BÀI 2: TỔ CHỨC QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM VÀ CÔNG AN NHÂN DÂN VIỆT NAM

PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK 

MỞ ĐẦU

Theo em, trong hình 2.1, hình ảnh nào là lực lượng thuộc Quân đội nhân dân Việt Nam, hình ảnh nào là lực lượng thuốc Công an nhân dân Việt Nam

KHÁM PHÁ

Câu 1: Em hãy nêu một số tổ chức trong Quân đội nhân dân Việt Nam mà em biết. Các tổ chức này có chức năng, nhiệm vụ gì?

Câu 2: Quân hiệu của Quân đội nhân dân Việt Nam là gì? Em hãy quan sát và mô tả Quận hiệu của Quân đội nhân dân Việt Nam ở hình 2.2

Câu 3: Hệ thống cấp bậc quân hàm trong Quân đội nhân dân Việt Nam được quy định như thế nào?

Câu 4: Cấp hiệu của Quân đội nhân dân Việt Nam là gì? Bao gồm những chi tiết nào? 

Em hãy quan sát hình 2.3 và cho biết:

- Những điểm giống nhau và khác nhau giữa các cấp hiệu của sĩ quan Lục quân.

- Những điểm giống nhau và khác nhau giữa các cấp hiệu của hạ sĩ quan - bình sĩ Lục quân.

Câu 5: Phù hiệu của Quân đội nhân dân Việt Nam bao gồm các chi tiết nào?

Câu 6: Em hãy mô tả kiểu mẫu và màu sắc mũ, quần, áo, giấy da một số trang phục thường dùng của một số quân, bình chùng Quân đội nhân dân Việt Nam ở hình 2.5?

Câu 7: Em hãy nêu một số tổ chức trong Công an nhân dân Việt Nam mà em biết. Các tổ chức này có chức năng, nhiệm vụ gì?

Câu 8: Công an hiệu của công an nhân dân Việt Nam là gì? Em hãy quan sát và mô tả Công an hiệu của Công an nhân dân Việt Nam ở hình 2.6

Câu 9: Hệ thống cấp bậc hàm trong Công an nhân dân được quy định như thế nào?

Câu 10: Cấp hiệu của Công an nhân dân Việt Nam là gì? Gồm những chỉ tiết nào?

Câu 11: Phù hiệu của Công an nhân dân Việt Nam là gì? Em hãy quan sát và mô tả phủ hiệu của Công an nhân dân khi mặc trang phục thường dùng và mang cấp hiệu trên vai ác ở hình 2.8.

Câu 12: Em hãy quan sát và mô tả trang phục thường dùng của một số lực lượng chuyên môn trong Công an nhân dân ở hình 2.9.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em hãy mô tả hình phù hiệu của một số phù hiệu gân trên có áo khi mang cấp hiệu trên vai áo của một số quân chủng, bình chùng Quân đội nhân dân Việt Nam ở hình 2.4. Những phù hiệu nào là của sĩ quan cấp tướng? Vì sao?

Câu 2: Giả sử được gọi nhập ngũ vào Lục quân, em sẽ được biên chế vào tổ chức nào và được mang cấp hiệu gì đầu tiên sau khi nhập ngũ? Vì sao?

Câu 3: Em hãy quan sát trang phục, cấp hiệu, phủ hiệu của một quân nhân mà em đã gặp hoặc nhìn thấy qua phương tiện thông tin đại chúng và cho biết người đó là sĩ quan, hạ sĩ quan hay binh sĩ? Vì sao? 

Câu 4: Em hãy quan sát hình 2.7 và cho biết:

- Những điểm giống nhau và khác nhau giữa các cấp hiệu của sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ Công an nhân dân.

- Những điểm giống nhau và khác nhau giữa các cấp hiệu của sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kĩ thuật Công an nhân dân.

- Những điểm giống nhau và khác nhau giữa các cấp hiệu của hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ Công an nhân dân.

Câu 5: Tổ chức nào trong Công an nhân dân có liên quan trực tiếp đến hồ sơ, thủ tục tuyển chọn công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân?

Câu 6: Em hãy quan sát trang phục, cấp hiệu, phù hiệu của một cán bộ hoặc chiến sĩ Công an nhân dân mà em đã gặp hoặc nhìn thấy qua phương tiện thông tin đại chúng và cho biết người đó là sĩ quan, hạ sĩ quan hay chiến sĩ? Vì sao?

VẬN DỤNG

Câu 1: Em hãy tìm hiểu và trình bày trước lớp chức năng, nhiệm vụ của một tổ chức trong Quân đội nhân dân Việt Nam hoặc Công an nhân dân Việt Nam.

Câu 2: Em hãy tìm hiểu và giới thiệu trước lớp một trong hai chủ đề sau: 

- Cấp hiệu, phù hiệu và trang phục của một quân chúng hoạc bình chúng Quân đội nhân dân Việt Nam.

- Cấp hiệu, phủ hiệu và trang phục của một lực lượng chuyên môn Công an nhân dân Việt Nam.

PHẦN II: 5 PHÚT SOẠN BÀI

MỞ ĐẦU 

Hình b, c là Quân đội nhân dân.

Hình a, d là Công an nhân dân.

KHÁM PHÁ

Câu 1: 

a) Bộ Quốc phòng

Tham mưu với Đảng và Nhà nước về đường lối, nhiệm vụ quân sự, quốc phòng bảo vệ Tổ quốc, quản lí nhà nước về lĩnh vực quân sự, quốc phòng trong phạm vi cả nước, tổ chức thực hiện việc xây dựng, quản lí, chỉ huy Quân đội nhân dân. Dân quân tự vệ

b) Bộ Tổng Tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam

Tham mưu chiến lược về các chủ trương, chính sách, biện pháp xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gần với nền an ninh nhân dân, thế trận an ninh nhân dân, chỉ huy, điều hành và tổ chức, chỉ đạo phát triển Quân đội nhân dân, Dân quân tự vệ

c) Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam

Đảm nhiệm công tác Đảng, công tác chính trị trong toàn quân: giúp Quân v Trung ương quyết định những chủ trương, biện pháp lớn về công tác Đảng, công tác chính trị trong Quân đội

d) Quân khu

Tham mưu, chỉ đạo xây dựng nền Quốc phòng toàn dân, chỉ huy các đơn vị thuộc quyền, đơn vị bộ đội địa phương cấp tỉnh, cấp huyện và Dân quân tự vệ trên địa bản của quân khu

đ) Quân chủng

Tham mưu, chỉ đạo xây dựng lực lượng phòng không, không quân, hải quân, là lực lượng nòng cốt trong quản lí, bảo vệ vùng trời, vùng biển, đảo của Tổ quốc.

e) Quân đoàn

Tham mưu, chỉ đạo huấn luyện, xây dựng, phát triển lực lượng, sẵn sàng chiến đấu, là đơn vị chủ lực cơ động và tác chiến chiến lược của Quân đội, có thể tác chiến độc lập hoặc đảm nhiệm một hướng chiến dịch

g) Binh chủng

Tham mưu, chỉ đạo huấn luyện, xây dựng, phát triển lực lượng chuyên ngành (Pháo binh, Tăng - Thiết giáp, Hoá học, Công binh, Đặc công...) cho toàn quân, trực tiếp chiến đấu hoặc bảo đảm chiến đấu, có vũ khí, trang bị kĩ thuật và chiến thuật riêng, tham gia tác chiến hiệp đồng quân, binh chủng.

h) Cơ quan quân sự địa phương

Cơ quan quân sự địa phương là cơ quan thường trực công tác quốc phòng ở địa phương cũng cấp, có chức năng tham mưu cho cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương cùng cấp và tổ chức thực hiện công tác quốc phòng ở địa phương theo quy định của pháp luật và cấp có thẩm quyền giao.

Câu 2: 

- Quân hiệu của Quân đội nhân dân Việt Nam là biểu tượng của Quân đội nhân dân Việt Nam.

- Quân hiệu của Quân đội nhân dân Việt Nam hình tròn ở giữa có ngôi sao năm cánh nổi màu vàng, xung quanh cô hai bông lúa màu vàng đặt trên nền đỏ tươi, phía dưới hai bông lúa có hình nửa bánh xe răng lịch sử màu vàng, vành ngoài quân hiệu màu vàng. Quân hiệu đường kính 36 mm và quân hiệu đường kính 28 mm dập liền với cảnh tùng kép màu vàng.

Câu 3:

Hệ thống cấp bậc quân hàm trong Quân đội nhân dân Việt Nam gồm:

- Sĩ quan: 

+ Cấp tướng có bốn bậc: Thiếu tướng/Chuẩn Đô đốc Hải quân; Trung tướng/Phó Đô đốc Hải quân; Thượng tướng/Đô đốc Hải quân; Đại tướng

+ Cấp tả có bốn bậc: Thiếu tá, Trung tả, Thượng tá, Đại tá

+ Cấp uỷ có bốn bậc: Thiếu uý, Trung uý, Thượng uý, Đại uý

- Hạ sĩ quan có ba bậc: Hạ sĩ, Trung sĩ, Thượng sĩ.

- Binh sĩ có hai bậc: Binh nhì, Binh nhất.

Câu 4: 

- Cấp hiệu của Quân đội nhân dân Việt Nam là biểu trung thể hiện cấp bậc trong ngạch quân sự của sĩ quan, trong Quân đội nhân dân Việt Nam 

- Quy định cụ thể về hình dáng, nền, đường viền, cúc, gạch ngang, vạch ngang (vạch hình chữ V) và số lượng sao trên cấp hiệu 

- Những điểm giống nhau giữa các cấp hiệu của sĩ quan Lục quân là về hình dáng, nến, đường viền, cúc, vạch ngang (vạch hình chữ V) số sao và khác nhau về vạch ngang kẻ vàng.

- Những điểm giống nhau giữa các cấp hiệu của hạ sĩ quan - bình sĩ Lục quân về hình dáng, nền, đường viền, cúc, vạch ngang (vạch hình chữ V) khác nhau ở Hạ sĩ có vạch thẳng và binh sĩ có vạch hình chữ V.

Câu 5: 

- Phù hiệu của Quân đội nhân dân Việt Nam bao gồm: nền phù hiệu, hình phù hiệu, cành tùng, biểu tượng quân chủng, bình chúng, biển tên, lô-gô.

Câu 6:

- Trang phục của Lục quân: áo, quần, mũ màu xanh lục và giày đen

- Trang phục của Quân chủng Hải Quân: áo màu trắng, quần và giày đen, mũ của nữ màu xanh, mũ nam màu trắng.

- Trang phục của Quân chủng Phòng không – Không quân: Áo màu xanh, quần và mũ màu xanh lam; giày màu đen

Câu 7: 

a) Bộ Công an

Tham mưu với Đảng, Nhà nước về bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, thực hiện quản lí nhà nước về bảo vệ an ninh quốc gia, bao đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật về an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.

b) Một số cơ quan trực thuộc Bộ Công an

- Bộ Tư lệnh Cảnh vệ: Thực hiện công tác cảnh vệ đảm bảo an toàn tuyệt đối cho cán bộ cấp cao của Đảng và Nhà nước Việt Nam và quốc tế.

- Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động: Thực hiện biện pháp vũ trang bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội

- Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao: Tham mưu, hướng dẫn, thực hiện các biện pháp bảo đảm an ninh và an toàn mạng

- Cục Cảnh sát hình sự: Tham mưu, hướng dẫn, thực hiện các biện pháp nghiệp vụ trong phòng ngừa, phát hiện, điều tra, xử lí các tội phạm về trật tự xã hội.

- Cục Cảnh sát điều tra tội phạm ma tuý: Tham mưu, hướng dẫn, thực hiện các biện pháp nghiệp vụ trong phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm và vi phạm pháp luật về ma tuý.

- Cục Cảnh sát quản lí hành chính về trật tự xã hội: Tham mưu, hướng dẫn và tổ chức thực hiện quản lí nhà nước về trật tự xã hội, các biện pháp nghiệp vụ để phục vụ công tác phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật.

- Cục Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ: Tham mưu, hướng dẫn và tổ chức thực hiện quản lí nhà nước về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.

Cục Cảnh sát giao thông: Tham mưu, hướng dẫn và tổ chức bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, chủ động phòng ngừa, đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật về giao thông. 

c) Công an cấp tỉnh, Công an cấp huyện và Công an cấp xã

- Tham mưu với cấp uỷ, Uỷ ban nhân dân cũng cấp và thủ trưởng cơ quan Công an cấp trên trực tiếp về bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật về an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.

- Thực hiện quản lí nhà nước về bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật về an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội trên địa bản theo quy dịnh

- Trực tiếp đấu tranh phòng, chống âm mưu, hoạt động của các thế lực thù địch, các loại tội phạm và các vi phạm pháp luật về an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội

Câu 8: 

- Công an hiệu là biểu tượng của lực lượng Công an nhân dân Việt Nam, được gắn trên mũ của sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an nhân dân

- Công an hiệu của Công an nhân dân Việt Nam hình tròn, đường kính 36 mm, ở giữa có ngôi sao năm cánh màu vàng nổi trên nền đó, vành khăn trong và vành khăn ngoài màu vàng, hai bên giữa hai vành khăn có hai bông lúa màu vàng nổi trên nền xanh lục thầm, phía dưới ngôi sao có hình mửa bánh xe, giữa nữa bánh xe có chữ lồng "CA", bánh xe và chữ CA máu vàng, bên ngoài Công an hiệu có cảnh tùng kép máu vàng bao quanh liền thánh một khối cao 54 mm, rộng 64 mm.

Câu 9:

- Sĩ quan nghiệp vụ sĩ quan cấp tường có bồn bậc (Thiếu tướng, Trung tướng. Thượng tướng. Đại tướng), sĩ quan cấp tá có bốn bậc (Thiếu tá, Trung tá, Thượng tá. Đại tác sĩ quan cấp uỷ có bốn bậc (Thiếu uý, Trung uý, Thượng uý. Đại uý)

- Hạ sĩ quan nghiệp vụ có ba bác: Hạ sĩ. Trung sĩ. Thượng sĩ.

- Sĩ quan chuyên môn kĩ thuật sĩ quan cấp tá có ba bậc (Thiếu tá, Trung tá, Thượng tá), sĩ quan cấp uỷ có bốn bậc (Thiếu uý, Trung uý, Thượng uý, Đại uý)

- Hạ sĩ quan chuyên môn kĩ thuật có ba bậc: Hạ sĩ. Trung sĩ, Thượng sĩ. Hạ sĩ quan nghĩa vụ có ba bậc: Hạ sĩ. Trung sĩ. Thượng sĩ. 

- Chiến sĩ nghĩa vụ có hai bậc: Binh nhì. Bình nhất

Câu 10:

- Cấp hiệu Công an nhân dân Việt Nam là dấu hiệu chỉ cấp bậc hàm mang ở vai áo trang phục.

- Quy định cụ thể về nền, đường viền, cúc, vạch ngang (vạch hình chữ V), số lượng sao.

Câu 11:

- Phù hiệu Công an nhân dân Việt Nam là dấu hiệu quy định để chỉ tổ chức lực lượng.

- Khi mặc trang phục thường dùng và mang cấp hiệu trên vai áo, sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ, học viện Công an nhân dân phải đeo phù hiệu màu đỏ ở cổ áo giữa nền phù hiệu gần Công an hiệu đường kính 18 mm (hình 2.8a), riêng phù hiệu của cấp tướng có viền 3 cạnh màu vàng (hình 2.8b).

Câu 12: 

+ Cảnh sát giao thông: Quần áo, mũ kê pi, cà vạt màu vàng: cánh tay trái áo gần phủ hiệu nền màu xanh lam có dòng chữ “CSGT", giày da màu đen, kiểu buộc dây, Khi kiểm soát vào buổi tối, ban đêm hoặc bạn ngày trong điều kiện thời tiết sương mù, thời tiết xấu làm hạn chế tầm nhìn phải mặc áo phản quang

+ Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ Quần áo màu xanh tím than, thân áo và hai tay có dải phản quang, lưng áo có thêu dòng chữ “CẢNH SÁT PCCC VÀ CNCH", mũ bảo hiểm màu đỏ, giày ghệt màu đen, kiểu buộc dây, ủng màu đen

- Cảnh sát cơ động: Quần áo, mũ màu rêu đậm, cảnh tay trái áo gần phủ hiệu nền màu. xanh lam có dòng chữ “CẢNH SÁT CƠ ĐỘNG" màu vàng, giày ghệt da cổ bạt màu đen. kiểu buộc dây, giày vải màu cỏ úa, kiểu buộc dây

LUYỆN TẬP

Câu 1:

- Nền phủ hiệu hình bình hành, nền phù hiệu bộ binh màu đỏ tươi, Bộ đội Biên phông màu xanh lá cây, Phòng không Không quân màu xanh hoà bình, Hải quân màu tím than

- Phù hiệu cấp tướng là hình 1, 2, 3, 4 vì có viền vàng ở ba cạnh.

Câu 2: Em sẽ được phân vào các đơn vị thuộc quân khu, quân đoàn, hoặc binh chủng của Lục quân và được mang cấp hiệu binh nhì vì đấy là cấp hiệu thấp nhất.

Câu 3:

Đây là sĩ quan cấp thượng úy của Lục quân. Vì họ có cấp hiệu sĩ quan cấp úy và có 3 sao. Trang phục xanh lục và có phù hiệu của binh chủng hợp thành – Bộ binh.

Câu 4: 

- Những điểm giống nhau giữa các cấp hiệu của sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ Công an nhân dân là đều là nền đỏ, đường viền vàng, cúc vàng; Khác nhau ở vạch ngang màu vàng bên trong cấp hiệu: Sĩ quan cấp tá có hai vạch vàng dọc theo cấp hiệu, sĩ quan cấp úy có một vạch vàng dọc theo cấp hiệu và Hạ sĩ quan có vạch ngang vàng. 

- Những điểm giống nhau giữa các cấp hiệu của sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kĩ thuật Công an nhân dân là đều là nền đỏ, đường viền xanh lá, cúc vàng; Khác nhau ở vạch ngang màu xanh lam bên trong cấp hiệu: Sĩ quan cấp tá có hai xanh lam dọc theo cấp hiệu, sĩ quan cấp úy có một vạch xanh lam dọc theo cấp hiệu và Hạ sĩ quan có vạch ngang xanh lam.

- Những điểm giống nhau giữa các cấp hiệu của hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ Công an nhân dân là đều là nền đỏ, đường viền xanh lá, cúc vàng; Khác nhau ở vạch ngang màu vàng bên trong cấp hiệu Chiến sĩ nghĩa vụ  có vạch ngang ( vạch ngang chữ V ) vàng, và Hạ sĩ quan có vạch ngang vàng.

Câu 5: 

Cục Cảnh sát quản lí hành chính về trật tự xã hội 

Câu 6:

Đây là hạ sĩ quan nghĩa vụ: Thượng sĩ. Vì trên cấp hiệu có nền đỏ viền xanh lá và có ba vạch ngang màu vàng.

VẬN DỤNG 

Câu 1:

Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05): Tham mưu, hướng dẫn, thực hiện các biện pháp bảo đảm an ninh và an toàn mạng.

• Đảm bảo an ninh thông tin, bảo vệ hệ thống mạng và dữ liệu.
• Phòng ngừa và phát hiện các mối đe dọa an ninh mạng.
• Hỗ trợ triển khai các biện pháp bảo vệ an toàn mạng cho các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp.

Câu 2:

- Cấp hiệu của học viên đào tạo sĩ quan, hạ sĩ quan, nhân viên chuyên môn kỹ thuật

a) Hình dáng: Hai cạnh đầu nhỏ và hai cạnh dọc.

b) Nền cấp hiệu: Lục quân mầu đỏ tươi; Phòng không - Không quân mầu xanh hòa bình; Hải quân mầu tím than; Bộ đội Biên phòng mầu xanh lá cây.

c) Đường viền cấp hiệu: Mầu vàng. Học viên đào tạo sĩ quan đường viền rộng 5 mm; học viên đào tạo hạ sĩ quan, nhân viên chuyên môn kỹ thuật đường viền rộng 3 mm.

d) Trên nền cấp hiệu gắn cúc cấp hiệu. Cúc cấp hiệu dập nổi hoa văn hình hai bông lúa xung quanh và ngôi sao năm cánh ở giữa.

- Phù hiệu ngành Kỹ thuật: Hình com-pa trên chiếc búa.

- Trang phục dự lễ của: Mũ, quần, áo, dây lưng, giầy, bít tất; mầu sắc trang phục quy định theo từng quân chủng, binh chủng.

- Trang phục thường dùng:

+ Mùa đông: Mũ, quần, áo khoác, áo sơ mi mặc trong, caravat, dây lưng, giầy, bít tất; mầu sắc trang phục quy định theo từng quân chủng, binh chủng;

+ Mùa hè: Mũ, quần, áo, dây lưng, giầy, bít tất; mầu sắc trang phục quy định theo từng quân chủng, binh chủng.