Video giảng sinh học 12 kết nối bài 12: Đột biến nhiễm sắc thể

Tóm lược nội dung

BÀI 12: ĐỘT BIẾN NHIỄM SẮC THỂ

Chào mừng các em cùng cô tìm hiểu bài học ngày hôm nay!

Thông qua video này, các em sẽ nắm được các kiến thức và kĩ năng như sau:

• Phát biểu được khái niệm đột biến NST.
• Trình bày được nguyên nhân và cơ chế phát sinh đột biến cấu trúc NST. Phân biệt được các dạng đột biến cấu trúc NST.
• Trình bày được nguyên nhân và cơ chế phát sinh đột biến số lượng NST. Phân biệt được các dạng đột biến số lượng NST. Lấy được ví dụ minh hoạ.
• Phân tích được tác hại của một số dạng đột biến NST đối với sinh vật.
• Trình bày được vai trò của đột biến NST trong tiến hoá, trong chọn giống và trong nghiên cứu di truyền.
• Phân tích được mối quan hệ giữa di truyền và biến dị.

A. KHỞI ĐỘNG

Ở người, những bất thường về nhiễm sắc thể gây ra một số hội chứng nguy hiểm như Down, Turner, Patau, Klinefelter,... Vậy nguyên nhân nào dẫn đến những bất thường đó? Đây là một trong những nội dung chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài học này. Để có câu trả lời chính xác và đầy đủ nhất cho câu hỏi trên, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu - Bài 12. Nhiễm sắc thể và đột biến nhiễm sắc thể.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. KHÁI NIỆM

Nội dung 1. Khái niệm đột biến nhiễm sắc thể

Trình bày khái niệm đột biến nhiễm sắc thể?

Video trình bày nội dung:

- Khái niệm: Đột biến nhiễm sắc thể là những biến đổi liên quan đến cấu trúc hoặc số lượng nhiễm sắc thể.

II. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC

Nội dung 2. Nguyên nhân và cơ chế phát sinh

Trình bày nguyên nhân và cơ chế phát sinh đột biến cấu trúc?

Video trình bày nội dung:

- Nguyên nhân: Do các tác nhân vật lí, hóa học hoặc trao đổi chéo giữa các đoạn tương đồng trên các NST.

- Cơ chế phát sinh:

+ Do các NST cuộn lại hoặc xếp chồng lên nhau dẫn đến khi NST bị đứt thành các đoạn thì các đầu đứt gãy nằm liền nhau được các enzyme nối lại và việc nối có thể không đúng như trình tự ban đầu làm xuất hiện các loại đột biến cấu trúc NST.

+ Đột biến cũng có thể xảy ra trong giảm phân do các NST tiếp hợp và trao đổi chéo với nhau tại các đoạn trình tự nucleotide tương đồng.

Nội dung 3. Các dạng đột biến cấu trúc

Trình bày các dạng đột biến cấu trúc?

Video trình bày nội dung:

- Mất đoạn

- Lặp đoạn

- Đảo đoạn

- Chuyển đoạn

III. ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ

Nội dung 4. Đột biến lệch bội

Trình bày nguyên nhân và cơ chế phát sinh?

Video trình bày nội dung:

- Nguyên nhân: chưa rõ nguyên nhân chính dẫn đến xuất hiện các đột biến lệch bội.

- Cơ chế: 

+ Sự rối loạn phân li của một hoặc một vài cặp NST trong giảm phân dẫn đến hình thành các giao tử lệch bội.

+ Giao tử lệch bội kết hợp với nhau hoặc với giao tử bình thường hình thành nên hợp tử lệch bội.

Nội dung 5. Đột biến đa bội

Trình bày nguyên nhân và cơ chế phát sinh?

Video trình bày nội dung:

- Nguyên nhân: 

+ Đột biến đa bội phát sinh trong tự nhiên → chưa rõ nguyên nhân.

+ Hóa chất colchicine gây đột biến đa bội bằng cách ngăn cản sự hình thành các vi ống tạo nên bộ thoi phân bào → tất cả các cặp NST không phân li trong quá trình phân bào.

- Cơ chế:

+ Tự đa bội qua nguyên phân: Sự không phân li bình thường của các cặp NST ở giai đoạn phôi sớm, hình thành tế bào tứ bội.

+ Tự đa bội qua giảm phân và thụ tinh

IV. TÁC HẠI CỦA ĐỘT BIẾN NHIỄM SẮC THỂ

Nội dung 6. Tác hại của đột biến cấu trúc

Trình bày tác hại của đột biến cấu trúc?

Video trình bày nội dung:

- Các đột biến mất đoạn NST làm mất gene hầu hết đều có hại.

- Đột biến lặp đoạn tạo thêm số lượng bản sao của gene, làm mất cân bằng gene.

- Đột biến đảo đoạn và chuyển đoạn → làm thay đổi vị trí của gene → có thể làm thay đổi sự biểu hiện của gene gây ra kiểu hình có hại.

Nội dung 7. Tác hại của đột biến số lượng

Trình bày tác hại của đột biến số lượng?

Video trình bày nội dung:

- Đột biến lệch bội làm mất cân bằng gene nên thường gây hại và thậm chí gây chết.

- Đột biến đa bội lẻ ở thực vật và một số động vật bậc thấp thường gây bất thụ.

...........

Nội dung video Bài 12. Nhiễm sắc thể và đột biến nhiễm sắc thể còn nhiều phần rất hấp dẫn và thú vị. Hãy cùng đăng kí để tham gia học bài và củng cố kiến thức thông qua hoạt động luyện tập và vận dụng trong video.