Ngày soạn............................................Ngày dạy.................................................... Bài 10 Tiết 13, 14 LÝ TƯỞNG SỐNG CỦA THANH NIÊN I-Mục tiêu bài học: 1- Kiến thức: - Lí tưởng là mục đích sống tốt đẹp mà mọi người hướng tới . - Mục đích sống của mỗi người phải phù hợp với lợi ích của dân tộc ,của cộng đồng và năng lực của cá nhân . - Lẽ sống của thanh niên hiện nay là thực hiện lí tưởng của dân tộc ,của đảng " Xây dưng đất nước Việt Nam độc lập ,dân giàu nước mạnh ,xã hội công bằng , dân chủ văn minh " ,trứoc mắt đó là thực hiện thắng lợi mục tiêu của công nghiệp hoá ,hiện đại hoá đất nước . - Ý nghĩa của việc thực hiện tốt lí tưởng sống và sống đúng muc đích. 2- Kĩ năng: - Biết lập kế hoạch, từng bước thực hiện lí tưởng sống trên cơ sở xác định đúng lí tưởng sống của cá nhân cho phù hợp với yêu cầu của xã hội . - Biết đánh giỏ hành vi lối sống của thanh niên lành mạnh hay không lành mạnh. - Luôn tự kiểm soát bản thân trong việc học tập , rèn luyện hoạt động để thực hiện mơ ước ,dự định ,kế hoạch cá nhân. 3- Thỏi độ: - Có thái độ đúng đắn trước những biểu hiện sống có lí tưởng, biết phê phán ,lên án những hiện tượng ,sinh hoạt thiếu lành mạnh ,sống gấp, sống thiếu lí tưởng của bản thân và mọi người xung quanh . - Biết tôn trọng học hỏi những người sống, hành động vì lí tưởng cao đẹp - Luôn có ý thức đấu tranh với bản thân để thực hiện lí tưởng sống đúng đắn đã chọn 4. Định hướng phát triển năng lực: - Năng lực chung: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực tự quản lý, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng ngôn ngữ,... - Năng lực chuyên biệt: +Tự nhận thức, tự điều chỉnh hành vi phù hợp với pháp luật và chuẩn mực đạo đức xã hội. +Tự chịu trách nhiệm và thực hiện trách nhiệm công dân vối cộng đồng, đất nước. + Giải quyết các vấn đề đạo đức, pháp luật, chính trị, xã hội. II. GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG: - Kĩ năng xác định giá trị về biểu hiện và ý nghĩa sống giản dị. - Kĩ năng so sánh những biểu hiện giản dị và trái với giản dị. - Kĩ năng tư duy phế phán. - Kĩ năng tự nhận thức giá trị III.CHUẨN BỊ : - GV : -SGK .SGV GDCD 9. -Một số câu chuyện , đoạn thơ nói về việc sống giản dị . - HS : Kiến thức, giấy thảo luận. IV. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1. Ổn định: (1') 2. Kiểm tra bài cũ : (4') ? Thế nào là làm việc có năng suất, chất lượng, hiệu quả? Lấy ví dụ? - Đáp: Làm việc có năng suất, chất lượng, hiệu quả là tạo ra được nhiều sản phẩm có giá trị cao về cả nội dung và hình thức trong một thời gian nhất định. VD: Tìm cách học, làm bài có kết quả nhanh nhất và dễ hiểu nhất. 3. Bài mới HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (5’) Mục tiêu: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới. Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác, năng lực xử lí tình huống, năng lực giao tiếp, năng lực nhận thức, điều chỉnh hành vi, tư duy sáng tạo. 15- 30 tuổi là lứa tuổi của những ước mơ, khát vọng, hoài bão, lí tưởng đẹp nhưng ko ớt TN không xác định được lí tưởng sống của mình mà sống vội, sống gấp. Nhận xét? - GV: Bác Hồ nói: “ Cả cuộc đời tôi chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc là nước nhà được độc lập, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành”. Đó chính là lí tưởng sống của Bác. Vậy để hiểu được thế nào là lí tưởng sống, và lí tưởng sống của thanh niên hiện nay là gì chúng ta học bài ngày hôm nay→ bài mới HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức Mục tiêu: - Lí tưởng là mục đích sống tốt đẹp mà mọi người hướng tới . - Mục đích sống của mỗi người phải phù hợp với lợi ích của dân tộc ,của cộng đồng và năng lực của cá nhân . Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác, năng lực xử lí tình huống, năng lực giao tiếp, năng lực nhận thức, điều chỉnh hành vi, tư duy sáng tạo Họạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung bài học ? Đọc phần đặt vấn đề trong SGK- 34?. - GV nhận xét. ? Trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc ,thế hệ trẻ đã làm gì ? ? Trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc lí tưởng sống của thanh niên là gì? - GV: Trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc hàng triệu người con ưu tú đã sẵn sàng xả thân vì nước để giải phóng dân tộc… là lẽ sống của hàng triệu thanh niên Việt Nam trong… ? Trong thời kì đổi mới đất nước hiện nay ,thanh niên đã đóng góp gì ?Trong sự nghiệp đổi mới lí tưởng sống của thanh niên là gì? ? Qua phần đặt vấn đề em thấy ở mỗi giai đoạn lịch sử lẽ sống của thanh niên được xác định như thế nào ? - GV kết luận : Đó là lẽ sống và lí tưởng. Trong mỗi thời kì thanh niên đều cần có lí tưởng… ? Lấy ví dụ và phân tích lí tưởng của thanh niên Việt Nam qua các thời kì lịch sử cuộc cách mạng giải phúng dân tộc? - GV: Giới thiệu truyện: Đất nước đứng lên của Nguyờn Ngọc. ? Bài học rút ra từ phần Đặt vấn đề? Vậy qua phần tìm hiểu trên em hiểu thế nào là lí tưởng sống? Tìm hiểu nội dung bài học ( 22’) ? Lí tưởng sống là gì ? ? Bác Hồ đã dạy thanh niên ntn về việc sống đúng đắn ? Em biết những câu nói nào của Bác với thanh niên về điều này ? ? Lí tưởng sống của Bác Hồ là gỡ? ? Nờu những bài thơ của Bác thể hiện lí tưởng ấy? ? Bài thơ Minh Huệ viết về Bác? - GV chia lớp thành 2 nhóm tổ chức diễn đàn với nội dung : Mơ ước của bạn về tương lai * Gơị ý nội dung : Lí tưởng sống của em là gì ? Tại sao em lại xác định như vậy ? Trước mắt em cần phải làm gì để có thể thực hiện lí tưởng sống ấy ? HS chuẩn bị 5 phút : Cử BGK : 3 người ; Thư kí : 2 người ? BGKđánh giá thư kí công bố kết quả ? ? Qua diễn đàn các em thấy thế nào là người có lí tưởng sống cao đẹp ? ? Lí tưởng sống của em hiện nay là gì? ? Tại sao em lại xác định lí tưởng sống như vậy? - GV: Để dành độc lập tự do, tiến lên CNXH bao lớp người đó ngó xuống nhiệm vụ cuỉa các em là kiến thiết, xây dựng đất nước giàu mạnh. ? Trong bức thư gửi HS nhân ngày khai trường đầu tiên 9/ 1945 Bác đó dặn dũ HS như thế nào? ? Tìm những biểu hiện sống có lí tưởng hoặc thiếu lí tưởng? - Đọc. - Nghe. - Hàng triệu người con ưu tú ở tuổi thanh niên ,sẵn sàng hi sinh vì đất nước. - Lẽ sống trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc : “ giải phóng dân tộc”. - Nghe. - Đã tham gia tích cực, năng động sáng tạo trên các lĩnh vực xây dựng và bảo vệ Tổ quốc như : Lê Thái Hoàng ,Bùi Q. Trung . - Lẽ sống trong thời kì đổi mới là: “ Xây dựng nước Việt Nam độc lập, dân giàu ,nước mạnh ,xã hội công bằng ,dân chủ ,văn minh”. - Khác nhau: Trong mỗi giai đoạn lịch sử mỗi cá nhân cũng như toàn thể dân tộc Việt Nam luôn đặt ra cho mình một cái đích để phấn đấu đi tới . - Nghe. - Lí Tự Trọng Trước CM T8 hi sinh năm 18 tuổi. Lí tưởng: “ Con đường của TN chỉ có thể là con đường CM và ko thể là con đường nào khác. Nguyễn Văn Trỗi người con của miền Nam k/c chống Mĩ ngó xuống trước họng súng kẻ thù trước khi chết vẫn kịp hô to: “ Bác Hồ muôn năm”. - Nghe. - Trình bày. - Chốt ý 1 nội dung bài học. - KN 35 năm ngày thành lập Đoàn Bác chỉ rừ: “ Đoàn TN là cánh tay, là đội hậu bị của Đảng, là người dân dắt các cháu nhi đồng”; 1946 thư gửi TN, NĐ: “ Một năm khởi đầu là mùa xuân, một đời khởi đầu từ tuổi trẻ, tuổi trẻ là mùa xuân của XH”; " Không có việc gì ... làm nên” - Bác Hồ đã lựa chon và phấn đấu suốt đời cho nước cho dân . Người nói : " Cả đời tôi chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc là nước nhà được độc lập, đồng bào ta ai ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành . - Không ngử được, cảnh khuya. - Đờm nay Bác không ngủ. - Nghe. - Thảo luận. - Trình bày. - Nhận xét, đánh giỏ, công bố điểm. - Chốt ý 2 nội dung bài học. - Trình bày. - Trình bày. - Nghe. - “ Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam...các em” Có lí tưởng Thiếu lí tưởng - Vượt khó trong ht. - Năng động sáng tạo. - Làm giàu chính đáng. - Đấu tranh chống những biểu hiện tiêu cực. - Ỷ lại, thực dụng. - Ko có hoài bóo, ước mơ. - Ăn chơi, nghiện hút. - Lãng quên quá khứ, thờ ơ với mọi người. - Cuộc sống sẽ trở nên vô vị, sa vào các tệ nạn xã hội → Không có ích, có hại cho bản thân,gia đình, xh. - Ko đồng tình, lên án, phê phán, ko yêu quê. - Chốt ý 2 nội dung bài họC I-Đặt vấn đề: * Bài học: Thanh niên cần xỏc định đúng lí tưởng sống của mỡnh. II- Nội dung bài học: 1- Lí tưởng sống - Cái đích của cuộc sống. - Mỗi người khát khao đạt được. 2- Người có lí tưởng sống cao đẹp - Luôn suy nghĩ, hành động để thực hiện được lí tưởng. - Vì sự tiến bộ của bản thân và xã hội. - Vươn tới sự hoàn thiện về mọi mặt. - Luôn mong muốn cống hiến cho sự nghiệp chung. 3- í nghĩa: - Thực hiện tốt nhiệm vụ. - Xã hội tạo điều kiện. - Mọi người tôn trọng. TIẾT 2 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi bảng ? Nếu sống thiếu lí tưởng hoặc xác định mục đích sống không đúng thì sẽ có hại gì? ? Thái độ của em với người sống thiếu lí tưởng? ? Nếu xác định đúng và phấn đấu suốt đời cho lí tưởng sống đó thì sẽ có lợi gì cho bản thân và cho xã hội? - GV: Thanh niên ngày nay phải tích cực học tập nâng cao trình độ… đó chính là lí tưởng sống cao đẹp. Như vậy sống có lí tưởng sẽ góp phần… được mọi người tôn trọng. ? Nêu biểu hiện của bản thân mình về những chương trình ,hành động cụ thể do TW Đoàn phát động : TN tình nguyện ,tuổi trẻ giữ nước ,lập nghiệp ... ? Lí tưởng cao đẹp của thanh niên hiện nay là gì ? ? Để thực hiện thắng lợi sự nghiệp CNH – HĐH theo định hướng XHCN thanh niên, HS cần phải làm gì? - Trình bày. - Chốt ý 3 nội dung bài học. - Chốt ý 3 nội dung bài học. - Làm phiếu bài tập. - Thảo luận nhóm bài tập - Thảo luận, trình bày - Trình bày - Nhận xét, bổ sung. - Nghe. - Sắm vai. - Trình bày - Trình bày - Là trở thành con ngoan, trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ→ Cố gắng học tập, tu dưỡng đạo dức, có ý chí nghị lực vươn lên, XD đất nước VN độc lập, dân giàu, nước mạnh, XH công bằng, dân chủ, văn minh - Nghe. 3- í nghĩa: - Thực hiện tốt nhiệm vụ. - Xã hội tạo điều kiện. - Mọi người tôn trọng. 4-Lí tưởng của thanh niên ngày nay: Xây dựng nứoc Việt Nam độc lập, dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. 5-Trách nhiệm của thanh niên: - Học tập. - Rốn luyện. HOẠT ĐỘNG 3: Hoạt động luyện tập (10') Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác, năng lực xử lí tình huống, năng lực giao tiếp, năng lực nhận thức, điều chỉnh hành vi, tư duy sáng tạo HĐ3 Luyện tập ( 22’). ? Làm phiếu bài tập 1,4 (SGk- 35, 36 ) ? Thảo luận nhóm bài tập 3 ( SGK- 36 ). ? Tổ chức diễn đàn bài tập 2 ( SGK- 36 ) ? Trình bày? ? Nhận xét, bổ sung? - GV nhận xét, kết luận. - HS cả lớp làm bài tập trong phiếu học tập làm bài tập 1,4. - Giáo viên thu lại phiếu học tập nhận xét và cho điểm. - HS cả lớp thảo luận nhóm làm bài tập 3 SGK - HS cả lớp nhận xét - HS các nhóm làm bài tập 2 trong sỏch giáo koa III. Bài tập: Bài tập 1- SGK, tr35: - Việc làm thể hiện lí tưởng sống cao đẹp, đúng đắn của thanh niên: a, c, d, đ, e, i, k. - Vì: có ý chớ, ngị lực, không ngaij khó khăn, gian khổ, biết phấn đấu vì tương lai của bản thân, gia đình, xã hội. Bài 2: SGK- tr36) a- Tán thành quan điểm 1. -Vì TN - HS cần thường xuyên rèn luyện : Trong học tập , lao động , xây dựng tập thể , lối sống để thực hiện lí tưởng sống cao đẹp sống như vậy mới có ích cho bản thân, gia đình và cho đất nước. Là lí tưởng sống tốt đẹp vì dân tộc, vì đất nước đú cũng là trách nhiệm của công dân. b.Mơ ước: - H/S tự trả lời vớ dụ: Bác sĩ, bộ đội, công an… - Tu dưỡng đạo đức, học tốt để có đủ kiến thức, tích cực tham gia các hoạt động tập thể và xã hội. Bài 3- SGK- tr36) - Lí Tự Trọng là người thanh niên Việt Nam yêu nước trước cách mạng tháng 8, hi sinh khi 18 tuổi. Lí tưởng của anh đã chọn: Là con đường cách mạng và không thể là con đường nào khác. - Nguyễn Văn Trỗi trong thời kì chống Mỹ cứu nước ngã xuống trước họng súng của kẻ thù, trước khi chết vẫn kịp hô: “ Bác Hồ muôn năm…” - Liệt sĩ, công an nhân dân Nguyễn Văn Thinh ( Quảng Ninh), liệt sĩ Lê Thanh Á ( Hải Phòng) hi sinh vì sự bình yên của nhân dân. - Học ở các anh sự gan dạ, dũng cảm, yêu nước, bất chấp mọi hiểm nguy, sống có lí tưởng. Bài 4: (SGK- tr36) - Tốt nghiệp THCS tiếp tục học lên THPT để có đầy đủ kiến thức, năng lực bước vào đời lập nghiệp, giúp ích cho đất nước. HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (8’) Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác, năng lực xử lí tình huống, năng lực giao tiếp, năng lực nhận thức, điều chỉnh hành vi, tư duy sáng tạo ? Trong lớp ta các bạn đã có lí tưởng sống cho mình chưa? Nếu có bạn chưa có lý tưởng sống đúng đắn em sẽ làm gì? ? Ước mơ của em hiện nay là gì? Để thực hiện được ước mơ đó em sẽ làm gì? ? Cần xây dựng kế hoạch hoạt động chung của lớp như thế nào? ? Em rỳt ra bài học gỡ sau tiết học? HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (2’) Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác, năng lực xử lí tình huống, năng lực giao tiếp, năng lực nhận thức, điều chỉnh hành vi, tư duy sáng tạo Vẽ sơ đồ tư duy khái quát lại nội dung bài học - Sưu tầm, đọc các câu thơ, châm ngôn, danh ngôn nói về lẽ sống HĐ5: Hướng dẫn học tập ( 2’) - Về nhà học bài, hoàn thiện bài tập. - Ôn tập lại các bài đã học, liên hệ cuộc sống thực tế địa phương, những bài có nội dung liên quan. - Tìm hiểu việc thực hiện luật an toàn giao thông. - Chuẩn bị mỗi tổ 1 kịch bản thể hiện nội dung bài học cho tiết