Câu hỏi tự luận mức độ thông hiểu địa lí 9 KNTT bài 17: Vùng Tây Nguyên

Câu 1:

* Phát triển cây công nghiệp lâu năm và cây ăn quả

– Tây Nguyên là vùng chuyên canh cây công nghiệp lâu năm lớn của cả nước. 

+ Cà phê là cây công nghiệp chủ yếu của vùng, chiếm trên 90% diện tích và sản lượng cà phê cả nước, được trồng nhiều ở Đắk Lắk, Đắk Nông và Gia Lai. 

+ Cây cao su và điều đứng thứ hai cả nước, sau Đông Nam Bộ.

– Tây Nguyên là vùng trồng cây ăn quả lớn, tiêu biểu là sầu riêng, bơ, chôm chôm, mít,... phục vụ trong nước và xuất khẩu.

– Công nghệ cao (công nghệ sinh học, tự động hoá,...) đã được ứng dụng trong phát triển cây công nghiệp lâu năm và cây ăn quả; công nghiệp chế biến được đẩy mạnh.

* Lâm nghiệp

– Ngành lâm nghiệp vùng Tây Nguyên chủ yếu là hoạt động khai thác gỗ, ngoài ra trồng rừng đang được đẩy mạnh.

- Sản lượng gỗ tăng hằng năm để phục vụ chủ yếu cho xuất khẩu. Đắk Lắk là tỉnh khai thác nhiều gỗ nhất vùng.

- Diện tích rừng trồng mới có biến động. Gia Lai là tỉnh có diện tích rừng trồng mới nhiều nhất.

- Phục hồi, bảo vệ và phát triển rừng luôn được chú trọng. Trong vùng có các vườn quốc gia, khu dự trữ sinh quyển nổi tiếng như: Kon Ka Kinh, Tà Đùng, Yok Đôn, Lang Biang,…

* Công nghiệp sản xuất điện

- Tây Nguyên có nhiều tiềm năng để phát triển công nghiệp sản xuất điện (sông chảy qua các cao nguyên sếp tầng, tốc độ gió lớn, số giờ nắng cao).

- Sản xuất điện có vai trò quan trọng đối với phát triển kinh tế của vùng.

– Cơ cấu ngành sản xuất điện đa dạng, có cả thuỷ điện, điện gió, điện mặt trời. 

+ Trên các hệ thống sông đã hình thành các bậc thang thuỷ điện, như hệ thống sông Sê San (có nhà máy thuỷ điện Ialy, Sê San 3, Sê San 4,...), hệ thống sông Srêpôk (có nhà máy thuỷ điện Srêpôk 3, Buôn Kuốp,...), hệ thống sông Đồng Nai (có nhà máy thuỷ điện Đồng Nai 3, Đồng Nai 4,...).

+ Các nhà máy điện gió, điện mặt trời cũng được chú ý phát triển.

* Du lịch

– Tây Nguyên có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch (cảnh quan thiên nhiên hấp dẫn, văn hoá đặc sắc,...).

– Tây Nguyên có thế mạnh phát triển du lịch sinh thái, du lịch văn hoá, du lịch nghỉ dưỡng,...

- Khách du lịch đến Tây Nguyên ngày càng tăng. Đà Lạt, Buôn Ma Thuột,... là những trung tâm du lịch lớn của vùng.

– Định hướng:

+ Nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch, hình thành các tuyến du lịch hấp dẫn

du khách.

+ Khai thác lợi thế cảnh quan thiên nhiên và bản sắc văn hoá các dân tộc.

Câu 2:

a. Thế mạnh

- Địa hình và đất: Chủ yếu là các cao nguyên bề mặt xếp tầng, tương đối bằng phẳng, đất badan màu mỡ thuận lợi cho quy hoạch các vùng chuyên canh cây công nghiệp và cây ăn quả, phát triển lâm nghiệp, cây dược liệu (khối núi Kon Tum và khối núi cực Nam Trung Bộ).

– Khí hậu:

+ Có tính chất cận xích đạo, có mùa mưa và mùa khô rõ rệt, thuận lợi cho cây trồng nhiệt đới phát triển và phơi, sấy nông sản.

+ Một số khu vực khí hậu mát mẻ, có thể trồng cây cận nhiệt và phát triển du lịch. – Nguồn nước:

+ Là nơi bắt nguồn của nhiều con sông chảy qua các bậc địa hình khác nhau, tạo tiềm năng thuỷ điện lớn.

+ Nhiều hồ có khả năng trữ nước và điều tiết dòng chảy.

+ Nước ngầm khá phong phú, cung cấp nước tưới vào mùa khô.

- Khoáng sản có nhiều loại, trong đó bô-xít có trữ lượng lớn nhất nước.

- Sinh vật:

+ Rừng có trữ lượng gỗ lớn, nhiều loài động, thực vật hoang dã, quý hiếm có ý nghĩa lớn về mặt khoa học và kinh tế.

+ Cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, độc đáo là thế mạnh phát triển du lịch sinh thái.

b. Hạn chế

– Đất đang bị suy thoái ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng cây trồng.

– Mùa khô kéo dài dẫn tới nguy cơ thiếu nước sản xuất, sinh hoạt và cháy rừng. – Nước ngầm nằm sâu và có sự suy giảm về trữ lượng gây khó khăn cho khai thác.

Câu 3:

Tây Nguyên lại trở thành vùng chuyên canh cây công nghiệp lớn nhất nước ta vì: Tây Nguyên có nhiều thuận lợi trong phát triển cây công nghiệp nhờ vào các yếu tố sau:

-  Đất đai:

• Đất bazan màu mỡ, với tầng phân hóa sâu và giàu chất dinh dưỡng, tạo điều kiện tốt cho sự phát triển của cây trồng.
• Diện tích đất rộng, phân bố tập trung trên các mặt bằng lớn, thuận lợi cho việc hình thành các vùng chuyên canh quy mô lớn.

- Khí hậu:

• Khí hậu mang tính chất xích đạo, với một mùa mưa và một mùa khô kéo dài, cùng sự phân hóa theo độ cao. Ở độ cao từ 400-500m, khí hậu khô nóng, trong khi ở độ cao trên 1000m, khí hậu lại mát mẻ. Nhờ vậy, Tây Nguyên có thể trồng được cả cây công nghiệp nhiệt đới như cà phê, cao su, hồ tiêu, và các cây công nghiệp cận nhiệt đới như chè.
• Sự phân mùa rõ rệt, với mùa khô kéo dài (4-5 tháng), rất thuận lợi cho việc phơi sấy và bảo quản nông sản.

Câu 4:

Diện tích rừng giảm do khai thác gỗ trái phép, đốt phá rừng để lấy đất canh tác, dẫn đến lũ lụt, xói mòn đất và suy giảm đa dạng sinh học.

Câu 5: 

Bảo vệ và phát triển rừng ở Tây Nguyên có ý nghĩa quan trọng đối với kinh tế – xã hội vì rừng cung cấp nguồn tài nguyên quý giá như gỗ, lâm sản và dược liệu, đồng thời điều hòa khí hậu, giữ nước và ngăn chặn xói mòn. Rừng cũng hỗ trợ phát triển du lịch sinh thái và bảo tồn văn hóa bản địa. Ngoài ra, rừng giúp giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường sống, tạo nền tảng cho phát triển bền vững và sinh kế của người dân trong vùng.