BÀI 17 - ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Em hãy quan sát Hình 17.1 và cho biết đầu máy xe lửa nào ra đời trước. So sánh sự khác nhau giữa hai đầu máy xe lửa, sự khác nhau lớn nhất là gì?

Giải nhanh:

• Đầu máy xe lửa bên trái ra đời trước đầu máy xe lửa bên phải
• Sự khác nhau: Đời đầu sử dụng động cơ hơi nước thô sơ, còn hiện nay sử dụng nguyên/nhiên liệu khí đốt phù hợp.

I. KHÁI NIỆM ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG

Kết nối năng lực: Em hãy tìm hiểu và cho biết: Bản chất quá trình đốt cháy nhiên liệu với không khí trong xi lanh động cơ có phải là phản ứng oxi hóa của nhiên liệu với oxygen trong không khí không?

Giải nhanh:

Bản chất: phản ứng oxi hóa của nhiên liệu với oxygen trong không khí.

II. PHÂN LOẠI ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG

Khám phá: Em hãy quan sát và cho biết tên gọi của loại động cơ trong Hình 17.3

Giải nhanh:

Động cơ trong hình là động cơ đốt trong.

Luyện tập: Hãy kể tên các loại động cơ đốt trong dựa trên việc kết hợp 2 tiêu chí phân loại về nhiên liệu sử dụng và số hành trình của pít tông trong một chu trình công tác.

Giải nhanh:

Các loại động cơ đốt trong: Động cơ xăng 2 kì, động cơ xăng 4 kì, động cơ diesel 2 kì, động cơ diesel 4 kì.

III. CẤU TẠO CHUNG CỦA ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG

Khám phá: Quan sát Hình 17.4 và cho biết: Theo chiều chuyển động quay của trục khuỷu (6), pít tông (4) đang dịch chuyển như thế nào?

• Khi nào pít tông (4) đổi chiều chuyển động?
• Hãy mô tả sự thay đổi thể tích giới hạn bởi đỉnh pít tông và không gian phía trên của xi lanh.

Giải nhanh:

Theo chiều chuyển động quay của trục khuỷu (6), pít tông (4) đang dịch chuyển đi xuống.

• Pít tông (4) đổi chiều chuyển động khi trục khuỷu quay đến vị trí số 6 của kim đồng hồ.
• Sự thay đổi thể tích giới hạn: thể tích lớn nhất khi trục khuỷu quay ở vị trí số 6 của kim đồng hồ, thể tích nhỏ nhất khi trục khuỷu quay ở vị trí số 12 của kim đồng hồ.

Vận dụng: Hãy quan sát trong gia đình hoặc xung quanh em và kể tên máy động lực sử dụng động cơ đốt trong. Động cơ đốt trong đó sử dụng nhiên liệu gì?

Giải nhanh:

• Một số máy sử dụng động cơ đốt trong: máy phát điện, xe máy, ô tô.
• Các động cơ đốt trong ở các máy trên đều sử dụng nhiên liệu xăng.