Slide bài giảng Công dân 9 chân trời bài 8: Tiêu dùng thông minh

Tóm lược nội dung

BÀI 8. TIÊU DÙNG THÔNG MINH

MỞ ĐẦU

Em hãy chia sẻ thói quen mua hàng của mình, người thân trong gia đình và nhận xét về thói quen chi tiêu đó

Trả lời rút gọn:

* Thói quen mua hàng:

- Em có thói quen mua hàng khá cẩn thận và cân nhắc.

- Bố em thường mua các sản phẩm chất lượng cao mà không quan tâm đến giá cả.

- Mẹ em thường mua hàng theo nhu cầu và mua những gì cần thiết cho gia đình

- Em trai em thường mua hàng trực tuyến và thích mua các sản phẩm công nghệ mới.

* Nhận xét về thói quen chi tiêu đó:

Thói quen chi tiêu của mỗi người trong gia đình đều phản ánh sự đa dạng trong quan điểm khi mua sắm,việc mỗi người có một cách tiêu tiền riêng cho thấy sự đa dạng và linh hoạt trong quản lý tài chính. Tuy nhiên, điều quan trọng là gia đình em đều có những quy tắc cơ bản và cân nhắc khi mua sắm để đảm bảo tiết kiệm và sử dụng nguồn lực một cách hiệu quả.

KHÁM PHÁ

1. Em hãy quan sát các hình ảnh sau và trả lời câu hỏi

- Theo em, trong các hình ảnh trên, hành vi tiêu dùng nào là phù hợp và hành vi nào không phù hợp? Vì sao?

- Theo em, các hành vi tiêu dùng có thể dẫn tới những kết quả như thế nào?

- Từ các hình ảnh trên, em hãy xác định biểu hiện của người tiêu dùng thông minh và người tiêu dùng kém thông minh. Lợi ích của hành vi tiêu dùng thông minh là gì?

Trả lời rút gọn:

+ Hình 1 là tiêu dùng không phù hợp vì bạn nữ chưa tìm hiểu kĩ về sản phẩm mà đã quyết định mua ngay

+ Hình 2 là tiêu dùng không phù hợp vì tuy bạn nam có thể mua táo với giá thành rẻ có thể ăn được bằng cách gọt đi phần bị hỏng nhưng điều này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe

+ Hình 3 là tiêu dùng phù hợp vì bạn nữ sẽ tiết kiệm tiền bằng cách tự may quần áo

+ Hình 4 là tiêu dùng không phù hợp vì bạn nữ tuy chọn quán trà sữa giá rẻ nhưng chất lượng có thể chưa chưa đảm bảo

- Các hành vi tiêu dùng trên nếu phù hợp thì sẽ giúp cho người mua có thể chi tiêu hợp lý nhưng nếu không phù hợp sẽ dẫn tới những hậu quả về sức khỏe cũng như tiền bạc.

- Biểu hiện của người tiêu dùng thông minh: mua sắm có kế hoạch, tiết kiệm, hiệu quả và phù hợp với đặc điểm của từng cá nhân và ngược lại với những người tiêu dùng kém thông minh

- Lợi ích là: giúp người tiêu dùng mua được sản phẩm có chất lượng, tiết kiệm thời gian, tiền bạc, thực hiện được kế hoạch chi tiêu, bảo vệ sức khoẻ và quyền lợi của người tiêu dùng

2. Em hãy đọc nội dung, quan sát các hình ảnh và trả lời câu hỏi

- Từ thông tin và hình ảnh 1, theo em, khi xây dựng kế hoạch tiêu dùng cần lưu ý điều gì? Vì sao?

- Từ thông tin và hình ảnh 2, theo em, việc tìm hiểu các thông tin về sản phẩm sẽ mang lại những lợi ích gì? Vì sao?

- Từ thông tin và hình ảnh 3, 4, theo em, việc tìm hiểu cách sử dụng sản phẩm và phương thức thanh toán sẽ mang lại lợi ích như thế nào cho người tiêu dùng? Vì sao?

Trả lời rút gọn:

- Từ thông tin và hình ảnh 1, khi xây dựng kế hoạch tiêu dùng cần lưu ý mua những đồ dùng thiết yếu cho cuộc sống phù hợp với nhu cầu của bản thân vì nếu không sẽ gây lãng phí và không phù hợp với điều kiện gia đình.

- Từ thông tin và hình ảnh 2, việc tìm hiểu các thông tin về sản phẩm sẽ giúp người tiêu dùng nắm bắt, chọn lọc được kỹ thông tin về sản phẩm vì trên thị trường hiện nay có vô số hàng hóa không rõ nguồn gốc, được làm giả, làm nhái

- Từ thông tin và hình ảnh 3, 4, việc tìm hiểu cách sử dụng sản phẩm sẽ giúp chúng ta kiểm tra được hạn sử dụng của sản phẩm và phương thức thanh toán sẽ giúp bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, có bằng chứng, chứng từ giao dịch để xử lý khi cần thiết

3. Em hãy đọc các trường hợp sau và thực hiện yêu cầu

Trường hợp 1:

Bạn H rất cần mua xe đạp để đi học và được bố mẹ đồng ý. Thế nhưng, bạn ấy không biết làm thế nào để tìm hiểu và lựa chọn một chiếc xe phù hợp với điều kiện của mình.

Trường hợp 2:

Bạn V xem quảng cáo thiết bị đeo chống mỏi cổ ở trên mạng, thấy sản phẩm này giá rẻ mà lại có nhiều tác dụng nên quyết định mua dùng thử. Sau khi chọn mua, bạn V cung cấp địa chỉ nhà, số điện thoại của mẹ rồi nhờ anh trai thanh toán trước. Bạn ấy được hẹn giao hàng sau hai ngày. Đến ngày thứ ba vẫn chưa thấy ai giao hàng, bạn V liên hệ theo số điện thoại ghi trên mạng thì không liên lạc được.

Em hãy áp dụng các cách tiêu dùng thông minh để gợi ý cho bạn H và bạn V cách chi tiêu phù hợp

Trả lời rút gọn:

* Trường hợp 1: Gợi ý cho bạn H:

- Xác định rõ nhu cầu và yêu cầu cụ thể về chiếc xe đạp bạn H cần, như loại xe, kích thước phù hợp, tính năng mong muốn, và ngân sách.

- Dành thời gian để tìm hiểu về các thương hiệu và mô hình xe đạp phổ biến trên thị trường. Đánh giá các đánh giá từ người dùng trước.

- Đối chiếu giữa các mô hình xe đạp khác nhau để tìm ra lựa chọn tốt nhất về mặt giá trị và tính năng. Đừng chỉ tập trung vào giá thành mà còn cân nhắc tính linh hoạt và thoải mái khi sử dụng.

* Trường hợp 2: Gợi ý cho bạn V:

- Trước khi quyết định mua sản phẩm, hãy nghiên cứu và đánh giá về tính năng, chất lượng và độ tin cậy của thiết bị đeo chống mỏi cổ mà bạn V quan tâm.

- Kiểm tra thông tin về người bán và đảm bảo họ là một nhà cung cấp uy tín. Đọc các đánh giá từ người dùng trước và đảm bảo rằng sản phẩm là chính hãng và không gây nguy hiểm cho sức khỏe.

- Sử dụng phương thức thanh toán an toàn và đáng tin cậy khi mua hàng trực tuyến, như thanh toán qua các cổng thanh toán trực tuyến hoặc sử dụng thẻ tín dụng có bảo hiểm.

- Trước khi mua, hãy liên hệ trực tiếp với người bán để xác nhận thông tin về đơn hàng và phương thức giao hàng. Hỏi về thời gian giao hàng cụ thể và thông tin về việc theo dõi đơn hàng.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Dựa vào biểu hiện của hành vi tiêu dùng thông minh, em hãy nhận xét về thói quen tiêu dùng của các nhân vật dưới đây

a) Cô D thường mua những sản phẩm có giá càng rẻ càng tốt.

b) Anh T thường mua hàng theo cảm xúc hoặc a dua theo bạn bè.

c) Ông A thường xuyên tìm hiểu các thông tin về sản phẩm trước khi mua.

d) Bạn K thường dựa vào đánh giá của người khác khi mua hàng trực tuyến.

e) Bạn H luôn mua sắm những sản phẩm đắt tiền để thể hiện đẳng cấp của bản thân

Trả lời rút gọn:

a) Cô D thường mua những sản phẩm có giá càng rẻ càng tốt:

Thói quen tiêu dùng của cô D cho thấy cô ấy tập trung vào việc tiết kiệm chi phí và tìm kiếm các ưu đãi giá trị. Tuy nhiên, có thể cô ấy không luôn quan tâm đến chất lượng và tính hiệu quả của sản phẩm.

b) Anh T thường mua hàng theo cảm xúc hoặc áp dụng theo bạn bè:

Thói quen tiêu dùng của anh T dựa trên cảm xúc và ảnh hưởng từ bạn bè, điều này có thể dẫn đến việc mua sắm không cân nhắc và không cân nhắc.

c) Ông A thường xuyên tìm hiểu các thông tin về sản phẩm trước khi mua:

Thói quen tiêu dùng thông minh của ông A cho thấy sự cân nhắc và chu đáo khi mua hàng, anh ấy tập trung vào việc nghiên cứu và đánh giá sản phẩm trước khi quyết định mua.

d) Bạn K thường dựa vào đánh giá của người khác khi mua hàng trực tuyến:

Thói quen tiêu dùng của bạn K có thể gặp rủi ro khi dựa quá nhiều vào đánh giá của người khác, vì mỗi người có những yêu cầu và tiêu chuẩn riêng về sản phẩm.

e) Bạn H luôn mua sắm những sản phẩm đắt tiền để thể hiện đẳng cấp của bản thân:

Thói quen tiêu dùng của bạn H có thể dẫn đến việc tiêu tiền không cần thiết và tập trung quá nhiều vào việc thể hiện đẳng cấp bằng các sản phẩm đắt tiền.

Câu 2: Em hãy vận dụng cách tiêu dùng thông minh để nhận xét, tư vấn về hành vi mua sắm của nhân vật trong các trường hợp sau:

Trường hợp 1:

Bạn A đang đi trên đường thì nhìn thấy một cửa hàng bánh kẹo đang có chương trình khuyến mãi “Mua 1 được 3”. Sau khi lựa chọn và kiểm tra thông tin sản phẩm, bạn A phát hiện bánh kẹo ở đây không rõ nguồn gốc xuất xứ nhưng vẫn quyết định mua.

Trường hợp 2:

Bạn K được lớp trưởng phân mua những vật dụng cần thiết để chuẩn bị cho buổi dã ngoại của lớp nên đã nhờ chị gái chở đi mua. Trên đường đi, chị bạn K hỏi: “Em đã dự tính sẽ mua những gì chưa?”. Bạn K nhanh nhảu đáp: “Cứ vào chợ, thấy món nào được thì mua thôi chị ạ!”.

Trả lời rút gọn:

* Trường hợp 1:

- Bạn A đã bắt gặp một cơ hội mua sắm trong chương trình khuyến mãi "Mua 1 được 3". Tuy nhiên, việc sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ có thể là một rủi ro về chất lượng và an toàn của sản phẩm.

Để thực hiện một hành vi mua sắm thông minh, bạn A cần cân nhắc kỹ lưỡng về chất lượng và nguồn gốc của sản phẩm trước khi quyết định mua. Nếu không có thông tin rõ ràng về sản phẩm, tốt nhất là tránh mua và tìm kiếm các sản phẩm có nguồn gốc và chất lượng đáng tin cậy.

* Trường hợp 2:

- Bạn K đã không có kế hoạch cụ thể cho việc mua sắm và dựa vào việc chọn mua sản phẩm dựa trên cảm xúc và tùy ý khi đi mua. Điều này có thể dẫn đến việc mua những món đồ không cần thiết hoặc không phù hợp với nhu cầu thực tế của buổi dã ngoại.

Để thực hiện một hành vi mua sắm thông minh, bạn K cần có một kế hoạch cụ thể về những vật dụng cần thiết cho buổi dã ngoại và tập trung vào việc mua những sản phẩm có giá trị và tiện ích thực sự. Hãy xem xét cẩn thận và chọn lựa các món đồ mà lớp cần và sẽ thực sự sử dụng trong buổi dã ngoại.

Câu 3: Sắp tới, gia đình em tổ chức một sự kiện (tiệc sinh nhật, họp mặt, đám giỗ,...). Em hãy áp dụng cách tiêu dùng thông minh và tham khảo ý kiến của bố mẹ, người thân để xây dựng kế hoạch mua sắm trong dịp này sao cho phù hợp

Trả lời rút gọn:

- Trước tiên, em cần xác định rõ nhu cầu và mong muốn của gia đình đối với sự kiện. 

- Dựa trên nhu cầu đã xác định, em cần lập một danh sách các mặt hàng cần mua sắm như thức ăn, đồ uống, đồ dùng trang trí, dụng cụ nấu nướng, và các vật dụng cần thiết khác.

- Trước khi mua sắm, em nên tìm kiếm các ưu đãi và khuyến mãi từ các cửa hàng và nhà cung cấp khác nhau. Có thể sử dụng các ứng dụng hoặc trang web so sánh giá để tìm ra giá tốt nhất cho các mặt hàng cần mua.

- Hỏi ý kiến của bố mẹ và người thân về danh sách mua sắm và ngân sách dự kiến. Họ có thể có những ý kiến quan trọng về việc chọn lựa các mặt hàng và giúp em điều chỉnh kế hoạch mua sắm sao cho phù hợp.

- Dựa trên ý kiến của bố mẹ và người thân cũng như thông tin về ưu đãi và khuyến mãi, em cần tối ưu hóa ngân sách để đảm bảo rằng em không vượt quá chi phí dự kiến.

- Trước ngày tổ chức sự kiện, em cần kiểm tra kỹ lưỡng và chuẩn bị các mặt hàng đã mua để đảm bảo mọi thứ diễn ra một cách suôn sẻ và không gặp phải bất kỳ vấn đề nào.

- Sau khi sự kiện kết thúc, em có thể đánh giá lại kế hoạch mua sắm và kinh nghiệm tổ chức để học hỏi và cải thiện cho các dịp tiếp theo.

VẬN DỤNG

Em hãy lựa chọn một hoặc một số sản phẩm cần thiết với bản thân hoặc gia đình để tìm hiểu thông tin của sản phẩm. Sau đó, chia sẻ về kết quả tìm hiểu đó

Trả lời rút gọn:

- Thực phẩm và đồ uống: Ví dụ như bánh kem, nước uống có gas, rượu vang, hoặc thực phẩm khác như các loại thịt, cá, rau củ, trái cây, và đồ ăn nhẹ.

- Dụng cụ nấu nướng: Như nồi, chảo, dụng cụ nướng, đồ dùng làm bánh, và các dụng cụ nấu ăn khác.

* Khi tìm hiểu thông tin về các sản phẩm này, chúng ta cần lưu ý các yếu tố sau:

- Xác định các sản phẩm có chất lượng tốt từ các thương hiệu đáng tin cậy.

- So sánh giá cả từ nhiều nguồn khác nhau để chọn lựa sản phẩm có giá phải chăng nhưng vẫn đảm bảo chất lượng.

- Kiểm tra nguồn gốc của sản phẩm để đảm bảo rằng chúng tuân thủ các tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm và môi trường.

-  Tìm hiểu ý kiến và đánh giá từ người dùng khác về sản phẩm để có cái nhìn tổng quan và tham khảo ý kiến từ người tiêu dùng đã trải qua trải nghiệm sử dụng sản phẩm.