BÀI 1. DAO ĐỘNG ĐIỀU HÒA

I. NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CỦA DAO ĐỘNG CƠ

Hoạt động trang 6 sgk vật lí 11 kntt

Treo một vật nhỏ nặng vào đầu tự do của một lò xo nhẹ, ta có con lắc lò xo (Hình 1.1a). Treo một vật nhỏ, nặng vào một dây nhẹ không dãn, ta được con lắc đơn (Hình 1.1b).

1. Xác định vị trí cân bằng của vật 

2. Kéo vật lệch khỏi vị trí cân bằng rồi thả ta cho chuyển động. Quan sát chuyển động của mỗi vật và cho nhận xét về đặc điểm của chúng

Giải nhanh:

1. Xác định vị trí

• Vị trí cân bằng của con lắc lò xo ở vị trí lò xo dãn một đoạn so với vị trí ban đầu
• Vị trí cân bằng của con lắc đơn là khi dây treo thẳng đứng

2. Nhận xét về đặc điểm chung về chuyển động của chúng.

Câu hỏi trang 6 sgk vật lí 11 kntt

Nêu những ví dụ về dao động cơ mà em biết.

Giải nhanh:

- Dao động của pittong trong xilanh khi động cơ hoạt động. 

- Dao động của con lắc đồng hồ gắn trong đồng hồ quả lắc. 

- Dao động của người ngồi trên xe máy khi đi qua đoạn đường gồ ghề,...

II. DAO ĐỘNG ĐIỀU HÒA

Câu hỏi trang 7 sgk vật lí 11 kntt

Một vật dao động điều hòa có phương trình 

x=2cos(4πt+2)(cm)

Hãy xác định: 

a) Biên độ và pha ban đầu của dao động 

b) Pha và li độ của dao động khi t = 2s 

Giải nhanh:

a) A = 2 cm; φ=2 (rad)

b) Khi t = 2s

Pha ban đầu của dao động

4πt+2=4π. 2+2=2

Li độ x = 0 

Hoạt động trang 8 sgk vật lí 11 kntt

Đồ thị li độ - thời gian của một con lắc đơn dao động điều hòa được mô tả trên hình 1.3 

1. Hãy mô tả dao động điều hòa của con lắc đơn 

2. Xác định biên độ và li độ của con lắc ở các thời điểm t = 0; t = 0,5s; t = 2,0s 

Giải nhanh:

1. x=40cos 0,5πt cm

2. A = 40 cm (không đổi) 

- Tại t = 0, x = A = 40 cm 

- Tại t = 0,5s:

x=202cm 

A = 40 cm

- Tại thời điểm t = 2s: 

x= - A = - 40 cm 

Câu hỏi trang 8 sgk vật lí 11 kntt

Pít-tông của một động cơ đốt trong dao động trên một đoạn thẳng dài 16 cm và làm cho trục khuỷu của động cơ quay đều (Hình 1.5). Xác định biên độ dao động của một điểm trên mặt pít-tông.

Giải nhanh:

Biên độ dao động của một điểm trên mặt pít – tông: A = 8 cm.