KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Quan sát Hình 4.1 và cho biết vai trò của các thành phần, thiết bị trong hệ thống điện

Giải rút gọn:

Hệ thống điện gồm:

1. Nhà máy điện: Chuyển đổi năng lượng thành điện. Có thể là thủy điện, nhiệt điện, điện gió, hoặc điện mặt trời.
2. Trạm biến áp: Nâng cao hoặc hạ thấp điện áp, phân phối điện đến các khu vực khác nhau. Bao gồm máy biến áp, thiết bị đóng cắt và điều khiển.
3. Đường dây truyền tải điện: Truyền tải điện từ nhà máy đến trạm biến áp và từ đó đến các khu vực tiêu thụ. Gồm dây dẫn, cột điện, và phụ kiện.
4. Trạm biến áp phân phối: Hạ điện áp xuống mức phù hợp với nhu cầu sử dụng. Bao gồm máy biến áp và thiết bị điều khiển.
5. Mạng lưới phân phối điện: Phân phối điện đến từng hộ gia đình, doanh nghiệp. Bao gồm dây dẫn, cột điện, tủ điện, và công tơ điện.
6. Thiết bị sử dụng điện: Chuyển đổi điện năng thành năng lượng khác. Bao gồm bóng đèn, quạt, máy lạnh, và máy giặt.
7. Hệ thống điều khiển và bảo vệ: Điều khiển và bảo vệ hệ thống điện khỏi sự cố. Bao gồm rơ le, cầu dao, và hệ thống SCADA.

I. CẤU TRÚC CHUNG CỦA HỆ THỐNG ĐIỆN QUỐC GIA

Câu hỏi: Quan sát hình 4.2 và tìm sự tương đồng với hình 4.1

Giải rút gọn:

Cả hai hình ảnh mô tả hệ thống điện quốc gia, bao gồm:

• Nguồn điện: Nhà máy thủy điện, nhiệt điện, điện gió, điện mặt trời.
• Lưới điện: Hệ thống dây dẫn và trạm biến áp truyền tải và phân phối điện.
• Tải tiêu thụ: Thiết bị sử dụng điện như đèn, quạt, máy lạnh, tủ lạnh, máy giặt.

II. VAI TRÒ CỦA CÁC THÀNH PHẦN TRONG HỆ THỐNG ĐIỆN QUỐC GIA

LUYỆN TẬP

Câu hỏi 1: Mạng điện trong các nhà máy, xí nghiệp, khu dân cư thuộc lưới điện phân phối hay lưới điện truyền tải? Tại sao?

Giải rút gọn:

Lý do chính là:

• Điện áp: Lưới truyền tải có điện áp cao để truyền tải điện hiệu quả, trong khi lưới phân phối và mạng điện trong khu dân cư sử dụng điện áp thấp để phù hợp với nhu cầu của các thiết bị.
• Phạm vi: Lưới truyền tải bao gồm các nhà máy, trạm biến áp và điểm tiêu thụ trên diện rộng, lưới phân phối dành cho các khu vực cụ thể, và mạng điện trong khu dân cư phân phối điện đến từng hộ gia đình và doanh nghiệp.
• Chức năng: Lưới truyền tải truyền tải điện năng, lưới phân phối phân phối điện và mạng điện trong khu dân cư vận hành các thiết bị điện từ lưới phân phối.

Câu hỏi 2: Quan sát sơ đồ lưới điện trong Hình 4.5 và cho biết đây là lưới điện truyền tải hay phân phối? Nó gồm các cấp điện áp nào? Hãy cho biết các thành phần chính và thông số kĩ thuật chủ yếu của sơ đồ.

Giải rút gọn:

Sơ đồ lưới điện trong Hình 4.5 là lưới điện truyền tải, có các đặc điểm sau:

• Sử dụng điện áp cao (110kV - 500kV) để truyền tải điện năng hiệu quả.
• Bao gồm đường dây cao áp, trạm biến áp cao thế và các thiết bị phụ trợ.
• Chức năng chính là truyền tải điện năng từ nhà máy điện đến các trạm biến áp phân phối. Cấp điện áp:
• 110/220kV: Truyền tải từ nhà máy điện đến các trạm biến áp 220/240kV.
• 220/240kV: Truyền tải từ trạm biến áp 110/220kV đến các trạm biến áp 110/220kV và 22/0,4kV.
• 22/0,4kV: Truyền tải từ trạm biến áp 220/240kV đến các trạm biến áp phân phối 22/0,4kV. Thành phần và thông số kỹ thuật:
• Đường dây cao áp: Điện áp 110kV, 220kV, 240kV.
• Trạm biến áp cao thế: Công suất và điện áp vào/ra tùy thuộc vào nhu cầu.
• Thiết bị phụ trợ: Máy biến áp tự động, thiết bị chống sét, hệ thống SCADA.

Câu hỏi 3: Hãy vẽ sơ đồ một hệ thống điện gồm cả lưới điện truyền tải và lưới điện phân phối.

Giải rút gọn:

KẾT NỐI NĂNG LỰC

Câu hỏi: Sử dụng internet hoặc sách, báo,... em hãy tìm hiểu vai trò của Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia trong chỉ huy, điều khiển, vận hành hệ thống điện.

Giải rút gọn:

Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0) đóng vai trò trung tâm trong chỉ huy, điều khiển và vận hành hệ thống điện quốc gia. Cụ thể, A0 thực hiện các chức năng:

• Chỉ huy điều hành hệ thống điện quốc gia, bao gồm lập kế hoạch vận hành, điều khiển hệ thống theo thời gian thực và xử lý tình huống khẩn cấp.
• Quản lý và điều phối thị trường điện, bao gồm ban hành quy tắc, quản lý hoạt động mua bán điện và giám sát giá điện trên thị trường.
• Nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ, bao gồm nghiên cứu giải pháp tăng cường hiệu quả vận hành hệ thống điện và áp dụng công nghệ tiên tiến, cũng như hợp tác quốc tế trong lĩnh vực điều độ hệ thống điện.

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Tìm hiểu và giới thiệu một nhà máy điện mà em biết

Giải rút gọn:

- Nhà máy thủy điện Hòa Bình, lớn nhất Việt Nam, cung cấp điện, điều tiết lũ lụt và thúc đẩy du lịch. Với công suất 1.920 MW và sản lượng 10,3 tỷ kWh/năm, đập cao 91,5 m, dài 1.272 m, với hồ chứa rộng 199 km2 và thể tích hữu ích 9,215 tỷ m3. Nó là biểu tượng của ý chí, nghị lực dân Việt, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và được coi là di tích lịch sử - văn hóa quốc gia, đạt Giải thưởng Hồ Chí Minh về khoa học và công nghệ, cũng như giữ kỷ lục "Nhà máy thủy điện lớn nhất Đông Nam Á".