BÀI 15. ĐIỆN TRỞ, TỤ ĐIỆN VÀ CUỘN CẢM

KHỞI ĐỘNG:

Câu hỏi: Quan sát và cho biết bảng mạch trong Hình 15.1 sử dụng những linh kiện gì?

Giải nhanh:

1, 3: Tụ điện                              2: Điện trở                                 4: Cuộn cảm

I. ĐIỆN TRỞ

KHÁM PHÁ

Câu hỏi: Quan sát sơ đồ mạch điện Hình 15.2 và cho biết:

1. Nếu muốn phân chia điện áp trong mạch để điện áp tại điểm A được thiết lập là 3 V thì biến trở V_R phải có giá trị bằng bao nhiêu?

2. Nếu tăng giá trị của biến trở V_R thì dòng điện chạy trong mạch tăng hay giảm?

Giải nhanh:

1. Gọi điện áp tại điểm A (là V_A) ta có:  

Mà ® ®

2. Khi tăng giá trị biến trở V_R thì dòng điện chạy trong mạch giảm.

LUYỆN TẬP

Câu hỏi 1: Đọc giá trị của các điện trở trên hình 15.4

Giải nhanh:

a) 6700 1%                                  b) 56 10%

c) 20 1%                                      d) 2400000 10%

Câu hỏi 2: Cho các điện trở như hình 15.5a. Hãy chọn ra những điện trở mà có kí hiệu như trên hình 15.5b.

Giải nhanh:

 (2), (3), (4).

II. TỤ ĐIỆN

KHÁM PHÁ

Câu hỏi: Trên Hình 15.6, một bóng đèn Đ có điện áp định mức là 12 V được mắc vào nguồn điện một chiều U = 12 V (Hình 15.6a) và nguồn điện áp xoay chiều u có giá trị hiệu dụng U₀ = 12 V, tần số 50 Hz (Hình 15.6b). Tụ điện C có điện dung 22 µF.

Xác định trạng thái của bóng đèn Đ trong hai trường hợp trên. Từ đó, giải thích và cho biết công dụng của tụ điện C trong mạch điện.

Giải nhanh:

a) Bóng đèn sẽ sáng bình thường vì điện áp đủ để kích hoạt nó.

b) Bóng đèn có thể nhấp nháy hoặc không sáng.

® Tụ điện C có thể được sử dụng để cải thiện hiệu suất của mạch điện. 

LUYỆN TẬP

Câu hỏi 1: Hãy đọc và cho biết ý nghĩa của các thông số ghi trên tụ điện ở Hình 15.8.

Giải nhanh:

a)

• Tụ đầu tiên có điện áp định mức là 10V, giá trị điện dung là 1000

• Tụ điện thứ hai có điện áp định mức là 10V, giá trị điện dung là 470

b) Tụ điện có điện áp định mức là 2000V, giá trị điện dung là 1000 pF

c) Tụ điện có giá trị điện dung là 100000 pF

Câu hỏi 2: Cho các tụ điện như trên Hình 15.9a. Hãy chọn ra trong số các tụ điện này tụ nào có kí hiệu như trên Hình 15.9b?

Giải nhanh:

(2), (5).

III. CUỘN CẢM

KHÁM PHÁ

Câu hỏi: Trên Hình 15.10, một bóng đèn Đ có điện áp định mức 12 V được mắc vào nguồn điện một chiều U = 12 V (Hình 15.10a) và nguồn điện xoay chiều cao tần có giá trị hiệu dụng U₀ = 12 V và tần số 1 MHz (Hình 15.10b).

Cuộn cảm có hệ số tự cảm L = 2 mH.

Xác định trạng thái của bóng đèn Đ trong hai trường hợp trên. Từ đó, giải thích và cho biết công dụng của cuộn cảm L trong mạch điện.

Giải nhanh:

• Trường hợp 1: bóng đèn sáng.

• Trường hợp 2: bóng đèn không sáng.

• Công dụng cuộn cảm L: giảm thiểu sự dao động của dòng điện. 

LUYỆN TẬP

Câu hỏi 1: Đọc giá trị hệ số điện cảm của các cuộn cảm có trong hình 15.12 sau đây

Giải nhanh:

a) Giá trị hệ số điện cảm của cuộn cảm là: 10

b) 220H + 10%

Câu hỏi 2: Quan sát hình 15.13 và cho biết linh kiện nào là cuộn cảm?

Giải nhanh:

a, b, c, e, g.