Bài mẫu 1: Bài văn nghị luận so sánh “Tràng Giang” của Huy Cận và “Vội Vàng” của Xuân Diệu 

Phong trào Thơ Mới đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử văn học Việt Nam, với sự xuất hiện của nhiều tác giả và tác phẩm nổi bật. Trong số đó, "Tràng Giang" của Huy Cận và "Vội Vàng" của Xuân Diệu là hai bài thơ tiêu biểu, mỗi bài mang một phong cách và tư tưởng riêng biệt, nhưng đều để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.

"Tràng Giang" của Huy Cận là một bức tranh tả cảnh thiên nhiên mang đậm màu sắc cổ điển và lãng mạn. Bài thơ vẽ nên cảnh sông nước mênh mông, với những hình ảnh trầm buồn như "sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp", "củi một cành khô lạc mấy dòng". Qua đó, Huy Cận không chỉ thể hiện nỗi buồn cô đơn của riêng mình mà còn là nỗi lòng của cả một thế hệ trước cảnh vật thiên nhiên rộng lớn, vắng vẻ. Bài thơ sử dụng nhiều hình ảnh ước lệ, cổ điển như "bến cô liêu", "mây cao đùn núi bạc", tạo nên một không gian tĩnh lặng, thâm trầm, gợi nhớ đến phong cách thơ Đường.

Trái ngược với nét trầm buồn, cổ điển của "Tràng Giang", "Vội Vàng" của Xuân Diệu lại mang đến một luồng sinh khí mới, đầy sôi động và mãnh liệt. Ngay từ những câu mở đầu, Xuân Diệu đã thể hiện khát vọng mãnh liệt muốn níu giữ thời gian: "Tôi muốn tắt nắng đi / Cho màu đừng nhạt mất / Tôi muốn buộc gió lại / Cho hương đừng bay đi". Bài thơ tràn đầy những hình ảnh tươi mới, sống động, thể hiện tình yêu cuộc sống và sự trân trọng từng khoảnh khắc. Xuân Diệu, với tinh thần lạc quan và đam mê sống mãnh liệt, đã kêu gọi mọi người hãy sống hết mình, tận hưởng từng giây phút quý giá của cuộc đời.

So sánh hai tác phẩm này, ta thấy rõ sự khác biệt trong phong cách và tư tưởng của hai tác giả. Huy Cận, với "Tràng Giang", mang đến một cái nhìn sâu lắng, trầm tư về cuộc đời, thiên nhiên và nỗi cô đơn của con người. Bài thơ của ông thể hiện sự giao cảm giữa con người và vũ trụ, gợi lên những suy tư triết lý về kiếp người và sự tàn phai. Trong khi đó, Xuân Diệu với "Vội Vàng" lại thể hiện một triết lý sống tích cực, khát khao sống mãnh liệt và tận hưởng mọi vẻ đẹp của cuộc sống. Bài thơ của ông là một bản tuyên ngôn về tình yêu cuộc đời, khát vọng chống lại sự tàn phai và hư vô.

Tuy khác biệt về phong cách và tư tưởng, cả "Tràng Giang" và "Vội Vàng" đều là những tác phẩm xuất sắc, phản ánh chân thực tâm hồn và tình cảm của con người trước cuộc sống. Huy Cận và Xuân Diệu, mỗi người một vẻ, đã góp phần làm nên sự đa dạng và phong phú cho văn học Việt Nam. Qua hai bài thơ này, người đọc không chỉ cảm nhận được vẻ đẹp của ngôn từ và hình ảnh mà còn hiểu sâu sắc hơn về những triết lý, tư tưởng mà các nhà thơ muốn gửi gắm.

Bài mẫu 2: Bài văn nghị luận so sánh “Đây mùa thu tới” của Xuân Diệu và “Đất nước” của Nguyễn Đình Thi

Thực hiện một phân tích chi tiết hơn về hai tác phẩm thơ "Đây mùa thu tới" của Xuân Diệu và "Đất nước" của Nguyễn Đình Thi, chúng ta có thể nhận thấy sự đa dạng trong cảm xúc, tinh thần và cách tiếp cận với đề tài mùa thu của hai nhà thơ này.

Trước hết, "Đây mùa thu tới" của Xuân Diệu là một bức tranh mùa thu đầy mê hoặc và lãng mạn, nhưng cũng ẩn chứa những nỗi buồn, nỗi cô đơn. Xuân Diệu sử dụng hình ảnh của thiên nhiên để tái hiện và tạo ra không gian cảm xúc cho người đọc. Những hình ảnh như rặng liễu buồn bã, lá rụng, vầng trăng bơ vơ, tất cả đều tạo ra một bức tranh mùa thu buồn lạnh, cô đơn, phản ánh sự chia lìa, nỗi nhớ thương trong lòng con người. Sự cô đơn, nỗi buồn này không chỉ là của thiên nhiên mà còn là của con người, của nhà thơ.

Trái ngược lại, "Đất nước" của Nguyễn Đình Thi mang đến một cái nhìn về mùa thu đầy phấn khích, hy vọng và tự hào. Nguyễn Đình Thi mô tả một mùa thu sôi động, tràn ngập ánh nắng, không khí sảng khoái. Mùa thu ấy không chỉ là thời gian của sự chia lìa mà còn là thời điểm của sự tự do, của tinh thần đoàn kết, quyết tâm bảo vệ và xây dựng đất nước. Nhìn chung, "Đất nước" mang lại một cái nhìn tích cực về mùa thu, phản ánh tinh thần lạc quan, tự hào của dân tộc trong cuộc kháng chiến chống Pháp.

Tinh thần và cảm xúc được thể hiện trong hai tác phẩm này là hoàn toàn trái ngược nhau. Trong khi "Đây mùa thu tới" tập trung vào sự cô đơn, buồn bã của mùa thu, "Đất nước" lại tôn vinh tinh thần đoàn kết, hy vọng và tự hào dân tộc. Cả hai tác phẩm này đều là những bức tranh mùa thu đầy sức mạnh và tình cảm, nhưng góc nhìn và cảm nhận lại hoàn toàn khác biệt, phản ánh sự đa dạng và phong phú trong văn hóa thơ Việt Nam.