BÀI 22: MỘT SỐ MẠCH XỬ LÍ TÍN HIỆU TRONG ĐIỆN TỬ SỐ

KHỞI ĐỘNG:

CH: Quan sát Hình 22.1 và cho biết khi so sánh hai số nhị phân A và B (1 bit) thì có những khả năng nào xảy ra?

Gợi ý đáp án:

Có 3 khả năng có thể xảy ra là A < B, A = B, A > B

KHÁM PHÁ

CH: Quan sát Hình 22.5, em hãy cho biết: Đèn tín hiệu giao thồng thường thực hiện đếm tiến hay đếm lùi?

Gợi ý đáp án:

Đèn giao thông thường thực hiện đếm lùi

LUYỆN TẬP

CH: Xây dựng bộ đếm nhị phân ba bit sử dụng Flip-Flop D. Vẽ mạch, giải thích nguyên lí hoạt động, lập bảng chân lí và trình bày giản đồ thời gian của bộ đếm.

Gợi ý đáp án:

Vẽ mạch:

Giải thích nguyên lí hoạt động:

1. Mỗi lần tín hiệu clock (CLK) tăng lên, dữ liệu ở các đầu vào D của các Flip-Flop D được lưu vào các Flip-Flop.
2. Tín hiệu ra (Q) của mỗi Flip-Flop D sẽ trở thành giá trị của đầu vào D tương ứng ở chu kỳ clock trước đó.

Bảng chân lí:

Giản đồ thời gian:

VẬN DỤNG

CH: Em hãy cho biết đồng hồ hiển thị trên cây xăng hoạt động dựa trên bộ so sánh, bộ đếm hay cả hai.

Gợi ý đáp án:

Đồng hồ hiển thị trên cây xăng hoạt động dựa trên cả bộ so sánh và bộ đếm.

Bộ so sánh có nhiệm vụ so sánh lưu lượng xăng đang chảy qua vòi bơm với một giá trị tham chiếu được cài đặt sẵn. Giá trị tham chiếu này tương ứng với một lượng xăng nhất định (ví dụ: 1 lít, 2 lít, v.v.). Khi lưu lượng xăng chảy qua vòi bơm đạt đến giá trị tham chiếu, bộ so sánh sẽ gửi tín hiệu đến bộ đếm.

Bộ đếm có nhiệm vụ đếm số lần bộ so sánh gửi tín hiệu. Mỗi tín hiệu tương ứng với một lượng xăng nhất định, do đó số lần đếm sẽ cho biết tổng lượng xăng đã được bơm.