BÀI 3. THANG NHIỆT ĐỘ

A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT CỦA BÀI HỌC

- Thực hiện thí nghiệm đơn giản, thảo luận để nêu được sự chênh lệch nhiệt độ giữa hai vật tiếp xúc nhau có thể cho ta biết chiều truyền năng lượng nhiệt giữa chúng; từ đó nêu được khi hai vật tiếp xúc với nhau, ở cùng nhiệt độ, sẽ không có sự truyền năng lượng nhiệt giữa chúng.

- Nêu được nhiệt độ không tuyệt đối là nhiệt độ mà tại đó tất cả các chất có động năng chuyển động nhiệt của các phân tử hoặc nguyên tử bằng không và thế năng của chúng là tối thiểu.

- Thảo luận để nêu được mỗi độ chia (1⁰C) trong thang Celsius bằng 1/100 của khoảng cách giữa nhiệt độ tan chảy của nước tinh khiết đóng băng và nhiệt độ sôi của nước tinh khiết (ở áp suất tiêu chuẩn), mỗi độ chia (1 K) trong thang Kelvin bằng 1/(273,165) của khoảng cách giữa nhiệt độ không tuyệt đối và nhiệt độ điểm mà nước tinh khiết tồn tại đồng thời ở thể rắn, lỏng và hơi (ở áp suất tiêu chuẩn).

- Chuyển đổi được nhiệt độ đo theo thang Celsius sang nhiệt độ đo theo thang Kelvin và ngược lại.

B. NHỮNG NỘI DUNG CẦN GHI NHỚ TRONG BÀI HỌC

I. SỰ TRUYỀN NĂNG LƯỢNG NHIỆT

- Năng lượng nhiệt truyền từ vật có nhiệt độ cao hơn sang vật có nhiệt độ thấp hơn.

- Khi hai vật có cùng nhiệt độ, ta nói rằng chúng đang ở trạng thái cân bằng nhiệt. Khi đó, sẽ không có sự truyền nhiệt lượng giữa chúng.

II. THANG NHIỆT ĐỘ

1. Thang nhiệt độ Celsius

- Thang Celsius là thang đo nhiệt độ có một mốc là nhiệt độ nóng chảy của nước đá tinh khiết (0⁰C) và mốc còn lại là nhiệt độ sôi của nước tinh khiết (100⁰C). Khoảng giữa hai mốc nhiệt độ này được chia thành 100 khoảng bằng nhau.

2. Thang nhiệt độ Kelvin

- Thang nhiệt độ Kelvin là thang đo nhiệt độ sử dụng mốc gồm hai nhiệt độ cố định:

+ Nhiệt độ không tuyệt đối, được định nghĩa là 0 K.

+ Nhiệt độ mà nước đá, nước và hơi nước có thể cùng tồn tại, được định nghĩa là 273,16 K.

- 0 K là nhiệt độ mà các phân tử có động năng chuyển động nhiệt bằng không và thế năng tương tác giữa chúng là tối thiểu.

3. Chuyển đổi giữa các thang nhiệt độ

- Sử dụng kí hiệu t (⁰C) để biểu diễn giá trị trên thang nhiệt độ Celsius và T (K) cho thang nhiệt độ Kelvin.

- Công thức chuyển đổi giữa hai thang nhiệt độ sẽ là:

T(K) = t (⁰C) + 273,15

t(⁰C) = T(K) - 273,15