Soạn giáo án điện tử tin học ứng dụng 11 Cánh diều Chủ đề F bài 3: Quan hệ giữa các bảng và khóa ngoài trong CSDL quan hệ

Nội dung giáo án

VUI MỪNG CHÀO ĐÓN CÁC EM ĐẾN VỚI BUỔI HỌC HÔM NAY

KHỞI ĐỘNG

Để quản lí sách, người đọc và việc mượn/trả sách của một thư viện (TV) trường học, bạn Anh Thư dự định chỉ dùng một bảng như mẫu ở Hình 1. Theo em, trong trường hợp cụ thể này, việc đưa tắt cả dữ liệu cần quản lí vào trong một bảng như Anh Thư thực hiện có ưu điểm và nhược điểm gì?

Gợi ý

Xét một số trường hợp sau:

• Một học sinh mượn sách nhiều lần, mỗi lần mượn nhiều quyền sách.
• Cần bổ sung dữ liệu về số sách mới mua của thư viện.

BÀI 3

QUAN HỆ GIỮA CÁC BẢNG VÀ KHÓA NGOÀI TRONG CSDL QUAN HỆ

NỘI DUNG BÀI HỌC

Tính dư thừa dữ liệu

Liên kết giữa các bảng và khóa ngoài.

Hệ quản trị CSDL đảm bảo ràng buộc khóa ngoài

Thực hành về bảng với khóa ngoài

PHẦN I:

TÍNH DƯ THỪA DỮ LIỆU

1. a) Dư thừa dữ liệu có thể dẫn đến dữ liệu không nhất quán khi cập nhật.

• Sự dư thừa dữ liệu dẫn đến việc không cập nhật được hoặc không nhất quán dữ liệu.
• Vì thế cần thiết kế các bảng sao cho giảm được tính dư thừa dữ liệu mà vẫn chứa được đầy đủ thông tin, đáp ứng các bài toán quản lí.

VÍ DỤ

• Tên học sinh: Lê Bình
• Ngày sinh: 02/3/2007
• Lớp: 11A1
• Số thẻ TV: HS-002
• Số lần mượn sách: 68

Bộ giá trị “HS-002”, “Lê Bình”, “02/3/2007”, “11A1” phải xuất hiện 68 lần (trên 68 bản ghi của bảng).

Đa số bài toán quản lí cần dùng nhiều hơn một bảng dữ liệu. Nếu chỉ dùng một bảng thì rất có thể dẫn đến tình trạng dư thừa dữ liệu.

Đa số bài toán quản lí cần dùng nhiều hơn một bảng dữ liệu. Nếu chỉ dùng một bảng thì rất có thể dẫn đến tình trạng dư thừa dữ liệu.

1. b) CSDL cần được thiết kế để tránh dư thừa dữ liệu

Quan sát ví dụ SGK trang 58, quan sát hình 2, trả lời câu hỏi

Dùng 3 bảng có còn khó khăn khi cập nhật không? Có giảm bớt được sự không nhất quán, sai lầm (có thể xảy ra) khi cập nhật dữ liệu không?

Dùng 3 bảng có lưu trữ được đầy đủ thông tin cần thiết (mà phương án 1 lưu trữ trong một bảng) không?

Dư thừa dữ liệu gây tốn nhiều vùng nhớ lưu trữ không cần thiết và dữ liệu có thể không nhất quán (dữ liệu bị mâu thuẫn) khi cập nhật dữ liệu.

Giải pháp

CSDL quan hệ thường được thiết kế gồm một số bảng, có bảng chứa dữ liệu về riêng một đồi tượng (cá thể) cần quản lí, có bảng chứa dữ liệu về những sự kiện liên quan đến các đối tượng được quản lí.

PHẦN II:

LIÊN KẾT GIỮA CÁC BẢNG VÀ KHÓA NGOÀI

Khóa ngoài của một bảng

Là một trường (hay một số trường) của bảng này và đồng thời là khóa của một bảng khác.

Xác định khóa của mỗi bảng.

Em hãy đọc mục 2 SGK trang 58-59 quan sát hình 2 để nêu ví dụ về Liên kết giữa các bảng và khóa ngoài.

Liên kết giữa bảng và khóa ngoài

Khóa ngoài của bảng A đối với bảng B là tập hợp các trường của bảng A có vai trò là khóa của bảng B.

Liên kết của 2 bảng thông qua khóa ngoài vì:

• Một bản ghi ở bảng A có dữ liệu được giải thích cụ thể hơn ở bảng B - bản ghi này là tham chiếu đến một giải thích ở bảng B.
• Dữ liệu cần giải thích đó phải là giá trị của khóa ngoài của bảng A đối với bảng B để nó là giá trị khóa trong bảng B (bản ghi duy nhất được tham chiếu).
• Khóa ngoài của bảng A đối với bảng B cũng có thể là khóa trong bảng A.

Các bảng liên kết với nhau dựa trên cặp khóa chính - khóa ngoài.