BÀI 12. TRIỀU NGUYỄN

I - MỤC TIÊU BÀI HỌC

• Sưu tầm và giới thiệu được một số tư liệu lịch sử (câu chuyện, văn bản, tranh ảnh,...) liên quan đến Triều Nguyễn.
• Trình bày được những nét chính về lịch sử Việt Nam thời nhà Nguyễn thông qua các câu chuyện về một số nhân vật lịch sử (ví dụ: vua Gia Long, vua Minh Mạng, Nguyễn Công Trứ, Nguyễn Trường Tộ, Hàm Nghi, Phan Đình Phùng,...).

II - NHỮNG KIẾN THỨC CẦN GHI NHỚ

1. Sự thành lập Triều Nguyễn và công cuộc xây dựng đất nước

- Sự thành lập Triều Nguyễn:

+ Năm 1802, Nguyễn Phúc Ánh lên ngôi vua, lấy niên hiệu là Gia Long, lập ra Triều Nguyễn, định đô ở Phú Xuân (Thừa Thiên Huế).

+ Triều Nguyễn quản lí 1 quốc gia thống nhất từ ải Nam Quan đến mũi Cà Mau.

- Một số nét chính về công cuộc xây dựng đất nước dưới Triều Nguyễn:

+ Hoàn thiện bộ máy nhà nước từ trung ương đến địa phương, ban hành bộ “Hoàng Việt luật lệ”.

+ Đẩy mạnh chính sách khai hoang, mở rộng diện tích canh tác.

+ Thành lập nhiều làng xóm, phát huy các giá trị truyền thống.

+ Văn hoá và giáo dục đạt nhiều thành tựu.

+ Tiếp tục các hoạt động thực thi chủ quyền biển, đảo của đất nước.

2. Phong trào Cần vương chống thực dân Pháp cuối thế kỉ XIX

Những nét chính về phong trào Cần Vương chống thực dân Pháp cuối thế kỉ XIX:

- Khi Triều đình Nhà Nguyễn đầu hàng thực dân Pháp, nhân dân và một bộ phận quan lại không chịu khuất phục.

+ Cuộc phản công của Tôn Thất Thuyết tại kinh thành Huế đã thất bại.

+ Vua Hàm Nghi đã phát “dụ Cần vương” cùng Tôn Thất Thuyết lãnh đạo cuộc kháng chiến chống Pháp.