Slide bài giảng Kinh tế pháp luật 12 Kết nối bài 3: Bảo hiểm

Tóm lược nội dung

BÀI 3. BẢO HIỂM

MỞ ĐẦU

Em hãy kể về một số loại hình bảo hiểm mà bản thân em hoặc gia đình đã, đang tham gia và lợi ích từ việc tham gia đó. 

Trả lời rút gọn:

- Ví dụ: Bảo hiểm y tế, bảo hiểm Nhân thọ

- Lợi ích: Việc tham gia các loại hình bảo hiểm giúp gia đình em giảm bớt lo lắng về các rủi ro tài chính đột xuất, tạo ra sự an tâm và yên tâm trong cuộc sống hàng ngày. 

1. BẢO HIỂM VÀ MỘT SỐ LOẠI HÌNH BẢO HIỂM

Câu hỏi: 

1/ Dựa vào các nội dung trên, em hãy vẽ sơ đồ về các loại hình bảo hiểm thường có ở Việt Nam hiện nay.

2/ Qua trường hợp trên, em hãy cho biết doanh nghiệp Y đã thực hiện đúng hay chưa đúng trách nhiệm tham gia các loại hình bảo hiểm. Vì sao? Nếu xảy ra sự cố cháy, nổ thì doanh nghiệp Y có được công ty bảo hiểm hỗ trợ khắc phục không? Vì sao?

3/ Từ các nội dung trên và sự hiểu biết của bản thân, em hãy giải thích sự cần thiết của bảo hiểm đối với con người.

Trả lời rút gọn:

1/ Sơ đồ tham khảo:

2/ Doanh nghiệp Y đã thực hiện đúng trách nhiệm tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động. Tuy nhiên, doanh nghiệp Y chưa thực hiện đúng trách nhiệm tham gia bảo hiểm cháy, nổ.

Theo Nghị định số 67/2023/NĐ-CP, đối tượng bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc bao gồm toàn bộ tài sản của cơ sở có nguy hiểm về cháy, nổ, bao gồm nhà, công trình và các tài sản gắn liền với nhà, công trình; máy móc, thiết bị và các loại hàng hoá, vật tư. Doanh nghiệp Y có nhà xưởng, máy móc, trang thiết bị và nguyên vật liệu, do đó, họ phải tham gia bảo hiểm cháy, nổ.

Nếu xảy ra sự cố cháy, nổ, do doanh nghiệp Y không tham gia bảo hiểm cháy, nổ, họ sẽ không được công ty bảo hiểm hỗ trợ khắc phục. Điều này có thể gây ra thiệt hại tài chính lớn cho doanh nghiệp. Vì vậy, việc tham gia bảo hiểm cháy, nổ là rất quan trọng để bảo vệ tài sản của doanh nghiệp khỏi các rủi ro không lường trước được.

3/ Sự cần thiết của bảo hiểm đối với con người: 

+ Bảo vệ tài chính: Bảo hiểm giúp bảo vệ tài chính cá nhân và gia đình khỏi các rủi ro không lường trước được như tai nạn, bệnh tật, thất nghiệp, hoặc tử vong.

+ Hỗ trợ y tế: Bảo hiểm y tế giúp chi trả một phần hoặc toàn bộ chi phí thăm khám, điều trị, phục hồi sức khỏe khi người tham gia bảo hiểm gặp phải tai nạn hoặc mắc bệnh.

+ Hỗ trợ khi về hưu: Bảo hiểm xã hội giúp người lao động có nguồn thu nhập ổn định sau khi nghỉ hưu, giúp họ duy trì cuộc sống và không phụ thuộc vào người khác.

+ Bảo vệ tài sản: Bảo hiểm tài sản giúp bảo vệ tài sản khỏi các rủi ro như mất cắp, cháy nổ, hỏng hóc do thiên tai.

2. VAI TRÒ CỦA BẢO HIỂM

Câu hỏi: 

1/ Em có nhận xét gì về sự phát triển thị trường bảo hiểm ở nước ta hiện nay?

2/ Từ các thông tin trên, em hãy nêu vai trò của bảo hiểm đối với các cá nhân, doanh nghiệp và quốc gia.

3/ Em hãy nêu ví dụ thể hiện vai trò của bảo hiểm trong cuộc sống hằng ngày.

Trả lời rút gọn:

1/ Giai đoạn 2011 – 2020, thị trường bảo hiểm Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ. Số lượng sản phẩm bảo hiểm và số doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này ngày càng tăng lên. Tổng doanh thu phí bảo hiểm tăng từ 36,55 nghìn tỷ đồng năm 2011 lên 185,96 nghìn tỷ đồng vào năm 2020. Điều này cho thấy sự nhận thức của người dân về việc tham gia bảo hiểm ngày càng tăng, cũng như chất lượng và dịch vụ của các công ty bảo hiểm ngày càng được cải thiện.

2/ Vai trò:

+ Đối với cá nhân, bảo hiểm giúp giảm rủi ro tài chính, hỗ trợ chi phí y tế, và cung cấp sự an toàn và bảo vệ cho tài sản cá nhân.

+ Đối với doanh nghiệp, bảo hiểm giúp bảo vệ tài sản, giảm rủi ro kinh doanh, và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh.

+ Đối với quốc gia, bảo hiểm giúp tăng cường sự ổn định kinh tế, tạo ra nguồn vốn đầu tư cho nền kinh tế, và bảo vệ người dân khỏi các rủi ro tài chính.

3/ Ví dụ: Một người lao động tham gia bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế. Khi gặp phải tai nạn lao động, họ sẽ được bảo hiểm xã hội hỗ trợ một phần thu nhập trong thời gian họ không thể làm việc. Đồng thời, chi phí điều trị y tế cũng sẽ được bảo hiểm y tế hỗ trợ. Như vậy, bảo hiểm giúp người lao động này giảm bớt gánh nặng tài chính trong thời gian khó khăn.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em hãy nhận xét những nhận định dưới đây:

a. Bảo hiểm là hợp đồng pháp lý giữa hai bên để đổi lấy những cam kết.

b. Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm, đau, tai nạn lao động trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.

c. Bảo hiểm y tế là loại hình bảo hiểm thuộc lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cộng đồng do Nhà nước thực hiện, theo đó, người tham gia bảo hiểm sẽ được chỉ trả một phần điều trị nếu không may xảy ra tai nạn hoặc bệnh tật.

d. Bảo hiểm thất nghiệp là sự bảo đảm được bù đắp một phần thu nhập cho người lao động khi bị mất việc làm trên cơ sở đóng góp vào quỹ bảo hiểm thất nghiệp.

Trả lời rút gọn:

a. Sai, bảo hiểm không phải là hợp đồng pháp lý mà là một dịch vụ tài chính thông qua đó người tham gia bảo hiểm sẽ đóng phí bảo hiểm cho bên cung cấp dịch vụ bảo hiểm để được hưởng bồi thường, chi trả bảo hiểm cho những thiệt hại mà người tham gia bảo hiểm hoặc người thứ ba phải gánh chịu khi rủi ro hay sự kiện bảo hiểm xảy ra.

b. Đúng, bảo hiểm xã hội giúp bảo vệ người lao động khỏi các rủi ro tài chính khi họ không thể làm việc do các lý do như ốm đau, tai nạn lao động.

c. Sai, người tham gia bảo hiểm còn có thể được chi trả toàn bộ chi phí thăm khám, điều trị nếu không may xảy ra tai nạn hoặc bệnh tật.

d. Đúng, bảo hiểm thất nghiệp giúp người lao động có nguồn thu nhập tạm thời khi họ mất việc làm, giúp họ có thời gian để tìm kiếm công việc mới mà không phải lo lắng về vấn đề tài chính.

Câu 2: Các nhận định dưới đây đúng hay sai khi nói về vai trò của bảo hiểm? Vi sao?

a. Tham gia bảo hiểm xã hội sẽ giúp mỗi cá nhân đảm bảo nguồn thu thập ổn định để có thể chi trả cho những nhu cầu sống cơ bản khi về già.

b. Bảo hiểm y tế là một chính sách xã hội do Nhà nước tổ chức thực hiện nhằm mục tiêu kinh tế.

c. Bảo hiểm thất nghiệp chỉ có ý nghĩa đối với người bị mất việc làm thời kỳ dịch bệnh.

d. Bảo hiểm tài sản giúp doanh nghiệp khắc phục những thiệt hại về tài sản và ổn định sản xuất kinh doanh.

Trả lời rút gọn:

a. Đúng. Tham gia bảo hiểm xã hội giúp mỗi cá nhân đảm bảo nguồn thu nhập ổn định khi về già, thai sản, ốm đau, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động.

b. Sai. Bảo hiểm y tế không chỉ nhằm mục tiêu kinh tế mà còn là một chính sách xã hội do Nhà nước tổ chức thực hiện nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Người tham gia bảo hiểm y tế sẽ được chi trả một phần hoặc toàn bộ chi phí thăm khám, điều trị phục hồi sức khỏe nếu không may xảy ra tai nạn hoặc bệnh tật.

c. Sai. Bảo hiểm thất nghiệp có ý nghĩa đối với tất cả những người lao động mất việc làm trong các thời kỳ khác. Bảo hiểm thất nghiệp giúp người lao động có nguồn thu nhập tạm thời trong thời gian họ tìm kiếm công việc mới.

d. Đúng. Bảo hiểm tài sản giúp doanh nghiệp khắc phục những thiệt hại về tài sản do các rủi ro như mất cắp, cháy nổ, đâm va, hỏng hóc do thiên tai, giúp doanh nghiệp ổn định sản xuất kinh doanh.

Câu 3: Em hãy đọc các trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi:

a. Anh H là người lao động trong Công ty A. Anh đã tham gia các loại bảo hiểm bắt buộc như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp. Ngoài ra, anh còn tham gia bảo hiểm con người với Công ty bảo hiểm Z.

1/ Theo em, việc tham gia các loại hình bảo hiểm trên sẽ mang lại lợi ích gì cho bản thân anh H?

2/ Nếu anh H không may gặp tai nạn qua đời thì gia đình anh H có được hưởng quyền lợi bảo hiểm không? Em hãy nêu một số quyền lợi mà gia đình anh H được hưởng.

b. Ông T là chủ doanh nghiệp X có 80 công nhân nhưng không đóng bảo hiểm xã hội cho 12 người thuộc diện lao động thời vụ, mặc dù họ đã ký hợp đồng làm việc cho doanh nghiệp trong 6 tháng.

Em có nhận xét gì về việc làm của ông T trong trường hợp trên? Điều này có ảnh hưởng gì đến quyền lợi của người lao động?

Trả lời rút gọn:

a.

1/ Lợi ích:

+ Bảo hiểm xã hội: Giúp anh H có nguồn thu nhập ổn định khi về già, thai sản, ốm đau, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động.

+ Bảo hiểm y tế: Chi trả một phần hoặc toàn bộ chi phí thăm khám, điều trị, phục hồi sức khỏe khi anh H gặp phải tai nạn hoặc mắc bệnh.

+ Bảo hiểm thất nghiệp: Bù đắp một phần thu nhập, hỗ trợ học nghề, duy trì và tìm kiếm việc làm cho anh H khi anh mất việc làm.

+ Bảo hiểm con người: Bảo vệ anh H và gia đình anh trước các rủi ro tài chính do tai nạn, bệnh tật, thương tật, bệnh hiểm nghèo. 

2/ Nếu anh H không may gặp tai nạn qua đời, gia đình anh H sẽ được hưởng quyền lợi từ bảo hiểm con người mà anh đã tham gia như nhận số tiền bảo hiểm theo quy định trong hợp đồng bảo hiểm, nhận số tiền hỗ trợ chi phí mai táng nếu có quy định trong hợp đồng.

b. Việc ông T không đóng bảo hiểm xã hội cho 12 người lao động thời vụ là không đúng. Việc này có thể ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động, khi họ không được hưởng các quyền lợi từ bảo hiểm xã hội như: hưởng lương hưu, ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp. Đồng thời, việc này cũng vi phạm pháp luật và ông T có thể phải đối mặt với các hậu quả pháp lý.

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Em hãy lựa chọn một loại hình bảo hiểm và viết một bài thuyết trình để vận động mọi người tham gia bảo hiểm đó.

Trả lời rút gọn:

Gợi ý: 

Bảo Hiểm Y Tế: Một Khoản Đầu Tư Cho Sức Khỏe Của Bạn

1. Bảo hiểm y tế là gì?

Bảo hiểm y tế là một loại hình bảo hiểm thuộc lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Khi tham gia bảo hiểm y tế, chúng ta sẽ được chi trả một phần hoặc toàn bộ chi phí thăm khám, điều trị, phục hồi sức khỏe nếu không may xảy ra tai nạn hoặc bệnh tật.

2. Tại sao nên tham gia bảo hiểm y tế?

Bảo vệ tài chính: Chi phí y tế có thể rất cao, đặc biệt khi gặp phải một tai nạn hoặc mắc phải một bệnh tật nghiêm trọng. Bảo hiểm y tế giúp giảm bớt gánh nặng tài chính trong những tình huống này.

Tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng: Khi tham gia bảo hiểm y tế, chúng ta cũng sẽ có cơ hội tiếp cận với các dịch vụ y tế chất lượng, giúp duy trì và cải thiện sức khỏe của mình.

An tâm về sức khỏe: Khi có bảo hiểm y tế, chúng ta sẽ có thêm sự an tâm về sức khỏe của mình và gia đình.

3. Làm thế nào để tham gia bảo hiểm y tế?

Để tham gia bảo hiểm y tế, mọi người cần liên hệ với các công ty bảo hiểm hoặc các tổ chức bảo hiểm do Nhà nước tổ chức. Họ sẽ tư vấn về các gói bảo hiểm phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính của bản thân.

Bảo hiểm y tế không chỉ là một khoản đầu tư cho sức khỏe mà còn là một biện pháp quan trọng để bảo vệ chúng ta và gia đình trước các rủi ro tài chính do ốm đau, tai nạn.