Nội dung giáo án

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

CHỦ ĐỀ 3: QUÁ TRÌNH GIÀNH ĐỘC LẬP DÂN TỘC

CỦA CÁC QUỐC GIA ĐÔNG NAM Á

BÀI 5: QUÁ TRÌNH XÂM LƯỢC

VÀ CAI TRỊ CỦA CHỦ NGHĨA THỰC DÂN Ở ĐÔNG NAM Á

(2 tiết)

1. MỤC TIÊU BÀI HỌC
2. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Trình bày được quá trình các nước thực dân phương Tây xâm lược và thiết lập nền thống trị ở Đông Nam Á hải đảo và Đông Nam Á lục địa.
• Trình bày được công cuộc cải cách ở Xiêm.
• Giải thích được vì sao Xiêm là nước duy nhất ở Đông Nam Á không trở thành thuộc địa của thực dân phương Tây.

2. Năng lực

Năng lực chung:

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
• Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực riêng:

• Năng lực tìm hiểu lịch sử: nhận điện được các loại hình tư liệu lịch sử (tư liệu viết, hình ảnh,...), biết cách sưu tầm và khai thác tư liệu để tìm hiểu về quá trình các nước thực dân phương Tây xâm lược và thiết lập nền thống trị ở Đông Nam Á hải đảo và Đông Nam Á lục địa.
• Năng lực nhận thức và tư duy lịch sử: hiểu rõ về quá trình các nước thực dân phương Tây xâm lược và thiết lập nền thống trị ở Đông Nam Á hải đảo và Đông Nam Á lục địa.
• Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng: thông qua việc vận dụng kiến thức đã học giải thích một số vấn đề về quá trình các nước thực dân phương Tây xâm lược và thiết lập nền thống trị ở Đông Nam Á hải đảo và Đông Nam Á lục địa.

3. Phẩm chất

• Bồi dưỡng các phẩm chất: khách quan, trung thực, có ý thức tìm tòi, khám phá lịch sử.
• Cảm thông với nhân dân các dân tộc bị chủ nghĩa thực dân đô hộ.
• Có thái độ phê phán, lên án chủ nghĩa thực dân.

1. THIẾT BỊ DẠY HỌC
2. Đối với giáo viên

• SHS, SGV Lịch sử 11, Giáo án biên soạn theo định hướng phát triển năng lực,
• Tập bản đồ và Tư liệu lịch sử 11.
• Tư liệu lịch sử: các hình ảnh, các tư liệu về quá trình các nước thực dân phương Tây xâm lược và thiết lập nền thống trị ở Đông Nam Á.
• Phiếu học tập dành cho HS: dùng để HS trả lời các câu hỏi thảo luận, giúp HS tự khám phá, tìm hiểu và nhận thức lịch sử.
• Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh

• SHS Lịch sử 11.
• Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm có liên quan đến nội dung bài học và dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
2. Mục tiêu: Tạo sự hứng thú, lôi cuốn, kích thích HS muốn khám phá về quá trình các nước thực dân phương Tây xâm lược và thiết lập nền thống trị ở Đông Nam Á.
3. Nội dung: GV trình chiếu cho HS quan sát hình ảnh, video, yêu cầu HS dựa vào kiến thức đã học ở THCS và trả lời câu hỏi:

- Vì sao thực dân phương Tây (Bồ Đào Nha) lại tấn công xâm lược Vương quốc Ma-lắc-ca?

- Sự kiện con tàu Phlo-đờ Ma của Bồ Đào Nha bị đắm ở Ma-lắc-ca thể hiện điều gì?

1. Sản phẩm: HS trình bày hiểu biết về hoạt động kinh tế ở eo biển Ma-lắc-ca và ý nghĩa của sự kiện con tàu Phlo-đờ Ma của Bồ Đào Nha bị đắm ở Ma-lắc-ca.
2. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV trình chiếu cho HS quan sát Hình 1 SGK tr.29, hình ảnh, video về vị trí eo biển Ma-lắc-ca và nêu vấn đề: Bảo tàng Hàng hải ở Ma-lắc-ca (Ma-lai-xi-a) mô phỏng con tàu Phlo-đờ Ma của Bồ Đào Nha bị đắm ở Ma-lắc-ca thu hút sự chú ý của đông đảo khách tham quan. Phlo-đờ Ma là một trong số những con tàu thuộc hạm đội hùng mạnh của thực dân Bồ Đào Nha tấn công xâm lược Vương quốc Ma-lắc-ca (thương cảng sầm uất ở Đông Nam Á năm 1511).

https://www.youtube.com/watch?v=AfbXm0xCOJo

- GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp đôi và trả lời câu hỏi:

+ Vì sao thực dân phương Tây (Bồ Đào Nha) lại tấn công xâm lược Vương quốc Ma-lắc-ca?

+ Sự kiện con tàu Phlo-đờ Ma của Bồ Đào Nha bị đắm ở Ma-lắc-ca thể hiện điều gì?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS dựa vào kiến thức đã học ở THCS, khai thác hình ảnh, video và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày hiểu biết của bản thân về hoạt động kinh tế ở eo biển Ma-lắc-ca và ý nghĩa của sự kiện con tàu Phlo-đờ Ma của Bồ Đào Nha bị đắm ở Ma-lắc-ca.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

+ Thực dân phương Tây (Bồ Đào Nha) tấn công xâm lược Vương quốc Ma-lắc-ca vì:

• Vị trí địa lí: Nằm giữa In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a, Xin-ga-po, nối Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương.
• Hoạt động kinh tế: Vào thế kỉ XV, Vương quốc Ma-lắc-ca là nơi duy nhất trên thế giới mà con người mua được hàng hóa một cách dễ dàng của Trung Quốc (đồ sứ, tơ lụa, gương), Ấn Độ (ngọc trai, vải bông mịn), Gia-và và Xu-ma-tra (thóc lúa, gia vị, vàng, trâu bò), Tây Á và châu Âu (hàng len), Đông Nam Á lục địa (gỗ trầm, gỗ đàn hương, đá quý, hồ tiêu, hương liệu).

+ Sự kiện con tàu Phlo-đờ Ma của Bồ Đào Nha bị đắm ở Ma-lắc-ca mở đầu cho quá trình xâm lược và thống trị kéo dài nhiều thế kỉ của thực dân phương Tây ở Đông Nam Á.

- GV dẫn dắt HS vào vào bài: Bài 5 – Quá trình xâm lược và cai trị của chủ nghĩa thực dân ở Đông Nam Á.

1. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu quá trình xâm lược và cai trị của thực dân phương Tây ở Đông Nam Á

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Trình bày được những nét chính về quá trình các nước thực dân phương Tây xâm lược và thiết lập nền thống trị ở Đông Nam Á.

- Nêu được những chính sách cai trị của thực dân phương Tây đối với các nước Đông Nam Á.

1. Nội dung:

- GV yêu cầu HS làm việc cặp đôi, khai thác Hình 2 – 5, Tư liệu 1, mục Em có biết, thông tin trong mục 1a SGK tr.30 – 32 và trả lời câu hỏi: Trình bày quá trình thực dân phương Tây xâm lược các nước Đông Nam Á.

- GV yêu cầu HS làm việc theo 4 nhóm, khai thác Hình 6, 7, Tư liệu 2, 3, thông tin trong mục 1b SGK tr.33, 34 và hoàn thành Phiếu học tập số 1: Trình bày chính sách cai trị của thực dân phương Tây đối với các nước Đông Nam Á.

1. Sản phẩm: Câu trả lời, Phiếu học tập số 1 của HS về quá trình xâm lược và cai trị của thực dân phương Tây ở Đông Nam Á và chuẩn kiến thức của GV.
2. Tổ chức thực hiện: