Video giảng sinh học 12 chân trời bài 8: Các quy luật di chuyển của Morgan và di truyền giới tính

Tóm lược nội dung

BÀI 8: CÁC QUY LUẬT DI TRUYỀN CỦA MORGAN VÀ DI TRUYỀN GIỚI TÍNH

Xin chào các em, cô rất vui khi được đồng hành cùng các em tìm hiểu bài học ngày hôm nay!

Thông qua video này, các em sẽ nắm được các kiến thức và kĩ năng như sau:

• Nêu được bối cảnh ra đời thí nghiệm của Morgan.
• Nêu được khái niệm về nhiễm sắc thể giới tính, di truyền giới tính.
• Phân tích được cơ chế di truyền xác định giới tính. 
• Giải thích được tỉ lệ đực : cái trong tự nhiên thường xấp xỉ 1 : 1.
• Trình bày được cách bố trí thí nghiệm của Morgan, qua đó nêu được khái niệm di truyền liên kết giới tính.
• Trình bày được quan điểm của bản thân về việc điều khiển giới tính ở người theo ý muốn.
• Vận dụng hiểu biết về di truyền giới tính và di truyền liên kết giới tính để giải thích các vấn đề trong thực tiễn (Ví dụ: điều khiển giới tính trong chăn nuôi, phát hiện bệnh do rối loạn cơ chế phân li, tổ hợp nhiễm sắc thể giới tính,...). 
• Trình bày được được cách bố trí và tiến hành thí nghiệm của Morgan, từ đó phát biểu được khái niệm liên kết gene.
• Trình bày được thí nghiệm của Morgan, từ đó phát biểu được khái niệm hoán vị gene.
• Phân tích được cơ sở tế bào học, ý nghĩa của liên kết gene và hoán vị gene.
• Nêu được ý nghĩa của bản đồ di truyền.
• Nêu được quan điểm của Morgan về tính quy luật của hiện tượng di truyền.

A. KHỞI ĐỘNG

Trước khi đi vào tìm hiểu bài học, các em hãy cùng cô quan sát hình ảnh sau đây và trả lời câu hỏi:

Ở người, bệnh máu khó đông là một bệnh chảy máu di truyền gây ra do giảm hoặc bất thường chức năng yếu tố đông máu. Đặc điểm nổi bật của bệnh là chảy máu khó cầm ở bất kì vị trí nào trên cơ thể nhưng hay gặp nhất là chảy máu khớp, cơ. Người bị bệnh này thường là nam giới. Trong khi đó, người phụ nữ là người mang gene bệnh, tại Việt Nam, ước tính có khoảng 30.000 người mang gene bệnh máu khó đông.

Em hãy giải thích hiện tượng trên. 

Di truyền liên kết giới tính là một trong những nội dung chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài học này. Để có câu trả lời chính xác và đầy đủ nhất cho câu hỏi mở đầu, chúng ta cùng vào - Bài 8. Các quy luật di truyền của Morgan và di truyền liên kết giới tính.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. BỐI CẢNH RA ĐỜI THÍ NGHIỆM CỦA MORGAN

Nội dung 1.

Vì sao nói Thomas Hunt Morgan là “cha đẻ” của di truyền học hiện đại?

Video trình bày nội dung:

Thomas Hunt Morgan (1866 - 1945) là người đầu tiên làm sáng tỏ khái niệm về gene và xác định gene phân bố thành dãy locus trên NST tạo thành nhóm gene liên kết và luôn phân li cùng nhau.

II. DI TRUYỀN GIỚI TÍNH VÀ LIÊN KẾT GIỚI TINH

1. Di truyền giới tính

Nội dung 2.

Thế nào là nhiễm sắc thể giới tính? Nêu cơ chế xác định giới tính

Video trình bày nội dung:

Nhiễm sắc thể giới tính là nhiễm sắc thể chứa các gene quy định giới tính, tính trạng giới tính và tính trạng thường. Cơ chế xác định giới tính: dựa vào việc có mặt NST giới tính trong tế bào mà bản chất là sự có mặt gene gene trên NST giới tính quy định.

2. Di truyền liên kết với giới tính

Nội dung 3. Di truyền gene trên nhiễm sắc thể X

Đặc điểm về di truyền gene trên nhiễm sắc thể X 

Video trình bày nội dung:

Gene quy định màu mắt của ruồi giấm nằm trên nhiễm sắc thể giới tính X 

Sự di truyền tính trạng do gene trên X tuân theo quy luật di truyền chéo.

Ví dụ: bệnh máu khó đông, bệnh mù màu do gene lặn quy định nằm trên NST X; bệnh còi xương do giảm phosphate máu do allele trội quy định nằm trên NST X;..

Nội dung 4. Di truyền gene trên nhiễm sắc thể Y

Đặc điểm về di truyền gene trên nhiễm sắc thể Y 

Video trình bày nội dung:

Ở các loài sinh vật, gene trên NST Y không có allele trên X di truyền thẳng theo giới dị giao tử.

Ví dụ: tật nhiều lông mọc ở vành tai, tật dính ngón tay 2, 3;...

3. Ứng dụng di truyền giới tính và liên kết giới tính

Nội dung 5.

Nêu kết luận về ứng dụng của di truyền giới tính và liên kết với giới tính trong thực tiễn

Video trình bày nội dung:

- Trong chăn nuôi và trồng trọt, có thể dựa vào các tính trạng liên kết với giới tính để sớm phân biệt được đực, cái; điều chỉnh tỉ lệ đực, cái theo mục tiêu sản xuất

- Người ta dựa vào nhiễm sắc thể giới tính để xác định những bệnh, hội chứng liên quan tới bất thường nhiễm sắc thể ở người

→ Xác định phương án thích hợp để tránh sinh ra những đứa trẻ mang khuyết tật

...........

Nội dung video Bài 7. Di truyền học Mendel và mở rộng học thuyết Mendel còn nhiều phần rất hấp dẫn và thú vị. Hãy cùng đăng kí để tham gia học bài và củng cố kiến thức thông qua hoạt động luyện tập và vận dụng trong video.