Soạn giáo án điện tử tin học ứng dụng 11 KNTT Bài 12: Hệ quản trị cơ sở dữ liệu và hệ cơ sở dữ liệu

Nội dung giáo án

MỜI CÁC EM ĐẾN VỚI
BÀI HỌC NGÀY HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Một CSDL lưu dữ liệu trên hệ thống máy tính dưới dạng các tệp có cấu trúc được thiết kế để nhiều người dùng có thể cùng khai thác dữ liệu trong CSDL đó. Tuy nhiên, không phải tất cả người dùng đều biết về cấu trúc các tệp lưu dữ liệu và tự viết chương trình khai thác dữ liệu.

Theo em, có thể giải quyết vấn đề này như thế nào?

Lưu dữ liệu dưới dạng một phần mềm hệ thống quản trị mà ai cũng có thể dễ dàng truy vấn.

Bài 12.
HỆ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU
VÀ HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU

NỘI DUNG BÀI HỌC

Khái niệm hệ quản trị cơ sở dữ liệu

Hệ cơ sở dữ liệu

Hệ cơ sở dữ liệu tập trung và phân tán

Khái niệm hệ quản trị cơ sở dữ liệu

Hoạt động 1

Thảo luận về một phần mềm hỗ trợ thao tác dữ liệu

Để tạo ra, lưu trữ và sửa đổi một văn bản trên máy tính chúng ta cần một phần mềm soạn thảo văn bản. Để tạo ra và cập nhật một bảng tính điện tử chúng ta cần một phần mềm bảng tính.

Theo em, một phần mềm hỗ trợ làm việc với các CSDL cần thực hiện được những yêu cầu nào dưới đây?

1. Cung cấp công cụ tạo lập CSDL
2. Cập nhật dữ liệu và tự động kiểm tra tính đúng đắn của dữ liệu
3. Hỗ trợ truy xuất dữ liệu
4. Cung cấp giao diện để ai cũng có thể xem nội dung của các bảng dữ liệu một cách dễ dàng

Phần mềm hỗ trợ làm việc với CSDL

Cập nhật dữ liệu và tự động kiểm tra tính đúng đắn của dữ liệu

Hỗ trợ truy xuất dữ liệu

Cung cấp công cụ tạo lập CSDL để có thể thiết kế các bảng dữ liệu theo cấu trúc phù hợp

Để hỗ trợ làm việc với các CSDL người ta xây dựng những bộ phần mềm chuyên dụng gọi là hệ quản trị cơ sở dữ liệu (gọi tắt là hệ QTCSDL).

Làm việc nhóm: Đọc thông tin trong SGK và trả lời câu hỏi:

• Nêu khái niệm hệ QTCSDL.
• Hệ quản trị cơ sở dữ liệu gồm mấy nhóm chức năng chính? Đó là những nhóm nào?

Khái niệm: Hệ QTCSDL là phần mềm cung cấp phương thức để lưu trữ, cập nhật và truy xuất dữ liệu của CSDL, bảo mật và an toàn dữ liệu.

Chức năng

Nhóm chức năng định nghĩa dữ liệu.

Nhóm chức năng cập nhật và truy xuất dữ liệu.

Nhóm chức năng bảo mật, an toàn CSDL.

1. Nhóm chức năng định nghĩa dữ liệu

Khai báo CSDL với tên gọi xác định.

Cho phép cài đặt các ràng buộc toàn vẹn dữ liệu è kiểm soát tính đúng đắn của dữ liệu.

Tạo lập, sửa đổi kiến trúc bên trong mỗi CSDL

1. Nhóm chức năng cập nhật và truy xuất dữ liệu

Chức năng cập nhật đữ liệu.

Chức năng truy xuất dữ liệu theo những tiêu chí khác nhau.

1. Nhóm chức năng bảo mật, an toàn CSDL

• Không phải mọi hệ QTCSDL đều cung cấp công cụ để mọi người có thể dễ dàng đọc nội dung các bản dữ liệu. è Nhiều hệ QTCSDL cung cấp phương tiện kiểm soát quyền truy cập dữ liệu.
• Cung cấp chức năng kiểm soát các giao dịch để đảm bảo tính nhất quán của dữ liệu.
• Cung cấp các phương tiện thực hiện sao lưu dự phòng (backup) để đề phòng các sự cố gây mất dữ liệu và khôi phục dữ liệu khi cần thiết.

Hệ QTCSDL còn cung cấp Giao diện lập trình ứng dụng (Application Programing Interface – API). API cung cấp cách thức làm việc trực tiếp với CSDL, phương thức để những người làm phần mềm ứng dụng có thể cập nhật, truy xuất CSDL từ mô đun chương trình mà họ sẽ viết.

Làm việc cá nhân: Đọc thông tin và trả lời câu hỏi:

• Câu 1: Nêu những khó khăn trong việc khai thác CSDL nếu không có hệ QTCSDL.
• Câu 2: Tóm tắt các nhóm chức năng của hệ QTCSDL.

Hướng dẫn trả lời

Câu 1

Nếu không có hệ QTCSDL è người dùng phải tự xây dựng lấy giải pháp trực tiếp tổ chức lưu trữ, cập nhật, truy xuất dữ liệu.

Điều này kéo theo những khó khăn trong việc phát triển phần mềm, lãng phí nguồn lực và các tài nguyên khác.