BÀI 16: DIODE, TRANSISTOR VÀ MẠCH TÍCH HỢP IC

KHỞI ĐỘNG:

CH: Trong mạch lắp ráp Hình 16.1 có các linh kiện: điện trở, tụ điện, diode, transistor và IC. Hãy cho biết linh kiện nào là diode, transistor và IC?

Gợi ý đáp án:

2: diode

3: transistor

6,7: IC

I. DIODE

KHÁM PHÁ

CH: Quan sát Hình 16.2 và cho biết hoạt động, công dụng của diode.

Gợi ý đáp án:

Diode có công dụng cho dòng điện đi qua theo một chiều nhất định. Do vậy, diode thường được sử dụng để biến đổi dòng điện xoay chiều thành dòng điện một chiều. Ngoài ra diode còn sử dụng để ổn áp,....

LUYỆN TẬP

CH: Đọc và cho biết ý nghĩa của các thông số kĩ thuật tương ứng với ba diode trong Bảng 16.2.

Gợi ý đáp án:

- Dòng định mức (I_đm): Là trị số dòng điện lớn nhất cho phép chạy qua diode mà vẫn đảm bảo an toàn

- Điện áp ngược lớn nhất (U_nMax): Là trị số điện áp lớn nhất cho phép đặt lên hai cực của diode mà vẫn đảm bảo an toàn, diode không bị đánh thủng.

II. TRANSISTOR LƯỠNG CỰC

KHÁM PHÁ

CH: Hình 16.4 minh hoạ nhóm các linh kiện điện tử gồm: điện trở, tụ điện, diode và transistor. Hãy cho biết transistor có đặc điểm nhận dạng gì khác so với các linh kiện còn lại?

Gợi ý đáp án:

Transistor thường có 3 chân (hoặc nhiều hơn) 

LUYỆN TẬP

CH: Trên thân của ba linh kiện transistor khác nhau ghi các kí hiệu: C945, A1015, C1815. Em hãy cho biết tên của nước sản xuất và phân loại (NPN hay PNP) của các transistor này.

Gợi ý đáp án:

1. C945: Đây là một transistor PNP thường được sử dụng trong các ứng dụng khuếch đại và chuyển đổi tín hiệu. C945 thường được sản xuất ở Trung Quốc hoặc một số nước khác trong khu vực Châu Á.
2. A1015: A1015 là một transistor PNP được sản xuất chủ yếu ở Nhật Bản hoặc Trung Quốc. Nó cũng được sử dụng trong các mạch khuếch đại và chuyển đổi tín hiệu.
3. C1815: Đây là một transistor NPN, thường được sử dụng trong các ứng dụng tương tự như C945 và A1015 nhưng với cấu trúc NPN. C1815 thường được sản xuất ở Trung Quốc hoặc một số nước khác trong khu vực Châu Á.

III. MẠCH TÍCH HỢP IC

1. Triển vọng phát triển của kĩ thuật điện tử trong sản xuất

CH: Quan sát hình 16.6 và cho biết nhận xét của em về đặc điểm hình dạng và cách bố trí các chân (pin) của IC 74LS32.

Gợi ý đáp án:

+ Chân 1, 2, 3, 4: Là các chân đầu vào (A1, A2, B1, B2) của cổng OR 4 đầu vào.

+ Chân 5, 6, 7, 8: Là các chân đầu vào (C1, C2, D1, D2) của cổng OR 4 đầu vào.

+ Chân 9: Là chân nguồn VCC.

+ Chân 10: Là chân nối đất GND.

+ Chân 11: Là chân đầu ra (F) của cổng OR 4 đầu vào thứ nhất.

+ Chân 12: Là chân đầu ra (G) của cổng OR 4 đầu vào thứ hai.

+ Chân 13: Là chân đầu ra (H) của cổng OR 4 đầu vào thứ ba.

+ Chân 14: Là chân đầu ra (J) của cổng OR 4 đầu vào thứ tư.

Nhận xét:

+ IC 74LS32 có dạng hình vuông, nhỏ gọn.

+ Các chân (pin) của IC được bố trí theo hai hàng song song, dễ dàng nhận biết và kết nối.

+ IC 74LS32 có 14 chân, bao gồm 8 chân đầu vào, 1 chân nguồn, 1 chân nối đất và 4 chân đầu ra.