Câu hỏi tự luận mức độ nhận biết Lịch sử 8 cánh diều bài 7: Phong trào Tây Sơn thế kỉ XVIII.

Câu 1: 

Nguyên nhân bùng nổ khởi nghĩa Tây Sơn:

Từ giữa thế kỉ XVIII, chính quyền phong kiến Đàng Trong ngày càng suy yếu. Bộ máy quan lại các cấp rất cổng kềnh và tham nhũng. Ở các thôn, ấp, ruộng đất của nông dân bị địa chủ, cường hào lấn chiếm. Chế độ tô thuế, lao dịch đè nặng lên đời sống nhân dân.

=> Nỗi bất bình, oán hận của các tầng lớp xã hội đối với chính quyền chúa Nguyễn ở Đàng Trong dâng cao đến đỉnh điểm.

- Năm 1771, ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ dựng cờ khởi nghĩa. Căn cứ của nghĩa quân ở vùng Tây Sơn thượng đạo (nay thuộc An Khê, Gia Lai). Với khẩu hiệu “lấy của người giàu chia cho người nghèo”, cuộc khởi nghĩa nhanh chóng thu hút các tầng lớp nhân dân tham gia.

Câu 2:

Mô tả thắng lợi đầu tiên của nghĩa của nghĩa quân Tây Sơn:

- Năm 1771: dựng cờ khởi nghĩa.

- Năm 1777: lật đổ chính quyền chúa Nguyễn.

- Năm 1785: đánh tan quân Xiêm.

- Năm 1786: lật đổ chính quyền chúa Trịnh.

- Năm 1788: Triều Lê Sơ sụp đổ. Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng Đế.

- Năm 1789: Đại phá quân Thanh.

Câu 3:

- Mô tả những nét chính (thời gian, người lãnh đạo, địa điểm, cách đánh trận, kết quả) về trận Rạch Gầm – Xoài Mút:

+ Nguyễn Ánh cầu cứu vua Xiêm. Cuối tháng 7 - 1784, khoảng 5 vạn quân Xiêm theo hai đường thuỷ, bộ kéo sang nước ta. Cuối năm đó, quân Xiêm đã chiếm hết miền Tây Gia Định (miền Tây Nam Bộ ngày nay).

+ Tháng 1 - 1785, Nguyễn Huệ được lệnh tiến quân vào Gia Định. Ông đóng đại bản

doanh ở Mỹ Tho, chọn khúc sông Tiền, đoạn từ Rạch Gầm đến Xoài Mút (nay thuộc

tỉnh Tiền Giang) làm trận địa quyết chiến.

+ Trận Rạch Gầm - Xoài Mút diễn ra ngày 19 - 1 - 1785. Chọn cách đánh nghi binh,

nhử quân Xiêm vào trận địa mai phục, nghĩa quân bất ngờ chặn đánh, kết hợp dùng

thuyền, bè lửa đốt cháy thuyền giặc, khiến quân Xiêm bị tiêu diệt gần hết. Chỉ trong

một ngày, quân Tây Sơn giành thắng lợi hoàn toàn.

- Ý nghĩa của thắng lợi: Trận Rạch Gầm - Xoài Mút là một trong những trận thuỷ chiến lớn trong lịch sử chống ngoại xâm của nhân dân ta. Từ đây, cuộc khởi nghĩa Tây Sơn trở thành phong trào dân tộc.

Câu 4:

Những tiến công của Nguyễn Huệ ra Bắc trong những năm 1786 – 1788 đạt được kết quả như sau:

- Tháng 5 – 1786, nghĩa quân Tây Sơn tiến ra phía nam sông Gianh, giải phóng toàn bộ vùng đất Đàng trong, rồi tiến thẳng ra Đàng ngoài.

- Được sự ủng hộ của nhân dân, quân Tây Sơn tiến vào thành Thăng Long, lật đổ chúa Trịnh, rồi giao lại chính quyền cho vua Lê.

- Năm 1788, Nguyễn Huệ tiến quân ra Bắc lần thứ hai, vua Lê Chiêu Thống bỏ trốn, chính quyền phong kiến Lê – Trịnh hoàn toàn sụp đổ.

Câu 5: 

Diễn biến của trận đại phá quân Thanh của quân Tây Sơn:

* Ngày 25 – 1 – 1789 (đêm 30 Tết)

Quân Tây Sơn vượt sống Gián Khẩu (sông Đáy), tiêu diệt đồn điền tiêu của giặc.

* Ngày 28 – 1 – 1789 (đêm mồng 3 Tết)

Quân Tây Sơn vây đồn Hà Đồi (Thường Tín, Hà Nội), quân thanh bị đánh bất ngờ, hoảng sợ, hạ khí giới đầu hàng.

* Ngày 30 – 1 – 1789 (mồng 5 Tết)

+ Sáng sớm, quân Tây Sơn dưới sự chỉ huy trực tiếp của Quang Trung tấn công đồn Ngọc Hồi (Thanh Trì, Hà Nội)

+ Cùng lúc đó, đạo quân của Đô đốc Long tấn công đồn Đống Đa.

+ Tướng giặc là Sầm Nghi Đồng khiếp sợ, thắt cổ tự tử, Tôn Sĩ Nghị nghe tin đại bại cũng vội vã bỏ trốn.

+ Đến trưa, vua Quang Trung cùng đoàn quân chiến thắng tiến vào thành Thăng Long.

Câu 6: 

Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của phong trào Tây Sơn:

* Nguyên nhân thắng lợi:

+ Nhờ ý chí đấu tranh chống áp bức bóc lột, tinh thần đoàn kết, tinh thần yêu nước của nhân dân và hi sinh cao cả của nhân dân ta.

+ Sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của vua Quang Trung, và bộ chỉ huy nghĩa quân.

* Ý nghĩa lịch sử:

+ Đã lật đổ thành công chính quyền phong kiến thối nát Nguyễn – Trịnh – Lê.

+ Đã xóa bỏ ranh giới chia cắt đất nước, đặt nền tảng cho việc thống nhất quốc gia.

+ Giữ vững nền độc lập của Tổ quốc, đập tan tham vọng xâm lược nước ta của nhà Thanh và quân Xiêm.

Câu 7: 

Câu 8:

 Câu 9: 

* Đặc điểm:

- Cuộc kháng chiến chống quân Thanh là cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc.

- Cuộc kháng chiến diễn ra nhanh chóng, bất ngờ, táo bạo và chắc thắng.

- Cuộc kháng chiến vừa giải phóng dân tộc vừa thống nhất đất nước.

* Nguyên nhân thắng lợi:

- Nhờ truyền thống yêu nước và ý chí đấu tranh bất khuất chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta đặc biệt là phong trào nông dân Tây Sơn.

- Nhờ sự chỉ huy sáng suốt tài tình của Quang Trung và bộ chỉ huy nghĩa quân Tây Sơn. Nghệ thuật chỉ đạo chiến tranh tài tình của Quang Trung: hành quân thần tốc, tiến quân mãnh liệt, tổ chứ và chỉ đạo chiến đấu hết sức cơ động.