BÀI 9. SÓNG NGANG. SÓNG DỌC. SỰ TRUYỀN NĂNG LƯỢNG CỦA SÓNG CƠ

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

I. SÓNG NGANG

Câu hỏi trang 37 sgk vật lí 11 kntt

Hình 9.1 mô tả một sóng ngang truyền trên dây đàn hồi. Hãy quan sát các mũi tên, từ đó chỉ ra phương dao động của các phần tử của dây và phương truyền sóng.

II. SÓNG DỌC

Hoạt động trang 38 sgk vật lí 11 kntt

Dựa vào Hình 9.1 và Hình 9.2, hãy chỉ ra điểm giống và khác nhau giữa sóng dọc và sóng ngang.

VI. SỬ DỤNG MÔ HÌNH SÓNG ĐỂ GIẢI THÍCH MỘT SỐ TÍNH CHẤT CỦA ÂM

Hoạt động trang 39 sgk vật lí 11 kntt

Quan sát Hình 9.4, mô tả biên độ và tần số của âm qua dao động kí để trả lời các câu hỏi sau:

- Ở Hình 9.4a loa phát ra âm có chu kì bằng bao nhiêu?

So với Hình 9.4a:

- Ở hình nào biên độ âm lớn hơn nhưng tần số không thay đổi?

- Ở hình nào tần số âm giảm nhưng không giảm biên độ?

- Ở hình nào biên độ âm giảm nhưng không giảm tần số?

Câu hỏi trang 39 sgk vật lí 11 kntt

Tại thời điểm mà sóng trên lò xo được mô tả trên Hình 9.2. Hãy xác định:

a) Sóng đã truyền được bao nhiêu bước sóng?

b) Trong các điểm X, Y, Z điểm nào là điểm chưa dao động?

Câu hỏi trang 39 sgk vật lí 11 kntt

Dải tần số mà một học sinh có thể nghe thấy từ 30 Hz đến 16 000 Hz. Tốc độ truyền âm trong không khí là 330 m/s. Tính bước sóng ngắn nhất của âm thanh trong không khí mà bạn học sinh đó nghe được.

PHẦN II. 5 PHÚT TRẢ LỜI CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

I. SÓNG NGANG

Câu hỏi trang 37 sgk vật lí 11 kntt

Vuông góc với phương truyền sóng.

II. SÓNG DỌC

Hoạt động trang 38 sgk vật lí 11 kntt

- Giống nhau: pha của dao động được truyền đi, phần tử vật chỉ dao động quanh vị trí cân bằng.

- Khác nhau: sóng ngang các phần tử dao động vuông góc với phương truyền sóng, sóng dọc các phần tử dao động trùng với phương truyền sóng.

VI. SỬ DỤNG MÔ HÌNH SÓNG ĐỂ GIẢI THÍCH MỘT SỐ TÍNH CHẤT CỦA ÂM

Hoạt động trang 39 sgk vật lí 11 kntt

- Hình 9.4a: 0,0025 s.

- Hình 9.4b: biên độ tăng, tần số không đổi.

- Hình 9.4e: tần số âm giảm, biên độ không đổi.

- Hình 9.4c: biên độ giảm, tần số không đổi.

- Hình 9.4d: tần số tăng, biên độ không đổi.

Câu hỏi trang 39 sgk vật lí 11 kntt

a) 2 bước sóng.

b) Điểm X 

Câu hỏi trang 39 sgk vật lí 11 kntt

Dải tần số mà một học sinh có thể nghe thấy từ 30 Hz đến 16 000 Hz. Tốc độ truyền âm trong không khí là 330 m/s. Tính bước sóng ngắn nhất của âm thanh trong không khí mà bạn học sinh đó nghe được.

0,02 m.