^{BÀI 3. THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG KĨ THUẬT, CÔNG NGHỆ TẠI VIỆT NAM}

KHỞI ĐỘNG

Quan sát hình 3.1, em hãy cho biết: Nhu cầu tuyển dụng của các ngành nghề có giống nhau không? Người lao động có thể tìm thông tin ở đâu để có cơ sở lựa chọn ngành nghề phù hợp với nhu cầu xã hội?

Giải nhanh:

Quan sát hình 3.1 ta thấy, nhu cầu tuyển dụng của các ngành nghề không giống nhau.

- Hiện nay, với sự bùng nổ của mạng internet, người lao động có thể tìm thông tin trên các trang web, hội nhóm, mạng xã hội…để lựa chọn ngành nghề phù hợp với nhu cầu xã hội. Ngoài ra, chúng ta có thể đọc sách, báo, tạp chí…

I. KHÁI NIỆM VỀ THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG

Khám phá: Hãy kể tên một số loại hàng hóa, dịch vụ mà em biết. Nơi diễn ra hoạt động mua, bán hàng hóa hoặc dịch vụ là gì?

Giải nhanh:

- Một số loại hàng hóa, dịch vụ mà em biết:

+ Hàng hóa: đồ da dụng, đồ điện tử, đồ chơi, lương thực, thực phẩm…

+ Dịch vụ: vận tải, du lịch, bưu chính viễn thông…

- Nơi diễn ra hoạt động mua, bán hàng hóa hoặc dịch vụ là thị trường lao động.

II. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG

Luyện tập: Em hãy cho biết sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ khu vực nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản sang các khu vực công nghiệp và xây dựng, dịch vụ đã làm thao đổi nhu cầu lao động và cơ cấu lao động trong thị trường lao động như thế nào?

Giải nhanh:

Sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ khu vực nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản sang các khu vực công nghiệp và xây dựng, dịch vụ đã làm thao đổi:

+ Nhu cầu lao động: Khu vực nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản giảm số lượng việc làm và giảm cả nhân lực. Khu vực công nghiệp, xây dựng, dịch vụ đa dạng ngành nghề, thu hút nguồn nhân lực dồi dào.

+ Cơ cấu lao động: Giảm tỉ trọng lao động trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản và tăng tỉ trọng lao động trong lĩnh vực công nghiệp, xây dựng, dịch vụ.

III. VAI TRÒ CỦA THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG TRONG VIỆC ĐỊNH HƯỚNG NGHỀ NGHIỆP THUỘC LĨNH VỰC KĨ THUẬT, CÔNG NGHỆ.

Khám phá: Em hãy đọc một số nội dung trong bảng tin thị trường lao động (Hình 3.2) và chỉ ra một số thông tin thị trường lao động cung cấp.

Giải nhanh:

Một số thông tin thị trường lao động cung cấp trong bảng tin thị trường lao động hình 3.2 là:

+ Xu hướng tuyển dụng: chủ yếu là vị trí nhân viên (73,4%), có trình độ đại học (50%) với mức lương giao động từ 5- 10 triệu đồng/tháng (67,7%).

+ Đặc điểm của người đi tìm việc: Chủ yếu là người có trình độ đại học, có độ tuổi từ 20 – 29 tuổi, tìm việc ở vị trí nhân viên với mức lương từ 5 – 10 triệu đồng/tháng.

+ 5 nhóm ngàng có nhu cầu tuyển dụng nhiều từ cao xuống thấp gồm: công nghiệp chế biến, chế tạo (14,78%); thông tin và truyền thông (14,45%); bán buôn và bán lẻ (12,04%); tài chính, ngân hàng và bảo hiểm (11,12%); hoạt động chuyên môn, khoa học và công nghệ (10,11%).

+ Nghề có nhu cầu tuyển dụng nhiều nhất: kinh doanh/bán hàng; marketing/truyền thông/quảng cáo; công nghệ thông tin; tư vấn tài chính; hành chính/văn phòng; kế toán/kiểm toán.

IV. TÌM KIẾM THÔNG TIN VỀ THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG TRONG LĨNH VỰC KĨ THUẬT VÀ CÔNG NGHỆ

Khám phá: Quan sát hình 3.4 và cho biết: Thông tin về thị trường lao động trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ có thể được tìm kiếm từ những nguồn nào? Bằng cách nào?

Giải nhanh:

Thông tin về thị trường lao động trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ có thể được tìm kiếm từ những nguồn:

+ Trang web trung tâm dự báo nhu cầu nhân lực (http://www.dubaonhanluchcmc.gov.vn/)

+ Bản tin thị trường lao động của bộ Lao động – thương binh xã hội (https://molisa.gov.vn/)

+ Báo cáo thị trường tuyển dụng

+ Trang web của tổ chức lao động quốc tế (https://www.ilo.org/global/lang--en/index.htm)

- Để tìm những thông tin về thị trường lao động trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ ta thực hiện như sau: (1) Xác định nhu cầu thông tin của bản thân -> (2) Xác định các nguồn thông tin về thị trường lao động trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ -> (3) Xác định công cụ tìm kiếm (chrome, Bing, ChatGPT…) -> (4) tiến hành tìm kiếm thông tin bản thân đang có nhu cầu muốn biết.

Luyện tập: Em hãy lựa chọn một ngành nghề thuộc lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ và tìm kiếm thông tin thị trường lao động của ngành nghề đó. Báo cáo kết quả tìm kiếm được.

Giải nhanh:

- Ví dụ: Ngành điện tử viễn thông

- Thông tin thị trường lao động của ngành điện tử viễn thông:

+ Nhu cầu việc làm của ngành điện tử viễn thông ngày càng lớn (thiết kế, sản xuất, vận hành và bảo trì).

+ Theo khảo sát của VietnamWorks, mức lương trung bình của người làm việc trong ngành Điện tử - Viễn thông dao động từ 7 đến 15 triệu đồng/tháng, cao hơn so với các ngành khác cùng trình độ.

Vận dụng: Nhóm ngành nghề kĩ thuật, công nghệ nào có xu hướng phát triển trong thị trường lao động ở địa phương em.

Giải nhanh:

- Ví dụ: Em sinh ra và lớn lên ở Hải Phòng. Quê em có lợi thế tiếp giáp với biển, phát triển về cảng biển. Do đó, xu hướng phát triển trong thị trường lao động ở địa phương em trong nhóm ngành nghề kĩ thuật, công nghệ là ngành kĩ thuật hàng hải (tàu thủy, tàu ngầm, giàn khoan, cảng biển, thủy lực…).