Nội dung bài viết gồm hai phần:

• Lý thuyết
• Hướng dẫn giải bài tập SGK

A. Lý thuyết

1. Định nghĩa suất điện động cảm ứng

Suất điện động cảm ứng là suất điện động sinh ra dòng điện cảm ứng trong mạch kín.

2. Định luật Fa-ra-đây

Xét biến thiên từ thông $\Delta \phi $ trong thời gian $\Delta t$ trong mạch kín (C) do sự dịch chuyển của mạch.

Công do lực từ tác dụng vào mạch: $\Delta A = i.\Delta \phi $ với i là cường động dòng điện cảm ứng.

Áp dụng định luật Len-xơ, công của ngoại lực sinh ra để gây ra biến thiên từ thông trong mạch là:

$\Delta A' =  - \Delta A = - i.\Delta \phi $ (*)

Công $\Delta A'$ chính là giá trị phần năng lượng bên ngoài cung cấp cho mạch:

$\Delta A' = e_{c}.i.\Delta t$ (**)

Trong đó: e_c suất điện động cảm ứng (tương tự như điện năng do một nguồn điện sinh ra)

Từ (*) và (**), ta có, suất điện động cảm ứng là: $e_{c} = - \frac{\Delta \phi }{\Delta t}$

Định luật Fa-ra-đây: Độ lớn suất điện động cảm ứng xuất hiện trong mạch kín tỉ lệ với tốc độ biến thiên từ thông qua mạch kín đó.

3. Quan hệ giữa suất điện động cảm ứng và định luật Len-xơ

Dấu “-” trong công thức suất điện động cảm ứng để phù hợp với định luật Len-xơ.

• Nếu $\phi $ tăng thì e_c <0: Chiều của suất điện động cảm ứng ngược với chiều dòng điện trong mạch.
• Nếu $\phi $ giảm thì e_c > 0: Chiều của suất điện động cảm ứng là chiều của dòng điện trong mạch.

4. Chuyển hóa năng lượng trong hiện tượng cảm ứng điện từ

Bản chất của hiện tượng cảm ứng điện từ là quá trình chuyển hóa cơ năng thành điện năng.