BÀI 4: VẬT LIỆU, THIẾT BỊ VÀ DỤNG CỤ DÙNG CHO LẮP ĐẶT MẠNG ĐIỆN TRONG NHÀ

A - MỤC TIÊU BÀI HỌC

+ Biết được một số thuật ngữ về tên gọi các vật liệu và thiết bị dùng trong lắp đặt mạng điện trong nhà.

+ Mô tả được các bản vẽ sơ đồ nguyên lí, sơ đồ lắp đặt và cách kết nối các thiết bị, đồ dùng điện trong các sơ đồ mạch điện.

+ Lựa chọn được thiết bị, dụng cụ, vật liệu phù hợp cho mạng điện trong nhà.

+ Bước nhận xét, đánh giá các vật liệu được sử dụng lắp đặt mạng điện trong nhà.

B - NHỮNG KIẾN THỨC CẦN GHI NHỚ

I. Lựa chọn vật liệu

1. Tiêu chí lựa chọn vật liệu

– Lựa chọn dây dẫn: tiết diện dây dẫn được lựa chọn theo yêu cầu về cường độ dòng điện tiêu thụ trong mạch điện.

- Lựa chọn vật liệu cách điện: theo mức điện áp, loại điện áp và môi trường mà vật liệu đó được sử dụng cách điện.

2. Lựa chọn vật liệu điện

- Nếu chọn dây dẫn có tiết diện nhỏ sẽ mất an toàn, có thể xảy ra sự cố chập điện, cháy nổ,... Dây dẫn tiết diện nhỏ sẽ gây phát nhiệt làm hỏng lớp cách nhiệt có thể dẫn đến sự cố ngắn mạch, hoặc sự cố gây nguy hiểm cho người sử dụng.

– Nếu chọn dây dẫn có tiết diện lớn hơn sẽ gây lãng phí, tăng chi phí đầu tư cho mạng điện trong nhà.

II. Lựa chọn thiết bị điện

1. Tiêu chí lựa chọn thiết bị điện

– Lựa chọn thiết bị có dòng điện định mức nhỏ hơn dòng điện thực tế dẫn đến mất an toàn, có thể xảy ra sự cố chập điện, cháy nổ,... Thiết bị có dòng điện định mức nhỏ hơn sẽ gây phát nhiệt tại tiếp điểm làm hỏng tiếp điểm, làm hỏng lớp cách điện, có thể dẫn đến sự cố ngắn mạch, hoặc sự cố gây nguy hiểm cho người sử dụng.

– Lựa chọn thiết bị có dòng điện định mức lớn hơn nhiều so với thực tế sẽ gây lãng phí, tăng chi phí đầu tư cho mạng điện trong nhà.

2. Lựa chọn thiết bị điện

Tiêu chí lựa chọn thiết bị điện nhằm đảm bảo thiết bị được chọn sẽ hoạt động đúng kĩ thuật, không gây sự cố nguy hiểm, tiết kiệm chi phí đầu tư. Quy tắc chọn thiết bị điện:

+ Thiết bị theo dòng điện định mức của thiết bị lớn hơn dòng điện tiêu thụ ở đồ dùng điện và không lớn hơn quá 130%.

+ Thiết bị lấy điện mạng điện trong nhà áp dụng theo TCVN 9206:2012. Với đồ dùng chiếu sáng, quạt điện thì chọn thông số thiết bị lấy điện là 5 A. Với ổ cắm lấy điện thì chọn thông số thiết bị là 20 A. Với các đồ dùng công suất lớn thì chọn thông số thiết bị lấy điện là 40 A.

III. Lựa chọn dụng cụ

1. Tiêu chí lựa chọn dụng cụ

Tiêu chí lựa chọn dụng cụ:

- Đúng chức năng.

- Đảm bảo an toàn điện.

2. Lựa chọn dụng cụ

– Tiêu chí cụ thể cho dụng cụ đo điện: Công tơ đo đếm điện năng được sử dụng để đo lượng điện tiêu thụ của mạng điện trong nhà. Ampe kìm được sử dụng để kiểm tra dòng điện tiêu thụ trong mạng điện. Đồng hồ vạn năng được sử dụng để kiểm tra điện áp trong mạng điện.

– Tiêu chí cụ thể cho dụng cụ lắp đặt mạng điện trong nhà: Lắp đặt và sửa chữa mạng điện trong nhà cần phải sử dụng các dụng cụ đảm bảo an toàn cho thao tác lắp đặt như kìm cách điện, kìm tuốt dây, tua vít. Các dụng cụ dùng cho lắp đặt mạng điện trong nhà phải đảm bảo an toàn, cách điện tốt. Dụng cụ phải chọn phù hợp với chức năng của chúng.