Slide bài giảng ngữ văn 8 chân trời bài 5: Thuyền trưởng tàu viễn dương

Tóm lược nội dung

VĂN BẢN. THUYỀN TRƯỞNG TÀU VIỄN DƯƠNG

CH1: Theo em, giữa người coi trọng " sĩ diện" với người mắc " bệnh sĩ" có gì khác nhau? Văn bản trên (và đoạn tóm tắt vở kịch Bệnh sĩ" cho thấy nhân vật nào hiện thân đầy đủ cho người mắc " bệnh sĩ"? Phân tích một số chi tiết tiêu biểu để làm rõ ý kiến.

Bài soạn rút gọn:

Theo em người coi trọng " sĩ diện" với người mắc " bệnh sĩ" có gì khác nhau? về hành động, người coi trọng sĩ diện sẽ làm mọi việc để bảo vệ lòng tự trọng của bản thân còn người mắc bệnh sĩ diện sẽ làm mọi việc để thể hiện bản thân. Văn bản trên (và đoạn tóm tắt vở kịch Bệnh sĩ" cho thấy nhân vật Ông Toàn Nha hiện thân đầy đủ cho người mắc " bệnh sĩ". Bởi ông vì háo danh mà phát động cuộc thay trời đổi đất dù ông học hết lớp 4, cho người đóng giả thuyền trưởng tàu viễn dương.... Ông làm mọi việc để có thể thể hiện bản thân, nâng cao tên tuổi của mình mà bất chấp làm giả, thậm chí có thể hại người khác.

CH2: Điều gì khiến ông Toàn Nha nghĩ rằng ông đang được chở đi cấp cứu trên một con tàu viễn dương, mặc dù trên thực tế đó chỉ là chiếc tàu chở phân đạm cho địa phương?

Bài soạn rút gọn:

Vì ông háo danh nên bảo anh Hưng giả làm thuyền trưởng tàu viễn dương. Vì bệnh sĩ của mình mà đến khi đi cấp cứu ông vẫn nghĩ rằng ông đang được chở đi cấp cứu trên một con tàu viễn dương, mặc dù trên thực tế đó chỉ là chiếc tàu chở phân đạm cho địa phương

CH3: Nêu một số ví dụ trong văn bản về lời đối thoại và lời chỉ dẫn sân khấu.

Bài soạn rút gọn:

Lời đối thoại là lời in thẳng, còn lời chỉ dẫn sân khấu là lời in nghiêng trong ngoặc đơn.

- Cá lửa nữa, phải dập mau... ta phải về đấy! Nào, Nhàn!

(Có mấy người định chạy đi thì có tiếng huyên náo)

- Ở đấy đã! Đã có người dập lửa! Cứu người cần hơn! Các anh ở đây đã! Cứu người! Cấp cứu!

(Anh Văn Sửu cùng ông Độp, ông Thình khiêng một cái cáng trên đó ông Toàn Nha nằm bất tỉnh, áo quần tơi tả, lấm lem khói pháo, người nhiều vết bỏng, tay, măt đen sì...) 

CH4: Tóm tắt các hành động làm nảy sinh xung đột và giải quyết xung đột giữa một trong các nhóm nhân vật sau: giữa Tiến, Hưng và Xoan, Nhàn; giữa Hưng và Nhàn.

Bài soạn rút gọn:

Hành động làm nảy sinh xung đột giữa Hưng với Nhàn: Hưng nói dối Nhàn về thân phận lái con tàu chở phân đạm.

Hành động giải quyết xung đột: Hưng nói sự thật cho Nhàn biết

CH5: Phân tích một số thủ pháp trào phúng trong văn bản.

Bài soạn rút gọn:

Nhà văn đã xây dựng tình huống xung đột giữa các nhân vật để tô đậm lên tác hại của sự giả dối. Như Hưng nói dối Nhàn nhưng Nhàn lại biết sự thật; Ông Nha bị bỏng nhưng khi tỉnh dậy vẫn nghĩ mình đang ở trên tàu viễn dương....

Nhà văn sử dụng từ ngữ mang tính mỉa mai: Hảo danh sĩ, cứ phải viễn dương cơ, biển cơ. Không có cái hảo danh của các vị thì làm gì có việc gì rắc rối....

Nhà văn sử dụng câu từ mỉa mai, lối nói châm biếm và xây dựng các tình huống truyện xung đột để khắc họa rõ nét tính cách các nhân vật từ đó châm biếm thói sống hảo danh, mắc bệnh sĩ để rồi hại đến bản thân mà vẫn không biết sai.

CH6: Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết văn bản trên là hài kịch?

Bài soạn rút gọn:

Những dấu hiệu giúp em nhận biết văn bản trên là hài kịch: văn bản có bố cục các phần rõ ràng, có sự phân chia nhân vật tách biệt, có các lời kể, hướng dẫn sân khâu cũng như sử dụng câu từ, xây dựng tình huống truyện thể hiện sự mỉa mai, châm biếm rõ nét của tác giả. 

CH7: Cùng các bạn trong nhóm phân vai, diễn xuất hoặc đọc diễn cảm một cảnh trong văn bản trên.

Gợi ý:

Học sinh tự thực hiện