BÀI 6. DAO ĐỘNG TẮT DẦN. DAO ĐỘNG CƯỠNG BỨC. HIỆN TƯỢNG CỘNG HƯỞNG

I. DAO ĐỘNG TẮT DẦN

Câu hỏi trang 24 sgk vật lí 11 kntt

Hãy giải thích tại sao dao động của em bé chơi xích đu trong ví dụ ở đầu bài lại tắt dần nếu không có người mẹ thỉnh thoảng đẩy nhẹ vào em bé.

Đáp án chuẩn:

Vì trong quá trình xích đu chuyển động có một phần động năng của xích đu chuyển thành dạng năng lượng khác khi cọ xát với không khí nên động năng nhỏ dần. 

Hoạt động trang 24 sgk vật lí 11 kntt

Thí nghiệm…

Đáp án chuẩn:

Biên độ dao động giảm dần

Chu kì không thay đổi 

Câu hỏi trang 25 sgk vật lí 11 kntt

Hãy tìm trong thực tế ví dụ về dao động tắt dần và cho biết trong mỗi trường hợp thì dao động tắt dần là có lợi hay có hại.

Đáp án chuẩn:

- Con lắc đồng hồ... 

- Có lợi: bộ giảm xóc của ôtô, xe máy…

II. DAO ĐỘNG CƯỠNG BỨC

Câu hỏi trang 25 sgk vật lí 11 kntt

Tìm thêm ví dụ về dao động cưỡng bức.

Đáp án chuẩn:

Để giữ cho xích đu không dao động tắt dần người ta thường tác dụng lực vào mỗi nửa chu kì dao động của vật để xích đu được duy trì với biên độ không đổi.

Hoạt động trang 26 sgk vật lí 11 kntt

Thí nghiệm….

Đáp án chuẩn:

Khi thả con lắc điều khiển Đ thì các con lắc khác có dao động.

Con lắc số (3) dao động mạnh nhất vì có chiều dài gần nhất với chiều dài của con lắc 

III. HIỆN TƯỢNG CỘNG HƯỞNG

Câu hỏi trang 27 sgk vật lí 11 kntt

Hãy đánh giá sự có lợi hay có hại của cộng hưởng trong các ví dụ nêu trên.

Đáp án chuẩn:

Ví dụ về trò chơi xích đu ở đầu bài: 

+ Khi em bé bắt đầu chuyển động rời xa chỗ người mẹ thì người mẹ chỉ cần đẩy nhẹ vào xích đu: có lợi. 

+ Khi em bé đang chuyển động về phía người mẹ mà người mẹ tác dụng lực đẩy vào xích đu: có hại

Câu hỏi trang 27 sgk vật lí 11 kntt

Một con lắc dao động tắt dần. Cứ sau mỗi chu kì, biên độ giảm 3%. Tính phần năng lượng của con lắc bị mất đi trong một dao động.

Đáp án chuẩn:

5,9%

Câu hỏi trang 27 sgk vật lí 11 kntt

Một con lắc dài 44 cm được treo vào trần của một toa xe lửa. Con lắc bị kích động mỗi khi bánh của toa xe gặp chỗ nối nhau giữa các thanh ray. Hỏi tàu chạy thẳng đều với tốc độ bằng bao nhiêu thì biên độ dao động của con lắc sẽ lớn nhất? Cho biết chiều dài của mỗi thanh ray là 12,5 m. Lấy g = 9,8 m/s².

Đáp án chuẩn:

9,6 m/s.