Mở đầu: Em có nhận xét gì về mặt đường đua trong Hình 21.1? Tại sao người ta phải xây dựng mặt đường ở một số đoạn vòng cung có độ nghiêng so với phương ngang như vậy?

Trả lời: Mặt đường trơn trượt, lực sát giữa các bánh xe và mặt đường không đủ để tạo lực hướng tâm, do đó phải tồn tại lực hướng tâm để xe có thể thực hiện chuyển động tròn, mặt đường phải thiết kế nghiêng một góc so với phương ngang để lực hướng vào tâm đường tròn và đóng vai trò lực hướng tâm, đảm bảo cho xe chạy theo quỹ đạo tròn.

1. Lực hướng tâm

Câu hỏi 1: Trong hệ mặt trời, chuyển động của một số hành tinh như Trái Đất được xem gần đúng là chuyển động tròn đều xung quanh Mặt Trời ( Hình 21.3). Lực nào đóng vai trò là lực hướng tâm trong chuyển động này của Trái Đất ?

Trả lời: Lực nào đóng vai trò là lực hướng tâm trong chuyển động này của Trái Đất là lực hấp dẫn

Luyện tập 1: Vinasat-1 là vệ tỉnh viễn thông địa tĩnh (có vị trí cố định trong không gian so với Trái Đất) đầu tiên của Việt Nam được phóng vào vũ trụ năm 2008. Biết khối lượng vệ tinh là m = 2,7 tấn và vệ tỉnh có quỹ đạo chuyển động nằm trong mặt phẳng xích đạo cách tâm Trái Đất 42 000 km. Hãy xác định độ lớn lực hướng tâm do Trái Đất tác dụng lên vệ tinh.

Trả lời: 

Đổi 2,7 tấn =2700 kg

Đổi 1 ngày = 86 400 s

Đổi 42 000 km = 42 000 000 m

Chu kỳ của Trái Đất là: 86400 s

Độ lớn lực hướng tâm do Trái Đất tác dụng lên vệ tinh là: 

 F_ht