internet và mạng xã hội đã kết nối người Việt Nam với thế giới, giúp họ tiếp cận thông tin và văn hóa từ khắp nơi. Các nền tảng như Facebook, Instagram, và TikTok rất phổ biến ở Việt Nam, nơi người dùng chia sẻ và tiếp nhận nội dung từ các nền văn hóa khác nhau.

-Giao lưu văn hóa: Toàn cầu hóa đã tạo điều kiện cho việc giao lưu văn hóa giữa các quốc gia, làm phong phú thêm văn hóa Việt Nam. Các lễ hội quốc tế như Halloween, Giáng sinh được tổ chức và đón nhận nồng nhiệt tại Việt Nam, với nhiều hoạt động vui chơi, trang trí và các sản phẩm đặc trưng.

-Giáo dục và du học: Nhiều sinh viên Việt Nam lựa chọn du học ở nước ngoài, đặc biệt là ở các nước phát triển, để tiếp thu kiến thức và kỹ năng.Theo thống kê, số lượng sinh viên Việt Nam du học tại Mỹ, Úc và châu Âu ngày càng tăng, điều này không chỉ giúp họ nâng cao trình độ mà còn mang lại những ảnh hưởng tích cực về văn hóa và tư duy.

-Sự gia tăng của các sản phẩm văn hóa nước ngoài: Các bộ phim, âm nhạc và chương trình truyền hình từ các nước khác, đặc biệt là Hàn Quốc và Mỹ, đã trở nên phổ biến ở Việt Nam. Các bộ phim Hàn Quốc như "Hậu duệ mặt trời" hay các nhóm nhạc K-pop như BTS có lượng người hâm mộ rất lớn tại Việt Nam, thể hiện sự ảnh hưởng mạnh mẽ của văn hóa nước ngoài.

- Thực phẩm và ẩm thực toàn cầu: Sự đa dạng trong ẩm thực đã gia tăng với sự xuất hiện của nhiều món ăn từ các nền văn hóa khác nhau. Các món ăn như sushi, pizza hay các món ăn nhanh từ phương Tây đã trở thành một phần không thể thiếu trong thực đơn của nhiều gia đình Việt Nam.