CHỦ ĐỀ 4 TRÁCH NHIỆM VỚI GIA ĐÌNH

Hoạt động 1. Quan tâm, chăm sóc thường xuyên người thân trong gia đình

Câu 1: Tự đánh giá mức độ quan tâm của em đến người thân trong gia đình

Giải nhanh:

• Em có biết món ăn yêu thích của anh/chị/em mình không?
• Em có thể nêu được sở thích lúc rảnh rỗi của bố hoặc mẹ không?
• Em có biết hằng ngày bố mẹ làm những công việc nào trước khi đi làm và sau khi đi làm về không?

Dựa trên câu trả lời của bạn cho những câu hỏi này, bạn có thể đánh giá được mức độ quan tâm của mình đối với người thân trong gia đình.

Câu 2: Trao đổi về những hành động cụ thể biểu hiện sự quan tâm, chăm sóc thường xuyên đến người thân

Giải nhanh:

• Cùng tham gia các hoạt động vui chơi, giải trí
• Chia sẻ niềm vui với người thân
• Động viên, an ủi khi người thân có chuyện buồn

Câu 3: Chia sẻ những việc em đã làm thể hiện sự quan tâm, chăm sóc người thân

Giải nhanh:

• Chăm sóc bố, mẹ lúc bố mẹ ốm
• Mua quà tặng sinh nhật cho thành viên trong gia đình

Hoạt động 2. Tìm hiểu về cách hóa giải mâu thuẫn, xung đột trong gia đình

Câu 1: Chia sẻ các tình huống em từng trải qua (hoặc chứng kiến) về mâu thuẫn, xung đột trong gia đình

Giải nhanh:

Bố và mẹ em cãi nhau vì hôm qua bố đi uống rượu 2h sáng mới về.

Câu 2: Tìm hiểu cách thức hóa giải mâu thuẫn, xung đột trong gia đình

Giải nhanh:

Những cách thức có thể áp dụng để giải quyết mâu thuẫn:

• Đặt mình vào vị trí của người khác để suy nghĩ
• Kiểm soát cảm xúc của bản thân khi xảy ra xung đột

Những điều cần lưu ý:

• Không dùng ngôn từ nặng nề
• Không nên nhắc lại những xung đột đã qua

Hoạt động 3. Thể hiện sự quan tâm, chăm sóc thường xuyên đến người thân

Câu 1: Đóng vai thể hiện những hành động quan tâm, chăm sóc thường xuyên đến người thân trong các tình huống

Tình huống 1: Người thân trong gia đình có chuyện vui

Tình huống 2: Thành viên gia đình gặp khó khăn hoặc chuyện buồn

Tình huống 3: Người thân trong gia đình bị ốm

Tình huống 4: Quan tâm đến những sở thích, mong muốn của người thân

Giải nhanh:

Tình huống 1: gửi lời chúc mừng chân thành và chia sẻ niềm vui với người thân của mình

Tình huống 2: an ủi thành viên đó, tìm cách để giúp đỡ

Tình huống 3: hỏi thăm, động viên và chúc người thân mau khỏe

Tình huống 4: Hãy hỗ trợ và tạo điều kiện cho người thân của mình thực hiện những sở thích và mong muốn của họ. 

Câu 2: Ghi chép lại những việc em làm được trong một tuần để thể hiện sự quan tâm, chăm sóc thường xuyên đến những người thân trong gia đình mình và chia sẻ kết quả với các bạn. 

Giải nhanh:

• Chăm sóc bố mẹ ốm
• Chia sẻ niềm vui với bố mẹ

Hoạt động 4. Thực hành hóa giải mâu thuẫn, xung đột trong gia đình

Câu 1: Xây dựng các tình huống giả định về mâu thuẫn, xung đột trong gia đình

Giải nhanh:

Xung đột ý kiến khi cha mẹ muốn can thiệp vào quan hệ bạn bẻ của con.

Mâu thuẫn giữa các thành viên trong gia đình về định hướng nghề nghiệp của con.

Câu 2: Thực hành giải quyết tình huống để luyện tập cách hóa giải mâu thuẫn, xung đột trong gia đình

Giải nhanh:

Học sinh thực hiện 

Câu 3: Chia sẻ cảm nhận của em về những cách thức hóa giải mâu thuẫn, xung đột được thể hiện trong các tình huống

Giải nhanh:

Em cảm thấy việc trao đổi thẳng thắn và lắng nghe những quan điểm của đối phương là rất quan trọng trong việc hóa giải mâu thuẫn.

Hoạt động 5. Tự giác, trách nhiệm khi tham gia lao động trong gia đình

Câu 1: Trao đổi về biểu hiện của sự tự giác, trách nhiệm khi tham gia lao động trong gia đình

Giải nhanh:

• Chủ động tham gia làm việc nhà
• Luôn cẩn thận khi thực hiện công việc để tránh sai, hỏng

Câu 2: Thể hiện sự tự giác và trách nhiệm khi tham gia lao động trong gia đình. Thảo luận, đóng vai dựa trên các tình huống sau:

Tình huống 1: Bố mẹ có việc đột xuất phải làm thêm ở cơ quan vào dịp cuối tuần. Ở nhà chỉ có mỗi Hoàng và em nhỏ.

Tình huống 2. Khôi phát hiện một đồ dùng cần thiết hàng ngày của gia đình bị hỏng

Tình huống 3: Nhi trông coi cửa hàng kinh doanh của gia đình trong khi bố mẹ đi vắng. Khách đem hàng đến phàn nàn và đòi đổi trả vì hàng bị lỗi.

Giải nhanh:

Tình huống 1: Hoàng sẽ chịu trách nhiệm với việc làm việc nhà và chăm sóc em nhỏ, như lau dọn nhà cửa, nấu ăn, giặt giũ, tắm rửa và giúp đỡ em nhỏ trong việc học tập và vui chơi.

Tình huống 2: Khôi sẽ tự mày mò xem có sửa được không, nếu không được thì sẽ mang ra tiệm sửa

Tình huống 3: Nhi cần nắm rõ các sản phẩm và dịch vụ của cửa hàng, tìm hiểu kỹ càng về quy trình kinh doanh và quy định bảo hành, đổi trả sản phẩm để có thể tư vấn và giải đáp thắc mắc của khách hàng một cách chính xác. 

Hoạt động 6. Tổ chức, sắp xếp hợp lí công việc gia đình

Câu 1: Trình bày cách em tổ chức, sắp xếp công việc trong gia đình hiện tại

Giải nhanh:

• Lập danh sách tất cả các công việc.
• Xác định việc làm quan trọng

Câu 2: Nhận diện những điểm chưa hợp lí và điều chỉnh, sắp xếp lại công việc trong gia đình em một cách hợp lí hơn

Giải nhanh:

• Đặt thứ tự ưu tiên cho các công việc 
• Quản lý thời gian hiệu quả

Câu 3: Chia sẻ kết quả với các bạn và khuyến khích mọi người cùng thực hiện

Giải nhanh:

Học sinh chia sẻ kết quả 

Hoạt động 7. Lập kế hoạch chi tiêu phù hợp với thu nhập gia đình

Câu 1: Thảo luận về các bước lập kế hoạch chi tiêu

Giải nhanh:

Bước 1: Mô tả tình hình tài chính hiện tại (số tiền đang có)

Bước 2: Xác định những khoản cần chi tiêu 

Bước 3: Tính toán việc chi tiêu cụ thể 

Bước 4: Rà soát, điều chỉnh lại kế hoạch chỉ tiêu 

Câu 2: Lập kế hoạch chi tiêu phù hợp với thu nhập gia đình và tiết kiệm tài chính

Giải nhanh:

Câu 3: Chia sẻ về kế hoạch chi tiêu đã lập

Giải nhanh:

Học sinh chia sẻ kết quả khi thực hiện kế hoạch đã lập.

Câu 4: Nhận xét về kế hoạch chi tiêu của các bạn

Giải nhanh:

hợp lí và khoa học

Hoạt động 8. Thực hiện kế hoạch tài chính cá nhân

Câu 1: Thực hiện kế hoạch tài chính cá nhân đã lập và chia sẻ kết quả

Giải nhanh:

+ Thuận lợi: Thực hiện chi tiêu hợp lí, đồng nhất…

+ Khó khăn: Có nhiều chi phí phát sinh, chi phí không kiểm soát…

+ Điểm hợp lí: Cách chi tiêu.

+ Điểm chưa hợp lí: Bổ sung thêm các đầu chi tiêu…

+ Cách khắc phục: Bổ sung những phần chưa hợp lí, ...

Câu 2: Hoàn thiện kế hoạch tài chính cá nhân một cách hợp lí

Giải nhanh:

Học sinh dựa vào những điều chưa hợp lí, cải thiện và hoàn thiện kế hoạch

Câu 3: Thực hiện kế hoạch tài chính cá nhân đã hoàn thiện

Giải nhanh:

Học sinh  thực hiện.

Câu 4: Tự đánh giá việc thực hiện và trao đổi kinh nghiệm với các bạn

Giải nhanh:

Đánh giá và trao đổi kinh nghiệm

Hoạt động 9. Trở thành người chủ gia đình tương lai

Câu 1: Đề xuất một ý tưởng em muốn thực hiện khi trở thành người chủ gia đình trong tương lai nhằm:

• Giúp thành viên gia đình luôn gắn kết, quan tâm, chăm sóc lẫn nhau
• Góp phần hóa giải mâu thuẫn trong gia đình
• Khuyến khích các thành viên tham gia hoạt động lao động của gia đình
• Tạo điều kiện cho các thành viên sắp xếp công việc gia đình hợp lí, khoa học
• Thực hiện phương án, kế hoạch chi tiêu hợp lí, tiết kiệm tài chính cho gia đình

Giải nhanh:

Em muốn tổ chức một buổi họp gia đình hàng tháng. Buổi họp gia đình định kỳ sẽ là nơi để các thành viên trong gia đình có thể trao đổi và thảo luận về những vấn đề quan trọng trong cuộc sống của gia đình. Các buổi họp này sẽ được tổ chức định kỳ vào cùng một ngày và giờ trong tháng, để mọi người đều có thể sắp xếp công việc của mình một cách hợp lí.

Trong buổi họp gia đình, các thành viên sẽ cùng thảo luận về những vấn đề khác nhau, bao gồm kế hoạch chi tiêu, hoạt động lao động của gia đình, những khó khăn và mâu thuẫn trong gia đình. Các thành viên sẽ cùng nhau tìm ra các giải pháp để giải quyết những vấn đề này và đưa ra kế hoạch để thực hiện những giải pháp đó.

Câu 2: Thuyết trình về ý tưởng của mình và nêu nhận xét về ý tưởng của các bạn

Giải nhanh:

Học sinh dựa vào ý tưởng ở câu hỏi 1, tự tin trình bày.

Đánh giá cuối chủ đề

1. Nêu được biểu hiện của sự quan tâm, chăm sóc thường xuyên đối với người thân trong gia đình.

2. Thể hiện được sự quan tâm, chăm sóc thường xuyên đối với người thân trong gia đình bằng hành động cụ thể.

3. Xác định được các bước cần thiết để hoá giải mâu thuẫn, xung đột trong gia đình.

4. Thực hành được cách thức hoá giải mâu thuẫn, xung đột trong gia đình.

5. Thể hiện được tinh thần tự giác và ý thức trách nhiệm khi tham gia các hoạt động lao động trong gia đình.

6. Trình bày được những việc cần làm để tổ chức, sắp xếp hợp lí công việc gia đình và tự tin thực hiện các công việc đó.

7. Lập được kế hoạch chi tiêu phù hợp, tiết kiệm tài chính cho gia đình.

8. Hoàn thiện và thực hiện được kế hoạch tài chính cá nhân hợp lí.

Giải nhanh:

Học sinh tự đánh giá