Slide bài giảng ngữ văn 8 chân trời bài 7: Viết bài phân tích một tác phẩm văn học

Tóm lược nội dung

TIẾNG VIỆT VIẾT. VIẾT BÀI VĂN PHÂN TÍCH MỘT TÁC PHẨM VĂN HỌC

HƯỚNG DẪN PHÂN TÍCH TÁC PHẨM

Câu 1: Bài văn phân tích tác phẩm văn học nào?

Bài soạn rút gọn:

Bài văn phân tích tác phẩm văn học Gió lạnh đầu mùa 

Câu 2: Phần mở bài nêu những nội dung gì?

Bài soạn rút gọn:

Khái quát nội dung về chủ đề và nghệ thuật.

Câu 3: Phần thân bài có mấy luận điểm gì? Người viết đã sử dụng những lí lẽ, bằng chứng nào để làm sáng tỏ các luận điểm đó?

Bài soạn rút gọn:

 Luận điểm 1: Chủ đề truyện

- Lí lẽ: Gió lạnh đầu mùa phủ khắp không gian, tạo nên một không khí rét mướt, nhưng điều đọng lại trong tôi vẫn là tình yêu lan tỏa

- Bằng chứng: Tình người kết đọng trong hành động của Sơn và Lan, khi mang chiếc áo bông cũ tặng cho Hiên, người bạn nhà nghèo không có áo ấm mặc trong mùa rét

Luận điểm 2: Đặc sắc nghệ thuật

Về cốt truyện:

- Lí lẽ: Cái bình dị, quen thuộc dễ dàng khơi dậy sự đồng cảm nơi người đọc

- Bằng chứng: Sự việc hai đứa trẻ nhà khá giả động lòng thương, mang cho người bạn khó khăn chiếc áo vào mùa rét

Về miêu tả nội tâm nhân vật;

- Lí lẽ: Tình thương ấy thể hiện tâm hồn cao đẹp, biết xót xa, cảm thông cho mảnh đời khốn khó. Đó là lí do tôi trân trọng, quý mến nhân vật Sơn.

- Bằng chứng: Tấm lòng nhân hậu giúp Sơn hận ra những đứa trẻ nhà nghèo hôm nay “môi chúng tím lại, và qua những chỗ áo rách, da thịt thâm đi”, nhận ra Hiên “co ro đứng bên cột quán, chỉ mặc manh áo rách tả tơi” mà “động lòng thương”

Câu 4: Phần kết có mấy ý?

Bài soạn rút gọn:

Phần kết có 2 ý: Khẳng định lại ý kiến về chủ đề và đặc sắc nghệ thuật; Nêu cảm nghĩ về tác phẩm

Câu 5: Người viết đã sử dụng các phương tiện liên kết nào để giúp người đọc nhận ra mạch lập luận của bài viết?

Bài soạn rút gọn:

Người viết đã sử dụng các phương tiện liên tưởng để giúp người đọc nhận ra mạch lập luận của bài viết rành mạch

HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH VIẾT

Đề bài: Viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện mà em yêu thích

Gợi ý:

“Những ngày thơ ấu” của Nguyên Hồng là tập hồi kí viết về những tháng ngày tuổi thơ cay đắng và khắc nghiệt của chính tác giả - một tuổi thơ mồ côi, chịu bao nhiêu tủi cực, thiếu thốn. Và có lẽ, trong tác phẩm, làm cho người đọc cảm động nhất chính là đoạn trích “Trong lòng mẹ”. Đoạn trích đã cho ta hiểu được tình cảnh đáng thương cùng nỗi đau tinh thần bấy lâu của bé Hồng đồng thời là khát khao tình mẫu tử của bé.

Đoạn đầu của đoạn trích khi nhân vật “tôi” kể về chuyện chiếc khăn tang và tin tức về mẹ của mình ta hiểu phần nào về hoàn cảnh của bé Hồng khi ấy. Cha mất, mẹ đi tha hương cầu thực, bé phải sống với họ hàng trong sự ghẻ lạnh. Bà cô bé Hồng, vốn không phải là một người cô hiền lành, một hôm gọi bé Hồng đến gợi chuyện về mẹ bé hỏi bé có muốn vào Thanh Hóa chơi với mẹ hay không.

Vốn là một đứa trẻ nhạy cảm, Hồng như nhận ra ngay ác ý trong lời nói và nụ cười giả dối rất “kịch” của bà cô. Gia đình họ nội của bé Hồng vốn không ưa gì mẹ bé Hồng, luôn tìm cách để nói xấu mẹ bé Hồng để khiến cho bé ghét mẹ của mình. Có điều, dù họ có tiêm nhiễm vào đầu bé Hồng bao nhiêu điều xấu về mẹ đi nữa thì trong tâm trí bé Hồng, hình ảnh của mẹ bé Hồng liên hiện lên với “vẻ mặt rầu rầu và sự hiền từ”. Là một cậu bé vô cùng yêu mẹ và thông minh, Hồng tự nhủ với lòng mình “đời nào tình thương yêu và lòng kính mến mẹ tôi lại bị những rắp tâm tanh bẩn xâm phạm đến....”.

Đọc đoạn trích “Trong lòng mẹ” ta thấy xót xa cho tình cảnh đáng thương của bé Hồng và đồng thời cũng đọc xúc động biết bao trước tình mẫu tử thiêng liêng cao quý.